
เป็นคุ้งเป็นแคว:เดือนหงายที่เวียงจันทน์
เดือนหงายที่เวียงจันทน์ : คอลัมน์ เป็นคุ้งเป็นแคว โดย... เคน สองแคว
สุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ผมมีโอกาสไปนครเวียงจันทน์กับพนมเปญตามคำเชื้อเชิญของเพื่อนนักธุรกิจที่นั่น ซึ่งเป็นการเดินทางแบบไม่ได้เตรียมเนื้อเตรียมตัวมากมายเท่าใดนัก แต่คิดว่า น่าจะไปดูเรื่องธุรกิจบันเทิงและระบบโทรศัพท์อินเทอร์เน็ตต่างๆ ว่า เขาก้าวไปถึงไหน ตามประสาคนทำงานบันเทิงไม่ยุ่งเกี่ยวกับการเมืองใดๆ และการไปครั้งนี้ยังไม่ได้มีเวลาเจาะลึกในบางเรื่อง เอาแค่ผ่านๆ ตาตามที่เห็นและได้ยิน
นครเวียงจันทน์ สปป.ลาวเปลี่ยนแปลงไปมากเทียบจาก 20 กว่าปีที่เคยไปเยือนที่นั่นชนิดหน้ามือเป็นหลังมือ ตึกรามบ้านช่องทันสมัยเกิดขึ้นมากมาย โทรศัพท์มือถือซัมซุงจากเกาหลีเปิดศูนย์แข่งกันแบบคึกคัก แข่งกับโนเกียและไอโฟน คนที่นั่นก็ใช้โทรศัพท์รุ่นล่าสุด ไม่ต่างจากบ้านเรานัก
ที่เวียงจันทน์ ในโรงแรมใช้จานดาวเทียมที่รับสัญญาณจากช่องทรูได้ ดังนั้นเราจึงได้ดูช่องโทรทัศน์ไทยทุกช่อง และละครไทยก็ได้รับความนิยมไม่น้อย คนลาวรู้จักดาราไทยเหมือนๆ กับที่บ้านเรา อั้ม พัชราภา เป็นนางแบบโฆษณาแชมพูที่ติดเป็นผ้าใบกันแดดอยู่หลายแห่งทุกหย่อมหญ้า แต่ไม่ยักเห็นรูป โกโบริ ณเดชน์ เจ้าพ่อโฆษณาตามสื่อต่างๆ เลย
ความตั้งใจอย่างหนึ่ง คือ อยากไปดูโรงแรม "เวียงวิไล" ที่ ครูสุรพล สมบัติเจริญ เคยนำมาแต่งเป็นเพลง "เดือนหงายที่ริมโขง" ที่ขึ้นต้นว่า "โอ้ เวียงจันทน์ แดนนี้ฉันเคยได้ไป โอ้เวียงวิไล แดนที่ฉันนั้นเคยได้พักเจอะคนรักที่เวียงราตรี...." แค่ท่อนเดียวของเพลงก็สร้างความใคร่รู้ให้ผมมานานนับสิบปี เมื่อมีโอกาส เวลากลางคืนลงทุนจ้างรถมอเตอร์ไซค์พ่วงมีหลังคา คล้ายๆ รถตุ๊กๆ บ้านเราให้พาตระเวนราตรีเวียงจันทน์
หลายปีก่อน เคยมีคนให้ข้อมูลว่า "เวียงวิไล" เป็นโรงแรมที่พัก ส่วน "เวียงราตรี" นั้น คือ ไนต์คลับของที่นั่น
แล้วก็ได้พบว่าฝันสลายเพราะวันนี้ โรงแรมเวียงราตรี ขายกิจการแล้วกลายเป็นตึกธนาคารสัญชาติเวียดนาม แต่คราวหน้าถ้าไปอีกครั้งจะเข้าไปสัมผัสใกล้ๆ ว่ายังมีกลิ่นอายโรงแรมเก่าแก่นั้นหรือไม่ไหนๆ
ก็ไม่ได้ไปเวียงราตรี วันถัดไป จึงจ้างรถแบบเดิมด้วยบริการ 1 แสนกีบ (ประมาณ 400 บาทไทย) พาทัวร์แหล่งท่องเที่ยววัยรุ่นของเขาสักหน่อย
ริมน้ำโขงที่ตรงกันข้ามกับ อ.ศรีเชียงใหม่ มีสถานที่ผับบาร์คาราโอเกะมากมายเรียงราย ฝรั่งมังฆ้องเที่ยวกันคึกคัก แต่ยังไม่ใช่สิ่งที่น่าสนใจ เพราะยังไงก็คงคล้ายๆ ถนนข้าวสารบ้านเรา คืนนั้นจึงไปจบที่ดิสโก้เธค ชื่อ @Home Club เข้าไปภายใน พบว่าไม่ได้ต่างจากเธคในเมืองไทยเลย
