
ศิลป์แห่งแผ่นดิน:ตาลเดี่ยวยืนต้น
ตาลเดี่ยวยืนต้น : ศิลป์แห่งแผ่นดิน : โดย ... ศักดิ์สิริ มีสมสืบ
“ตาลเดี่ยวยืนต้น เหมือนคนใจเดียว ยืนเปลี่ยวเอกา...”
แว่วเสียงเพลงลูกทุ่งลอยตามสายลมย้อนยุคมาสู่ห้วงคำนึงปัจจุบัน
หมู่บ้านของผมเป็นพื้นที่ลุ่มริมแคว น้ำท่าบริบูรณ์ จนท่วมท้นล้นเกิน ยามฤดูฝนมหาอุทกภัยที่ผ่านมาไม่ได้เป็นเรื่องเหนือจริงแม้จะเกินคาดฝันไปบ้าง อยู่ที่นี่มา 35 ปี มีน้ำท่วมใหญ่ 3 ครั้ง เท่านั้น ถือว่าเป็นสีสันในชีวิตเป็นเครื่องยืนยันว่า “น้ำท่วมดีกว่าฝนแล้ง” เพราะต่อให้ลำแควแห้งขาดสาย ยังสามารถสูบน้ำใต้ดินขึ้นมาใช้ได้ แต่กาลข้างหน้าไม่มีอะไรแน่ วิกฤติเรื่องน้ำอาจเหนือความคาดหมาย “ภัยแล้ง” ได้คุกคามคืบคลานเข้าครอบครองและควบคุมหัวใจมนุษย์สุดจะต้านทาน
35 ปีผ่านไป ต้นยางใหญ่ถูกตัดโค่นลงต้นแล้วต้นเล่า ความเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องธรรมดา แต่สำหรับผม..ผมรู้สึกเศร้า เหลือก็แต่ต้นตาล แต่ละหมู่บ้านยังคงดำรงอาชีพทำตาลโตนดอยู่ นั่นเพราะ ต้นตาล “ให้ประโยชน์” แก่มนุษย์ได้ โดยไม่ต้องโค่น
ในยุคสมัยแห่งการ “ตัดโค่น” อันน่าสยดสยอง บรรดา “ไม้ใหญ่” ทั้งหลายย่อมรู้สึกร้อนหนาว
ที่ผมสาธยายมายืดยาว ไม่ได้อยากจะพูดเรื่องการเมืองหรอกครับ แค่หาเรื่องลากลากความยาวสาวความยืด มาหา “ตาลเดี่ยวยืนต้น” ต้นหนึ่ง
เชื่อว่าตาลต้นนี้ไม่มีวันถูกตัดโค่นตลอดไป ผมจินตนาการว่าเขาเกิดที่นี่ เติบโตที่นี่อยู่ตรงนี้มานาน ไม่น้อยกว่า 70-80 ปี หรืออาจเป็น 100 ปี ก่อนหน้านี้ไฉนจึงไม่ถูกตัดโค่น อยู่ยืนยงมาจนเป็นสิ่งสำคัญ เป็นส่วนประกอบเล็กๆ ที่ใครๆ ให้ความสนใจ หากขาดเธอไปคงน่าเสียใจ น่าเสียดาย
ตาลเดี่ยวต้นนี้ ยืนอยู่ถูกที่ถูกทาง ใช้เนื้อที่บนพื้นเพียง ตารางฟุตเดียว ใช้พื้นที่เทศากาศอย่างไม่ก่อให้เกิดความกังวล ต่อรัศมีการโค่นล้ม
ผู้ที่มาบูชามหาเจดีย์ชเวดากอง ไม่มีผู้ใดผ่านเลยโดยไม่สนใจมองท่ามกลางบรรยากาศพิลาสละอองทองแห่งศรัทธา ทองคำมหาศาลที่ปรากฎอยู่ต่อหน้าต่อตา ไม่ทำให้โลภหลงภายในใจมนุษย์คนใดขยับเขยื้อนเคลื่อนไหว ไม่มีใคร คิดตีราคา “มูลค่า” (หรืออาจมีบ้างสำหรับคนหยาบๆ บางคน)
ผมไปเยือนพม่าทุกครั้งไม่เคยพลาดโอกาสมาชื่นชมมหาเจดีย์แห่งนี้ และทุกครั้งไม่พลาดชมระฆังใบใหญ่ (อันดับสองรองจากระฆังมินกุน ที่มัณฑะเลย์แต่สวยงามสมบูรณ์กว่า) ไม่พลาดเดินเวียนรอบ ก่อนจะนั่งลงกราบบูชา ณ “ลานสมปรารถนา” และไม่เคยผ่านเลย “ตาลเดี่ยว” ต้นนี้ มหาเจดีย์แห่งจักรวาล “ชเวดากอง” จักยืนยงอยู่ไปตราบที่ยังมีมนุษย์ และมนุษย์ยังมีศรัทธา และศรัทธายังมีพลังดีงามเหนือความโลภหลง
ตาลเดี่ยวต้นนี้ไม่มีวันถูกโค่นล้มนอกเสียจากจะละสังขารเมื่อถึงกาลสิ้นอายุขัยในสักวัน
ผมถ่ายรูปตาลเดี่ยวแห่งมหามณฑล มหาชเวดากองไว้หลายมุม เลือกภาพวาดภาพหนึ่งมาลงไว้ให้ใครๆ รำลึก “ตาลเดียว ต้นหนึ่ง” ซึ่งยืนอยู่ถูกที่ ถูกทาง สง่างาม ยืนเดี่ยวแต่ไม่เดียวดาย มีคุณค่า มีความหมายไม่ว้าเหว่เอกา
----------
(หมายเหตุ : ตาลเดี่ยวยืนต้น : ศิลป์แห่งแผ่นดิน : โดย ... ศักดิ์สิริ มีสมสืบ)
----------