ถอดรหัส !! ม.44 ซ่อนเงื่อน "รีเซตสมาชิกพรรค-โรดแม็พ" ?? | คมชัดลึก

 

              “คมชัดลึกออนไลน์” สรุปสาระสำคัญและอธิบายความคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ซึ่งอาศัยอำนาจตามมาตรา 44 ของรัฐธรรมนูญชั่วคราว เรื่องการดำเนินการตามกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง

              คำสั่งนี้ประกาศลงราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม ที่ผ่านมา มีความยาว 6 หน้า สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ส่วน คือ

              ส่วนแรกเป็นการอารัมภบทถึงเหตุผลความจำเป็นในการออกคำสั่งนี้ มี 2 หน้า สรุปได้คือ 2 ประเด็น คือ มีการบอกถึงกฎหมายพรรคการเมืองที่มีผลบังคับใช้มาตั้งแต่ 8 ตุลาคม ที่ผ่านมา แต่พรรคการเมืองยังทำอะไรไม่ได้เพราะมีประกาศ คสช.และคำสั่งหัวหน้า คสช. 2 ฉบับอยู่ คือ ประกาศ คสช. ฉบับที่ 57/2557 ซึ่งเป็นการห้ามพรรคการเมืองที่มีอยู่แล้วดําเนินการประชุม หรือดําเนินกิจการใด ๆ ในทางการเมือง และห้ามการดําเนินการเพื่อการจัดตั้งหรือจดทะเบียนพรรคการเมือง และคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 ที่มีสาระสำคัญคือห้ามชุมนุมทางการเมืองตั้งแต่ 5 คนขึ้นไป จึงทำให้มีการเรียกร้องมาที่ คสช. เพื่อให้ปลดล็อค

   

ยังไม่ปลดล็อคพรรคการเมือง - ห้ามชุมนุมเกิน 5 คน

              อย่างไรก็ตาม คสช.พิจารณาแล้วเห็นว่ายังมีความจำเป็นต้องคงคำสั่งและประกาศนั้นไว้ก่อน แต่เพื่อไม่ทําให้พรรคการเมืองเสียสิทธิและโอกาส ตามกฎหมายจึงจะขยายเวลาดำเนินการตามบทเฉพาะกาลในกฎหมายพรรคการเมืองออกไป

              โดยระบุเหตุผลในการคงประกาศและคำสั่งดังกล่าวว่า “คณะรักษาความสงบแห่งชาติได้พิจารณาแล้วเห็นว่า แม้สถานการณ์รอบด้านในขณะนี้ จะสงบเรียบร้อย ประชาชนทั่วไปสามารถดําเนินชีวิตและประกอบหน้าที่การงานได้เป็นปกติสุข แต่ก็ยังมีความจําเป็นต้องคงประกาศและคําสั่งดังกล่าวต่อไปอีกระยะหนึ่งเพื่อไม่ให้มีผู้ฉวยโอกาสอ้างการดําเนินการ ตามกฎหมายไปกระทํากิจกรรมทางการเมืองอื่น อันกระทบกระเทือนต่อความสงบเรียบร้อยและ ความปกติสุขในบ้านเมืองซึ่งกําลังดําเนินมาด้วยดี ตลอดจนกระทบต่อบรรยากาศความสามัคคีปรองดอง การอยู่ระหว่างการจัดทําแผนการปฏิรูปประเทศ และการจัดทํายุทธศาสตร์ชาติ ประกอบกับในขณะนี้ สภานิติบัญญัติแห่งชาติยังพิจารณาร่างกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา และร่างกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไม่แล้วเสร็จ”

 

ให้สมาชิกพรรคทบทวนเจตนารมณ์ที่แท้จริง 

              ประเด็นที่ 2 ของเหตุผลในการออกคำสั่ง มีการพูดถึงเรื่องสมาชิกพรรคการเมือง ซึ่งมีการระบุว่า “สมาชิกพรรคการเมืองเป็นองค์ประกอบสําคัญยิ่งของพรรคการเมือง จําเป็นต้องมีการจัดทําทะเบียนรายชื่อสมาชิกให้ถูกต้อง เรียบร้อย เป็นปัจจุบัน ไม่ซ้ำซ้อนกับรายชื่อสมาชิกพรรคการเมืองอื่น สมาชิกต้องมีอุดมการณ์ ทางการเมืองในแนวทางเดียวกันมิใช่เข้าเป็นสมาชิกเพราะการรวบรวมรายชื่อกันมาหรือเพราะเหตุจูงใจ อย่างอื่น ทั้งต้องมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม และยังต้องมีหน้าที่และความรับผิดชอบ ตามกฎหมายอีกด้วย จึงสมควรให้สมาชิกมีโอกาสทบทวนเจตนารมณ์ที่แท้จริงอีกครั้งหนึ่ง"

 

ย้ำไม่ได้สลายสมาชิกภาพ แต่เพื่อไม่ให้เกิดความเหลื่อมล้ำ

              ในคำสั่ง ระบุว่า ตามกฎหมายพรรคการเมืองทำให้เกิดความสับสนในการตรวจสอบเพื่อยืนยันสมาชิก และเกิดความเหลื่อมล้ำระหว่างพรรคเก่ากับพรรคใหม่ จึงจำเป็นต้องออกคำสั่งนี้ โดยไม่ได้เป็นการสลายสมาชิกภาพ โดยระบุว่า 

              "ควรให้เสรีภาพแก่บุคคลในการที่จะพิจารณาตรวจสอบกฎหมาย และข้อบังคับต่าง ๆ เสียใหม่ และทบทวนการตัดสินใจเข้าเป็นสมาชิกพรรคการเมืองใดพรรคการเมืองหนึ่ง โดยรอบคอบ ชัดเจน อิสระและสมัครใจ ไม่อยูาภายใต้ความกดดันหรือข้อผูกพันใด ๆ ด้วยการเป็นฝ่ายยืนยันเจตนารมณ์ โดยมิได้มีการสลายสมาชิกภาพแล้วเริ่มต้นใหม่ทั้งหมดแต่อย่างใด"

  

สมาชิกพรรคยืนยันสถานะยากและมีเวลาน้อยกว่าเดิม

              ส่วนที่สอง ส่วนที่เป็นคำสั่งจริงๆ มีอยู่ 4 หน้า มีคำสั่งทั้งหมด 9 ข้อ ซึ่งเป็นการแก้ไขบทเฉพาะกาลของกฎหมายพรรคการเมืองเริ่มตั้งแต่มาตรา 140 กรณีของพรรคเก่าให้ยังคงอยู่รวมถึงกรรมการบริหารพรรคและสมาชิกพรรคพรรค แต่กำหนดเงื่อนไขไว้ว่า สมาชิกที่ประสงค์จะเป็นสมาชิกพรรคต่อต้องทำหนังสือยืนยันการเป็นสมาชิก พร้อมทั้งแสดงหลักฐานว่ามีคุณสมบัติครบถ้วนไม่มีคุณสมบัติต้องห้าม และต้องเสียค่าบำรุงพรรคภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ 1 เมษายน 2561  หากพ้นกำหนดดังกล่าวแล้วยังไม่ดำเนินการดังกล่าวให้พ้นจากสมาชิกพรรค และให้พรรคแจ้งนายทะเบียนภายใน 30 วัน หลังพ้นกำหนดดังกล่าว

              ทั้งนี้เป็นที่น่าสังเกตว่า คำสั่งดังกล่าวกำหนดเงื่อนไขในการคงความเป็นสมาชิกพรรคการเมืองของพรรคเก่าไว้เข้มกว่าเงื่อนไขตามกฎหมายพรรคการเมือง 2560 ซึ่งเดิมกำหนดเพียงให้พรรคการเมืองเป็นผู้แจ้งการเปลี่ยนแปลงสมาชิกได้ถึง 90 วัน ไม่มีการกำหนดว่าสมาชิกต้องทำหนังสือยืนยัน และไม่ได้กำหนดว่าต้องเสียค่าบำรุงพรรคเลยทันที แต่ให้เสียภายหลังโดยกำหนดเป็นระยะๆ ไป นานสุดได้ถึง 4 ปี

              “คำสั่งนี้ไม่ได้รีเซตสมาชิกพรรค แต่ก็ถือได้ว่าเกือบจะรีเซต เพราะทำได้ยากขึ้น และมีเวลาดำเนินการสั้นลง จาก 90 วัน เหลือแค่ 30 วันเท่านั้น”  นักวิเคราะห์การเมืองกล่าว

 

