เมื่อลำไส้เล็กเป็นมะเร็ง | คมชัดลึก

                         ลำไส้เล็กอวัยวะที่ยาวที่สุดของคนเราคือยาวได้ถึง 6-10 เมตร หรือประมาณ 20-21 ฟุต คือเริ่มต้นตั้งแต่ปลายสุดของกระเพาะอาหารไปจนถึงลำไส้ใหญ่ส่วนต้น แต่เห็นยาวเหยียดขนาดนี้ก็เป็นเรื่องแปลกที่มะเร็งลำไส้เล็กพบได้น้อย ไม่ได้เป็นมะเร็งที่พบบ่อยเหมือนกับลำไส้ใหญ่ที่ถึงจะสั้นกว่าแต่ก็พบว่าเป็นมะเร็งได้มากกว่า

                         ตามโครงสร้างทางกายวิภาคและหน้าที่การทำงานของลำไส้เล็ก แบ่งลำไส้เล็กเป็น 3 ส่วนย่อยมีหน้าที่การทำงานและความยาวแต่ละส่วนแตกต่างกันไป ลำไส้เล็กส่วนต้นยังทำหน้าที่ย่อยอาหารต่อจากกระเพาะอาหารโดยเฉพาะไขมัน ไล่เรียงไปเรื่อยๆ จนถึงลำไส้เล็กส่วนปลายที่ทำหน้าที่ดูดซึมสารอาหารเข้าสู่กระแสเลือดมากที่สุด ส่วนชนิดย่อยๆ ของเซลล์มะเร็งที่พบบ่อยในลำไส้เล็กก็ได้แก่ อดีโนคาร์ซิโนมา ซาร์โคมา เนื้องอกคาร์ซินอยด์ มะเร็งของเซลล์ที่ควบคุมการบีบตัวของทางเดินอาหารหรือมะเร็งจีสต์ และมะเร็งต่อมน้ำเหลืองของลำไส้ ซึ่งแต่ละชนิดก็มีสาเหตุที่แตกต่างกันออกไป แต่โดยภาพรวมแล้วก็ยังไม่ทราบสาเหตุที่แท้จริงชัดเจน ส่วนใหญ่มีความเกี่ยวข้องกับการบริโภคเนื้อสัตว์และอาหารไขมันสูง ดื่มเหล้า การอักเสบระคายเคืองเรื้อรังรวมถึงเป็นแผลเรื้อรังบริเวณลำไส้เล็กและคนที่มีประวัติสมาชิกในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้เล็ก

                         อาการแสดงที่พบบ่อยก็เช่น ปวดท้อง ถ่ายอุจจาระดำ หรือถ่ายเป็นเลือด มีไข้ น้ำหนักลด คลื่นไส้ อาเจียน มีภาวะลำไส้อุดตันหรืออาจคลำก้อนได้ในท้อง การวินิจฉัยโรคนอกจากการซักประวัติ ตรวจร่างกายทั่วไปแล้ว การตรวจเม็ดเลือดแดงแฝงในอุจจาระ ซึ่งถ้าผลตรวจเป็นบวกก็ไม่ได้จำเพาะเจาะจงว่าต้องเป็นมะเร็งเสมอไป แค่บอกว่ามีเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร การเอกซเรย์กลืนแป้ง การส่องกล้องดูลำไส้เล็กร่วมกับการใช้อัลตราซาวนด์ร่วมในการวินิจฉัยก็ยังมีข้อจำกัด เนื่องจากอย่างที่บอกไว้แล้วข้างต้นว่าลำไส้เล็กยาวเหยียดขนาดไหน การวินิจฉัยโดยใช้กล้องส่องไม่ว่าจะเข้าทางปากหรือทางทวารหนักก็ไม่สามารถเข้าไปสำรวจดูลำไส้เล็กได้ทั้งหมด ปัจจุบันจึงมีการใช้กล้องแคปซูลที่มีระบบบันทึกภาพมาใช้ โดยให้กลืนแคปซูลทางปากจากนั้นก็รอให้ถ่ายออกมากับอุจจาระ แล้วเอาแคปซูลมาวิเคราะห์ประมวลผลโดยใช้คอมพิวเตอร์ โดยดูภาพที่กล้องแคปซูลบันทึกไว้ ทำให้สามารถวินิจฉัยโรคได้แม่นยำมากยิ่งกว่าวิธีการอื่น แต่น่าเสียดายที่การตรวจไฮเทคแบบนี้ ปัจจุบันมีเฉพาะในบางโรงพยาบาลที่มีศูนย์โรคทางเดินอาหารที่ทันสมัยเท่านั้น

                         การรักษามะเร็งลำไส้เล็กส่วนใหญ่แล้วมักเริ่มต้นด้วยการตัดเอาลำไส้เล็กส่วนที่เป็นมะเร็งออก จะตัดมากตัดน้อยก็ขึ้นอยู่กับระยะของโรค ซึ่งเป็นทั้งการยืนยันการวินิจฉัยโรคและการรักษาไปพร้อมกัน ส่วนที่จะตามด้วยการให้ยาเคมีบำบัดหรือการฉายแสงหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับชนิดของเซลล์มะเร็ง ถ้าต้องตัดลำไส้เล็กออกมากอาจมีปัญหาเรื่องท้องเสียถ่ายเหลวตามมา บางรายอาจต้องเอาลำไส้เล็กส่วนปลายมาเปิดที่ผนังหน้าท้อง แต่จะเป็นการชั่วคราวหรือตลอดชีวิตก็ว่ากันเป็นรายๆ ไปนะครับ...ขอบอก

----------------------

(รู้ทันมะเร็ง : เมื่อลำไส้เล็กเป็นมะเร็ง : นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ)