ดูแลสุขภาพ : โรคตับแข็ง...ควรระวัง | คมชัดลึก

 

                                ตับมีหน้าที่ทำลายสารพิษ หรือของเสียออกจากเลือด สร้างภูมิคุ้มกันเพื่อต่อต้านเชื้อโรค สร้างสารเพื่อให้เลือดแข็งตัว สร้างน้ำดีเพื่อย่อยอาหารและดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน ผู้ป่วยที่เป็นโรคตับแข็ง เนื้อตับที่ถูกทำลายจะมีพังผืดแทรกและเบียดเนื้อตับที่ดีทำให้เลือดไปเลี้ยงที่ตับน้อยลง

 

 

 

สาเหตุของโรคตับแข็ง

 

 

                                1.การดื่มสุรามากกว่า 160 กรัมต่อวัน เทียบเท่ากับสุราวิสกี้ 480 ซีซีต่อวัน ไวน์ 1,800 ซีซีต่อวัน เบียร์ 4 ลิตรต่อวัน เป็นเวลา 8-10 ปี ปริมาณของสุราที่ทำให้เกิดโรคตับแข็ง แปรผันตามแต่ละบุคคล เพศ

 

                                2.ไวรัสตับอักเสบ บี, ซี

 

                                3.ภาวะดีซ่านเรื้อรัง จากท่อน้ำดีอุดตัน เนื่องจากนิ่วอุดตันท่อน้ำดี หรือเนื้องอกอุดตัน หรือเบียดท่อน้ำดี

 

                                4.ภาวะหัวใจวายเรื้อรัง ทำให้เลือดคั่งที่ตับ เลือดไหลเวียนในตับลดลง เนื้อตับเกิดภาวะขาดออกซิเจน ทำให้เซลล์ตับตาย

 

                                5.โรคตับอักเสบจากภูมิต่อต้านตนเอง เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันมาทำลายตับตนเอง โรคนี้พบน้อย

 

                                6.โรคกรรมพันธุ์บางชนิด เช่น โรควิลสัน มีการสะสมทองแดงในตับ hemochromatosis มีการสะสมเหล็กมากในตับ

 

                                7.โรคตับอักเสบจากไขมันสะสมที่ตับ พบในโรคไขมันสูง เบาหวาน อ้วน

 

 

 

อาการ

 

 

                                - ผู้ป่วยตับแข็งในระยะแรกจะไม่มีอาการ เมื่อตับแข็งมากขึ้นเรื่อยๆ จึงเกิดอาการของโรคตับแข็ง ได้แก่ อ่อนเพลีย คลื่นไส้

 

                                - ถ้าอาการโรคเป็นมากขึ้น ผู้ป่วยบางรายอาจมาด้วยอาการของโรคแทรกซ้อนของโรคตับแข็ง เช่น บวม ตาเหลือง ตัวเหลือง สูญเสียความจำ อาเจียนเป็นเลือดจากการแตกของหลอดเลือดดำ ท้องมาน มะเร็งตับ ไตวาย

 

 

 

การตรวจวินิจฉัย

 

 

                                แพทย์จะซักประวัติ และตรวจร่างกายเพื่อหาสิ่งแสดงว่าเป็นตับแข็ง เช่น ตาเหลือง ตัวเหลือง ท้องเท้าบวม ฝ่ามือแดง ตรวจการทำงานของตับ ตรวจอัลตราซาวนด์

 

 

 

การรักษา

 

 

                                - เมื่อเกิดโรคตับแข็งขึ้นแล้ว ในขณะนี้ยังไม่มียาใดๆ ที่สามารถให้ตับกลับมาเป็นปกติได้ นอกจากป้องกันไม่ให้ตับแข็งเป็นมากขึ้น โดยการรักษาสาเหตุ เช่น งดดื่มสุราจากรายที่มีสาเหตุจากสุรา รักษาไวรัสตับอักเสบเรื้อรัง ในรายที่เป็นไวรัสตับอักเสบ บีและซี

 

                                - ผู้ป่วยตับแข็งควรได้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ ควรได้อาหารครบถ้วน ควรหลีกเลี่ยงสารพิษต่อตับ เช่น สุรา ยาที่มีผลเสียต่อตับ เช่น พาราเซตามอล

 

                                - ในรายที่มีอาการบวม ขา หรือท้องมาน ควรลดการรับประทานเกลือ อาหารดองเค็ม น้ำปลา ซีอิ๊ว เพราะจะทำให้บวมมากขึ้น ในรายบวมมาก แพทย์จะสั่งยาขับปัสสาวะ เพื่อลดอาการบวม

 

                                - การผ่าตัดเปลี่ยนตับ เป็นการรักษาที่ดีที่สุด แต่มีข้อจำกัดที่มีค่าใช้จ่ายสูง และตับที่มีผู้บริจาคมีจำนวนน้อย ผู้ป่วยเปลี่ยนตับทานยากดภูมิคุ้มกันไปตลอด 

 

 

 

 

 

ศูนย์ระบบทางเดินอาหารและตับ

 

โรงพยาบาลธนบุรี