อ้างสิทธิปรปักษ์ไม่ได้
ผมมีเรื่องอยากทราบครับ คือ มีที่ดินอยู่แปลงหนึ่ง เป็นสมบัติที่แม่ยกให้เป็นชื่อของผม ซึ่งอยู่ต่างจังหวัด แต่ผมทำงานในกรุงเทพฯ จึงไม่มีเวลาไปดูแล ก็เลยให้อาเข้าไปทำกินได้ ผมเห็นว่าเป็นน้องสาวของแม่ จึงไม่ได้ติดใจอะไร แล้วโฉนดก็เป็นชื่อผมเรียบร้อยแล้ว จึงปล
ปัญหาอยู่ตรงที่ ผมคิดว่าคงไม่ได้ไปทำประโยชน์บนที่ดินแปลงนี้อีกแล้ว เพราะคงไม่ได้กลับไปอยู่ จึงอยากจะขาย เมื่อประกาศขาย ก็มีคนติดต่อเข้ามา แต่มีเงื่อนไขว่า ต้องให้อาของผมออกจากที่ดินเสียก่อน ผมจึงติดต่อไปที่อา บอกว่า จะขายที่ดิน ปรากฏว่าอาไม่อยากจะย้ายออก บอกว่าไม่ย้าย เพราะมีสิ่งปลูกสร้างอยู่นานแล้ว และผมก็เป็นคนยินยอมให้อยู่เอง โดยที่ไม่เคยทำสัญญาใดๆ กันเลย เป็นการให้อยู่แบบปากเปล่า ค่าเช่าก็ไม่เคยได้
อยากทราบว่า ถ้าเป็นอย่างนี้ อาจะอ้างสิทธิปรปักษ์ เพื่อยึดที่ดินของผมได้หรือไม่ครับ และถ้าเขาไม่ยอมย้ายออกไปจริงๆ ผมต้องทำอย่างไรได้บ้าง
ธิติ
ตอบ
ศูนย์ปรึกษากฎหมายชุมชน อาจารย์ชลธิชา สมสอาด คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต แนะนำว่า เรื่องนี้ต้องย้อนกลับไปดูที่ว่า ในช่วงแรกที่ให้อาเข้ามาอยู่นั้น มีญาติคนอื่นๆ รับรู้ด้วยหรือเปล่า ตรงนี้เป็นสิ่งทำสัญ เนื่องจากญาติคนที่รับรู้ว่า จะกลายเป็นพยานให้แก่คุณได้อย่างดี กรณีที่อา จะอ้างสิทธิครอบครองปรปักษ์บนที่ดินของคุณ
เนื่องจากการใช้สิทธิครอบครองแบบปรปักษ์นั้น เป็นการเข้ามาครอบครองที่ดินของคนอื่นโดยเจตนา และเปิดเผย คือแสดงความต้องการที่จะเป็นเจ้าของบนที่ดินของผู้อื่น โดยที่เจ้าของไมได้เข้ามาคัดค้าน และถ้าครอบครองมานานถึง 10 ปี ก็สามารถใช้สิทธินี้ได้เลย
ดังนั้น กรณีของคุณ ถ้ามีญาติคนอื่น หรือบุคคลที่เป็นพยานยืนยันได้ว่า คุณเป็นเจ้าของที่ดินผืนนี้ แล้วก็อนุญาตให้อาเข้ามาอาศัยอยู่เพื่อทำกิน แม้จะเป็นระยะเวลานานเลย 10 ปีแล้วก็ตาม ถ้ามีพยานรู้เห็น และรับรู้ด้วยเช่นนี้ อาของคุณก็ไม่มีสิทธิที่จะมาอ้างสิทธิปรปักษ์บนที่ดินของคุณได้เลย
ส่วนเรื่องที่เจรจากันด้วยปากเปล่าแล้วอาไม่ยอมออกไป วิธีต่อมาก็คือ ต้องฟ้องขับไล่ ในฐานะที่เป็นเจ้าของที่ดินผืนนี้ คุณมีสิทธิที่จะให้ใครอยู่หรือไม่อยู่ก็ได้
ดังนั้น คุณมีสิทธิที่จะฟ้องขับไล่ให้เขาออกจากที่ดินของคุณ
ลุงแจ่ม