ปุจฉา -วิสัชนา - นั่งสมาธิแล้วง่วง
ธนายุทธ เชียง รักในหลวง ปุจฉา :
กราบเรียนถามหลวงพ่อครับ ผมเป็นประเภทที่ถ้าง่วงนอนแล้วจะนั่งสมาธิไม่ได้เลย ใจจะไม่สงบ แต่ก็ไม่สามารถนั่งหลับขณะนั่งสมาธิได้ (ถ้าอยู่บ้านก็จะนอนเลย แต่ถ้าไปสถานที่ปฏิบัติธรรม ก็ต้องนั่งง่วงรำคาญใจอยู่อย่างนั้นจนกว่าจะหมดช่วง 2-3 ชม.) ผมควรทำอย่างไรดีครับ
พระไพศาล วิสาโล วิสัชนา :
ก่อนนั่งสมาธิ ควรนอนหรือพักผ่อนให้พอ แต่ถ้าพักผ่อนแล้ว นั่งสมาธิยังง่วงอยู่ ก็ลองลืมตาเพียงน้อย ๆ น่าจะช่วยให้ความง่วงลดลงได้ หรือไม่ก็เปลี่ยนอิริยาบถเป็นเดินสลับกับนั่ง ถ้ายังง่วงอยู่ ลองเอาน้ำลูบหน้าจะได้สดชื่นขึ้น
สัมโพธิสุขกับสัมโพธิญาณ
มาร์ค เพียถนอม ปุจฉา :
ขอเรียนถามท่านอาจารย์ครับว่าสัมโพธิสุขกับสัมโพธิณาณเหมือนหรือต่างกันอย่างไรครับ
พระไพศาล วิสาโล วิสัชนา :
สัมโพธิสุข กับ สัมโพธิญาณ ไม่เหมือนกัน แต่เกี่ยวข้องกัน คือเมื่อเกิดญาณอันเป็นเครื่องตรัสรู้ มีปัญญาเข้าใจพระไตรลักษณ์แจ่มแจ้ง หรือเกิดสัมโพธิญาณ ก็ย่อมเกิดสัมโพธิสุข คือสุขที่เป็นอิสระจากความผันผวนปรวนแปรในชีวิต
ก่อนนอนควรสวดมนต์บทไหนดี
อนุพงษ์ ธงจันทร์ ปุจฉา :
ขอเรียนถามท่านพระอาจารย์ครับ ก่อนนอนควรสวดมนต์บทไหนดีครับ
พระไพศาล วิสาโล วิสัชนา :
ควรสวดบททำวัตรเย็น ซึ่งมีการจัดวางไว้เป็นมาตรฐานแล้ว หาอ่านได้จากหนังสือทำวัตรสวดมนต์ทั้งหลาย แต่จะสวดบทอิติปิโส หรือบทอื่น ๆ ที่เป็นพุทธวจนะ หรือคัดมาจากพระไตรปิฎกก็ได้ ขึ้นชื่อว่าพุทธวจนะแล้ว เมื่อสวดหรือระลึกนึกถึง ย่อมเป็นมงคลทั้งสิ้น
พสิษฐ์ พิทยารัตกิจ ปุจฉา :
นมัสการพระอาจารย์ครับ กระผมใคร่ขอความกระจ่างในปัญหามีอยู่ว่า การนอนสวดมนต์เป็นบาปไหมครับ สมควรปฏิบัติหรือไม่อย่างไรครับ กราบนมัสการขอบพระคุณพระอาจารย์มากครับ
พระไพศาล วิสาโล วิสัชนา :
การสวดมนต์เป็นกุศล เช่นเดียวกับการเจริญสติหรือทำสมาธิ ดังนั้นจะทำเวลาใดในอิริยาบถใด ก็ถือว่าดีทั้งนั้น หากว่าทำด้วยใจที่สงบสำรวม มีสติอยู่กับสิ่งที่ทำ
อย่างไรก็ตามผลจะมากหรือน้อยนั้นก็ขึ้นอยู่กับอิริยาบถด้วย เช่น ถ้าจะทำสมาธิ ก็ควรทำในอิริยาบถนั่ง หากจะเจริญสติ อิริยาบถนั่งหรือเดิน ก็มักให้ผลดีกว่าอิริยาบถอื่น การสวดมนต์ก็เช่นกัน หากทำในอิริยาบถนั่ง จะช่วยให้สงบสำรวมได้มากกว่า แต่หากจำเป็น จะนอนสวดมนต์ก็ได้ แต่ถ้านอนสวดมนต์เพราะขี้เกียจ ย่อมไม่เหมาะและเกิดประโยชน์น้อย
"พระไพศาล วิสาโล"