เจริญ-พระพุทธมนต์
เจริญ-พระพุทธมนต์ : คำวัด โดยพระธรรมกิตติวงศ์
การทำบุญเลี้ยงพระนี้ นิยมทั้งในงานมงคลและงานอวมงคลทั่วไป ที่เรียกว่า ทำบุญ งานมงคลนั้น ได้แก่ การทำบุญเลี้ยงพระดังกล่าว เพื่อความสุขความเจริญแก่จิตใจ โดยปรารภเหตุที่ดีเป็นมูล เกี่ยวกับฉลองความสำเร็จในชีวิต เช่น ฉลองพระบวชใหม่ เป็นต้น หรือเกี่ยวกับการริเริ่มชีวิตใหม่เพื่อให้เกิดความสำเร็จ ตามปรารถนาด้วยดีตลอดไป เช่น ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ทำบุญแต่งงาน หรือเรียกว่ามงคลสมรส เป็นต้น
ส่วนที่เรียกว่า ทำบุญงานอวมงคล ได้แก่ การทำบุญเลี้ยงพระเพื่อประโยชน์เกื้อกูล และความสุขโดยปรารภเหตุไม่สู้ดี เนื่องจากมีการตายขึ้นในวงญาติ หรือบุคคลที่เกี่ยวข้องในครอบครัวจัดการทำบุญขึ้น เพื่อให้สำเร็จเป็นประโยชน์ เกื้อกูล และความสุขแก่ผู้ล่วงลับไปแล้ว และเพื่อเป็นมิ่งขวัญกลายๆ แก่ผู้ที่ยังอยู่ งานทำบุญ โดยปรารภเหตุนี้ เรียกว่า ทำบุญงานอวมงคล
การทำบุญทั้ง ๒ ประเภทนี้ ผู้มีหน้าที่เกี่ยวข้องในการปฏิบัติมี ๒ ฝ่าย คือ ฝ่ายทายก ทายิกาผู้ประกอบด้วยต้องการบุญ เรียกว่า ฝ่ายเจ้าภาพ ๑ ฝ่ายปฏิคาหก ผู้รับทานและ ประกอบพิธีกรรมตามความประสงค์ของเจ้าภาพ ซึ่งเป็นพระภิกษุสงฆ์ เรียกว่า ฝ่ายภิกษุสงฆ์อีก ๑ ทั้งสองฝ่ายนี้มีระเบียบปฏิบัติพิธี กำหนดไว้เพื่อความเรียบร้อยโดยเหมาะสมแต่ละประเภท ของงาน เป็นขนบประเพณีสืบมา
คำว่า "เจริญ" พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙) ราชบัณฑิต และเจ้าอาวาสวัดราชโอรสาราม ได้ให้ความหมายไว้ว่า เติบโต งาม งอกงาม เพิ่มพูน สวด สาธยาย และบำเพ็ญ
เจริญ ใช้นำหน้าคำอื่นๆ ทั้งที่เป็นคำวัดและคำไทยเพื่อให้มีความหมายดีขึ้น ไพเราะขึ้น เช่นใช้ว่า
เจริญพระพุทธมนต์ หมายถึง สวดสาธยายพระพุทธมนต์
เจริญฌาณ หมายถึง เพิ่มพูนฌาณ
เจริญสมณธรรม หมายถึง บำเพ็ญสมณธรรม
เจริญพร หมายถึง เพิ่มพูนพรให้
เจริญศักดิ์ หมายถึง มียศมีศักดิ์สูงขึ้น
เจริญอาหาร หมายถึง รับประทานอาหารได้มากขึ้น
ส่าวนคำว่า "พระพุทธมนต์" เจ้าคุณทองดีได้ให้ความหมายไว้ว่า บทสวดที่เป็นภาษามคธ ส่วนใหญ่เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าซึ่งพระองค์ตรัสไว้เองบ้าง พระสาวกแต่งกันภายหลังบ้าง ถือกันว่าเป็นบทสวดที่ศักดิ์สิทธิ์ มีลักษณะเป็นมนต์อย่างหนึ่ง
พระพุทธมนต์ บางส่วนเรียกว่า พระปริตร หมายถึงเป็นเครื่องปกป้องรักษา คุ้มครอง ให้พ้นจากทุกข์ภัยต่างๆ ได้
คำงว่าพระพุทธมนต์ ใช้เรียกต่างกันตามลักษณะของงาน ถ้าเป็นงานมงคล ใช้ว่า เจริญพุทธมนต์ ถ้าเป็นงานอวมงคล ใช้ว่า สวดพระพุทธมนต์