พรรคการเมืองเก่าเริ่มขยับได้ 1 เมษายน ปีหน้า

              นอกจากการยืนยันสมาชิกจะเริ่มทำได้ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2561 เป็นต้นไปแล้ว การดำเนินการอื่นๆของพรรคการเมืองเก่าตามที่กฎหมายพรรคการเมืองกำหนดให้ดำเนินการภายในระยะเวลาต่างๆ ตามคำสั่งนี้ก็ให้เริ่มต้นดำเนินการได้ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน เป็นต้นไป ท่ามกลางคำถามว่าทำไมต้องขยับไปถึงวันดังกล่าว ทั้งที่เดิมกฎหมายพรรคการเมืองให้ดำเนินการตั้งแต่กฎหมายมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 8 ตุลาคม ที่ผ่านมา

 

พรรคเก่ายังห้ามประชุมพรรค จนกว่าจะเลิกคำสั่ง-ประกาศ คสช.

              อย่างไรก็ตาม สำหรับพรรคการเมืองเก่ายังถูกล็อคไม่ให้จัดประชุมใหญ่เพื่อแก้ไขข้อบังคับและจัดทําคําประกาศอุดมการณทางการเมืองของพรรคการเมืองและนโยบายของพรรคการเมือง รวมถึงเพื่อเลือกหัวหนาพรรคการเมืองและกรรมการบริหารพรรค โดยให้สามารถทำได้ภายใน 90 วันหลังจากมีการยกเลิกประกาศ คสช. ฉบับที่ 57/2557 และ คำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 ไปแล้ว  

  

ปลดล็อคพรรคการเมือง อย่างเร็ว มิถุนายน ปีหน้า

              นอกจากนี้ในคำสั่งข้อที่ 8 ยังกำหนดเงื่อนเวลาในการยกเลิกกฎหมาย ประกาศ คสช. หรือคำสั่งหัวหน้า คสช. ไว้ว่าสามารถดำเนินการได้หลังจากกฎหมายเลือกตั้ง ส.ส.ที่ตอนนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของ สนช. ประกาศลงราชกิจจานุเบกษา คือ มีผลบังคับใช้แล้ว โดยกำหนดให้คณะรัฐมนตรีแจ้งกับ คสช.เพื่อพิจารณายกเลิก

              ทั้งนี้ พล.ท.สรรเสริญ แก้วกำเนิด โฆษกรัฐบาล แถลงเมื่อวันอังคารที่ผ่านมาหลังจาก คสช.มีมติจะออกคำสั่งตามมาตรา 44 ในเรื่องนี้ว่า คาดว่ากฎหมายเลือกตั้ง ส.ส.จะมีผลบังคับใช้ประมาณเดือนมิถุนายน 2561

  

เปิดช่องแก้กฎหมาย - ขยับโรดแม็พได้อีก

              ในคำสั่งข้อ 8 ยังเปิดทางให้สามารถมีการแก้ไขเพิ่มเติมหรือยกเลิกกฎหมายอันเป็นอุปสรรคต่อการดำเนินการของพรรคการเมืองได้อีกด้วย รวมไปถึงการจัดทำแผนและขั้นตอนการดำเนินการของการเมือง โดยระบุว่า 

              "เมื่อมีการประกาศพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิก สภาผู้แทนราษฎรแล้ว ให้คณะรัฐมนตรีแจ้งคณะรักษาความสงบแห่งชาติเพื่อพิจารณาแก้ไขเพิ่มเติมหรือยกเลิกกฎหมาย ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติหรือคําสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ อันเป็นอุปสรรคต่อการดําเนินการของพรรคการเมือง และร่วมกันจัดทําแผนและขั้นตอนการดําเนินการทางการเมือง เพื่อนําไปสู่การเลือกตั้งทั่วไปที่เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ โดยให้หารือกับคณะกรรมการการเลือกตั้ง คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ และจะเชิญผู้แทนพรรคการเมือง หรือกลุ่มการเมืองต่าง ๆ เข้าหารือด้วยก็ได้"