การเปิดเพลงเป็นแนวสากลล้วนๆ ไม่มีเพลงไทยหรือลาวเลย แสงสีเสียงเลเซอร์ ทำเอาคนหนุ่มตอนปลายใจสั่นวูบวาบ สาวๆ ที่มาเที่ยวก็แต่งตัวแบบคนเที่ยวกลางคืนบ้านเรา และมีดีเจเปิดแผ่นพูดแซวสาวชุดดำเป็นภาษาลาว ไม่รู้ว่าดีเจพวกนี้ถูกส่งตัวมาดูงานบ้านเราหรือเปล่า แต่เขาสุภาพ ไม่หยาบคายทะลึ่ตึงตังเหมือนเธคผับบ้านเรา
ความน่ารักของสถานบันเทิงที่นี่คือมีขายชาเขียวขวดพลาสติก (จากเมืองไทย) จำหน่าย ไม่จำเป็นต้องดื่มแอลกออลล์ก็ได้ ผมเองเลือกดื่มเบียร์ลาว 1 ขวด กับน้ำแข็งเปล่า 2 แก้ว (ต้องระวังให้ดีระหว่างคำว่า แก้วกับขวด เพราะคำว่า แก้ว หมายถึงขวด) สนนราคา 25,000 กีบ ราวๆ ร้อยบาทไทย ซึ่งในเวียงจันทน์ เราสามารถใช้ธนบัตรไทยก็ได้ ที่นี่เป็นแค่หนึ่งในสถานที่เที่ยวกลางคืนของเขาเพราะยังมีสถานที่ใหญ่โตโอฬาร สำหรับกลุ่มไฮโซอีกแห่งหนึ่ง
เป็นที่น่าสังเกตว่าสถานบันเทิงเหล่านี้อาจจะมีคนไทยไปเป็นหุ้นส่วนหรือที่ปรึกษา เพราะดูรูปแบบการจัดการแล้ว ไม่ได้ต่างจากของคนไทยเลย น่าเสียดายที่ไม่ได้มีโอกาสเที่ยวคาเฟ่ คาราโอเกะแบบบ้านๆ แต่ก็ได้ไปรับประทานอาหารเที่ยวล่องแพในแม่น้ำงึมลักษณะคล้ายๆ แพเธคแบบเมืองกาญจนบุรี กลางวันแสกๆ บ่องตง น่ามคาญ (บอกตรงๆ น่ารำคาญ) มีบางแพเปิดเพลงกังนัมสไตล์ดังลั่นบางแพร้องเพลงไทยสตริงยอดนิยมแหกปากกันลั่นแม่น้ำ บ้างก็ร้องหมอลำกันตรึมชนิดที่ไม่เกรงใจคนที่ต้องการไปซึมซับธรรมชาติน้ำใสไหลเย็น (ไม่แน่ใจว่า เป็นนักท่องเที่ยวชาวไทยหรือเปล่าเพราะคนที่นั่นเขาบอกว่า คนไทยชอบข้ามไปเที่ยวหาความสำราญที่นั่น)
เมื่อไม่กี่วันก่อนหน้าที่ผมจะไป ทราบมาว่า สถานีโทรทัศน์ อสมท บ้านเราเพิ่งมาจัดคอนเสิร์ตกระชับความสัมพันธ์ไทยลาว โดยนำ สุนารี ราชสีมา ปะทะกับ ท้าวบัวเงิน ซาภูวง ซึ่งทั้งคู่เคยออกเพลงร่วมกันในชุด "เพลงรักริมฝั่งโขง" ในสังกัดค่ายชัวร์ออดิโอมาแล้ว จึงน่าจะเป็นบทสรุปได้ว่า เพลงไทยลาวแบบเก่ายังคงหาฟังกันได้และเป็นที่นิยมกันอยู่เสมอมาเหมือนเพลงลูกทุ่งที่ไม่เคยตายไปจากคนฟังเพลงบ้านเรา
เรื่องของแผ่นผี ซีดีเถื่อน ซึ่งเป็นหนามยอกอกคนทำธุรกิจบันเทิงบ้านเราก็เป็นไปตามที่คาด มีจำหน่ายทั่วไปแต่ราคาถูกกว่า ปกสีสันสวยงามสมัยก่อนจะทำเป็นปกถ่ายเอกสารขาวดำ แต่เดี๋ยวนี้ไม่ต่างกัน ไม่รู้ว่าส่งมาจากทางประเทศไทยหรือเปล่า ดังนั้นเราจึงไม่ต้องคาดหวังเรื่องของธุรกิจแผ่นซีดี ดีวีดีที่นั่น เพราะความหวังริบหรี่เหมือนบ้านเรานี่แหละ
พฤหัสฯหน้า จะพาไปดุธุรกิจบันเทิงและเพลงเขมร ที่พนมเปญว่ามีความคล้ายคลึงและต่างจากฝั่งลาวไทยอย่างไรกันบ้าง
.......................................
(หมายเหตุ เดือนหงายที่เวียงจันทน์ : คอลัมน์ เป็นคุ้งเป็นแคว โดย... เคน สองแคว)