ประมงพื้นบ้านตากวน -อ่าวประดู่ | คมชัดลึก

          ดูจะมีแต่ข่าวในด้านลบมาอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของสารพิษที่รั่วไหลออกสู่ชั้นบรรยากาศ เรื่องของน้ำเสีย ที่ถูกปล่อยทิ้งลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ  จนเป็นผลกระทบต่อเนื่องถึงมลภาวะของสิ่งแสวดล้อม ปัญหาสุขภาพ และอาชีพของชาวบ้านที่อาศัยอยู่รายรอบเขตนิคมอุตสาหกรรม และรวมถึงความพยายามต่อสู้ผลักดันเพื่อให้โรงงานที่อยู่ในนิคมอุตสาหกรรมมีความรับผิดชอบอย่างเคร่งครัด ทั้งเรื่องผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และผลกระทบต่อสุขภาพ

          ฉันมีโอกาสลงพื้นที่ หาดตากวน-อ่าวประดู่ ที่อยู่ติดกับเขตนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด ด้านหลังโรงงาน ของบริษัท ปตท.อะโรมาติกส์และการกลั่น จำกัด(มหาชน) หรือ ปตท.เออาร์ ซึ่งเป็นที่ตั้งของกลุ่มประมงพื้นบ้านตากวน-อ่าวประดู่ หมู่ที่ 4 ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่งอกริมชายฝั่ง

          ชาวบ้านที่นี่ มีราว 50 ครัวเรือน  ยังชีพด้วยอาชีพประมง  พี่ขุนศึก ในฐานะตัวแทนชาวชุมชนร่วมให้ข้อมูล ชี้แจงถึงการทำมาหากินของชาวบ้าน ที่ปัจจุบัน ก็เริ่มเข้าที่เข้าทางมากขึ้น หลังจากต้องผจญชะตากรรม ทั้งเรื่องที่ทำกิน เรื่องจะถูกไล่ที่จากเจ้าของที่ดินเดิมที่อยู่ติดกับพื้นที่งอกใหม่ ซึ่งเป็นที่จับจองอาศัยอยู่ของชาวประมงพื้นบ้านตากวน-อ่าวประดู่  รวมถึงการเข้ามาช่วยเหลือชุมชนของโรงงานอุตสาหกรรมใหญ่ๆ ในเขตนิคมอุตสาหกรรม

          ปัจจุบัน นอกจากชาวบ้านจะเลี้ยงหอยแมลงภู่เป็นอาชีพหลัก โดยสร้างแพเลี้ยงหอยแมลงภู่ชนิดแขวนลอย ในทะเลจำนวนหลายราย ปัจจุบันอยู่ระหว่างจับขายใช้หนี้ ขณะที่เร่มมีโรงงานอุตสาหกรรมรายใหญ่ในนิคมฯ เข้าไปช่วยเหลือ จัดหาแพหอยแมลงภู่ให้ชาวบ้าน รวมถึงการมอบทุนการศึกษาให้ลูกหลานชาวประมงที่นี่ รวมถึงการเข้าไปความรู้ และช่วยส่งเสริมของสำนักงานประมงจังหวัดระยอง ในการจัดทำ โครงการธนาคารปูม้า และโครงการธนาคารปูไข่ โดยมีกลุ่มบริษัทในนิคมฯ ช่วยสนับสนุนอีกแรง รวมถึงการช่วยเหลือ มีการเข้าไปช่วยดูแลเรื่องน้ำ เรื่องการฝังกลบขยะของสำนักงานเทศบาลเมืองมาบตาพุด 

          ลุงถนอม เคยให้สัมภาษณ์สื่อต่างๆ ไว้เมื่อหลายเดือนก่อน บอกว่าชาวประมงเรือเล็กตากวน-อ่าวประดู่ ต้องประสบกับปัญหาที่ซ้ำซากมานานเกี่ยวกับน้ำเสียที่ปนเปื้อนสารพิษในคลองชากหมาก ซึ่งเป็นคลองขุดระบายน้ำทิ้งของโรงงานในนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด ไหลออกสู่ทะเล คราบน้ำมันไหลลงคลองชากหมากแล้วไหลออกสู่ทะเลตากวน-อ่าวประดู่ พอเกิดปัญหาชาวประมงก็ได้รับผลกระทบทุก ครั้ง แต่ปัญหามันก็ยังเกิดไม่หยุดพวกเราชาวประมงไม่ได้โทษโรงงานหรือโทษใคร แต่อยากจะฝากโรงงานและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้ความสนใจที่จะแก้ปัญหาให้มันตรงจุด เมื่อเกิดแล้วให้รีบแจ้งชาวประมงโดยเร็ว จะได้หาทางป้องกัน 

          ภาพริมหาดตากวน-อ่าวประดู่ ต่างจากอดีต มีความคึกคัก มีเรือรับนักท่องเที่ยวออกไปชมแพหอยแมลงภู่ พี่ขุนศึกบอกว่า จะไปนอนเล่นที่แพก็ยังได้ เย็นๆ ค่อยกลับ มีชูชีพ มีหมวกให้ใส่กันแดดสนนราคาอาหารทะเลที่นี่ ก็ถูกแสนถูกโดยเฉพาะหอยแมลงภู่ตัวอ้วนๆ เนื้อแน่นๆ ที่ลวกให้พร้อมน้ำจิ้มรสแซบเลยทีเดียว จนทำให้หลายคนอดหิวติดไม้ติดมือกลับบ้านไม่ได้

          วันนี้ ปัญหาผลกระทบจากสิ่งแวดล้อมใช่ว่าจะหมดไปโดยสิ้นเชิง แม้การตรวจวัดคุณภาพน้ำในคลองชากหมากที่เชื่อมต่อหาดตากวน-อ่าวประดู่ ก็ไม่พบค่าเกินมาตรฐาน  แต่สำคัญอยู่ที่โรงงานในนิคมอุตสาหกรรมเคร่งครัดและซื่อสัตย์ต่อตัวเองเพียงใด ขณะที่ชาวบ้านเอง ต้องปรับตัวให้สามารถรับมือกับปัญหาและจัดการกับพื้นที่ของตัวเองให้ได้มากที่สุด ส่วนฉัน ... ถ้ามีโอกาสคงได้กลับไปอุดหนุนอาหารทะเลสดๆ ถูกๆ เป็นกำลังใจให้ชาวบ้านอีกแรง