              ทั้งนี้นักวิเคราะห์การเมืองมองว่าคำสั่งข้อนี้อาจจะหมายถึงการแก้ไขกติกาในการเลือกตั้ง เช่น เรื่องไพรมารี่โหวตที่คำสั่งครั้งนี้ยังไม่ได้ไปแตะ รวมไปถึงระยะเวลาไปสู่การเลือกตั้ง ซึ่งหมายถึงการเปิดช่องให้สามารถขยับโรดแม็พไปสู่การเลือกตั้งได้ หากพรรคการเมืองหรือกลุ่มการเมืองต่างๆเห็นพ้องต้องกัน ส่วนนี้อาจจะหมายถึงการทำสัญญาประชาคมเพื่อความปรองดอง ตามที่ คสช.พยายามดำเนินการอยู่ก็ได้

              "ถึงแม้ว่ารัฐธรรมนูญจะล็อคไว้ว่าจะต้องมีการเลือกตั้งภายใน 150 วัน หลังกฎหมาย 4 ฉบับเกี่ยวกับการเลือกตั้งประกาศใช้ คือ กฎหมายพรรคการเมือง กฎหมาย กกต. กฎหมายเลือกตั้ง ส.ส. และกฎหมายว่าด้วยการได้มาซึ่ง ส.ว. แต่หากทุกฝ่ายเห็นพ้องต้องกัน ทุกอย่างก็สามารถขยับได้" นักวิเคราะห์ให้ความเห็น

  

พรรคการเมืองใหม่เริ่มขยับได้ก่อน

              สำหรับพรรคการเมืองใหม่นั้นตามคำสั่งข้อ 5 ให้สามารถดำเนินการทางธุรการได้ตั้งแต่ 1 มีนาคม 2561 เร็วกว่าพรรคการเมืองเก่าที่จะสามารถเริ่มดำเนินการเรื่องสมาชิกพรรคและงานธุรการอื่น 1 เดือน โดยให้เหตุผลว่า เพื่อให้พรรคใหม่มีโอกาสเตรียมการเพื่อเข้าสู่ช่วงเวลาทำกิจกรรมทางการเมืองพร้อมกับพรรคเก่า 

              ดูภาพรวมคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับนี้แล้ว ไม่แคล้วถูกครหาว่า เขียนออกมาเพื่อ "เอื้อ" พรรคที่กำลังจะเกิดขึ้นใหม่ ซึ่งตามกระแสข่าวตอนนี้ มีทั้ง "พรรคนอมินี คสช." และพรรคที่มีคอนเนคชั่นกับ คสช. เช่น พรรคของกลุ่ม "สุเทพ เทือกสุบรรณ" อดีตเลขาธิการ กปปส. ซึ่งเจ้าตัวคงไม่ถึงขั้นเปิดตัวมาเป็นหัวหน้าพรรค 

              ขณะที่พรรคเก่า นอกจากยังถูกล็อคเหมือนเดิม กติกาใหม่นี้ยังสร้างความลำบากให้เพิ่มขึ้น

             ที่สำคัญ ยังซ่อนหมากกล เปิดช่องให้ "รีเซตโรดแม็พเลือกตั้ง" ได้อีก !!

 

เรื่องโดย สมฤทัย ทรัพย์สมบูรณ์ คมชัดลึกออนไลน์

=========

เรื่องที่เกี่ยวข้อง

ปชป. อัด ม.44 ทำ 71 ปี พังใน 30 วัน
"โฆษกกรธ." รับ คำสั่งคสช.แก้ "พ.ร.ป.พรรค" เข้มกว่าเดิม
ไพบูลย์ พอใจ ม.44 แก้พ.ร.ป.พรรค สางปมเหลื่อมล้ำสมาชิกพรรคได้

"นิกร" ชี้ ม.44 แก้พ.ร.ป.พรรค ซ่อนรีเซตสมาชิกการเมือง

อภิสิทธิ์ เปิดหน้าชน "บิ๊กตู่ -สุเทพ"

เด็ก ปชป. ปูดอีก "ประชารัฐ" พรรคใหม่ทหาร

ปฏิบัติการ “รีเซตสมาชิกพรรค” สะเทือนใคร?? 

"สุเทพ-ไพบูลย์-สมศักดิ์" เคลื่อน...สะเทือนโรดแม็พ !!

"สมศักดิ์ " สุดซอย เสนอ ส.ส.ไม่สังกัดพรรค

เปิดจม. 'สุเทพ' เสนอแก้ กม.พรรคการเมือง ในนาม กปปส.

"ไพบูลย์" เสนอแก้กฎหมายพรรคการเมือง ระบุ ไม่เป็นธรรม

รีเทิร์น ออฟ “สุเทพ”...กลับมาทำไม?