
นกกินปลีหางยาวคอสีฟ้า
01 ก.พ. 2558
นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกกินปลีหางยาวคอสีฟ้า
สุดสัปดาห์วันที่ 7-8 ก.พ. นี้ตรงกับงานนับนกดอยอินทนนท์ (Inthanon Census) ซึ่งนักดูนกล้วนตั้งหน้าตั้งตารอคอย ปีนี้นับเป็นปีที่ 16 ที่ทางชมรมอนุรักษ์นกและธรรมชาติล้านนาได้จัดกิจกรรมนับนกที่นี่ เรียกได้ว่าดอยอินทนนท์เป็นสถานที่ที่มีการติดตามประชากรนก รวมถึงสิ่งมีชีวิตอื่นๆ และการเปลี่ยนแปลงของสภาพพื้นที่ อย่างต่อเนื่องเพียงไม่กี่แห่งของเมืองไทย เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมประจำปีที่ห้ามพลาดด้วยประการทั้งปวง
เมื่อกล่าวถึงนกดอยอินทนนท์ เรามักนึกถึงบรรดานกประจำถิ่นที่อยู่บนป่าสูงบริเวณยอดดอย ใครเคยไปเยือนมาแล้วเป็นต้องประทับใจกับความเชื่องของนกเหล่านี้ คงเพราะในอดีตไม่เคยมีคนขึ้นไปอาศัยอยู่ นกต่างๆจึงไม่มองคนเป็นผู้ล่าหรือศัตรู นกประจำถิ่นสีสันสวยงามที่ถือเป็นตัวแทนที่เหมาะสมมากๆกับโลโก้งานปีนี้คือ นกกินปลีหางยาวเขียว (Green-tailed Sunbird) ชนิดย่อยเฉพาะถิ่นของที่นี่ซึ่งมีแถบอกสีแดง แต่สัปดาห์นี้ขอแนะนำให้รู้จักกับ นกกินปลีหางยาวคอสีฟ้า (Mrs. Gould’s Sunbird) นกกินปลีอีกชนิดที่มีสีสันสวยงามเช่นกัน แถมยังพบได้ง่ายแทบจะทั่วทั้งดอยไม่เว้นแม้ป่าดิบเขาที่ไม่สูงจากระดับน้ำทะเลมากนัก
นักดูนกส่วนใหญ่คงรู้สึกขัดใจไม่น้อยกับชื่อไทยของนกสีสันแสบทรวง ที่มีลำตัวสีแดง ท้องสีเหลืองสด และหางยาวสีน้ำเงินเข้มเป็นมันวาว จึงอย่าได้แปลกใจหากได้ยินนักดูนกเรียกชื่อทับศัพท์ ซึ่งถูกตั้งเป็นเกียรติให้กับคุณนาย Elizabeth Gould ภรรยาของ John Gould นักปักษีวิทยาและศิลปินนักนิยมธรรมชาติชื่อดัง
ชื่อไทยของนกกินปลีหางยาวคอสีฟ้านั้นมีที่มาจากการแปลตรงตัวจากชื่อสามัญที่เดิมใช้ Blue-throated Sunbird เพราะมันมีคอสีน้ำเงินเข้ม ซึ่งแน่นอนว่าไม่ใช่จุดเด่นที่จะสังเกตเห็นเป็นสิ่งแรกๆเวลาเจอมัน ผู้เขียนเข้าใจว่าส่วนหนึ่งน่าจะเป็นชื่อที่ตั้งเพื่อล้อไปกับนกกินปลีคอแดง (Crimson Sunbird) ซึ่งเป็นนกกินปลีหางยาวตัวสีแดงๆเหมือนกัน นกกินปลีคอแดงเคยเป็นที่รู้จักกันในชื่อ Scarlet-throated Sunbird
นกเพศผู้จำนวนมากที่พบในเมืองไทยช่วงนี้อยู่ในชุดขน eclipse ซึ่งหมายถึงชุดขนหลังช่วงจับคู่ สีสันจึงดูก้ำกึ่งระหว่างเพศผู้และเพศเมีย น่าจะเดากันไม่ยากใช่ไหมครับว่าสีสันของนกเพศเมียดูจืดชืดต่างจากเพศผู้ชัดเจนตามแบบฉบับนกกินปลี แม้จะพบได้บ่อยๆตามดอยทั่วทุกหนแห่งเฉพาะฤดูหนาว แต่ช่วงกลางปีก็มีรายงานการพบอยู่บ้างเช่นกัน สันนิษฐานกันว่าอาจมีบางส่วนเป็นนกประจำถิ่นด้วย
------------------------
นกกินปลีหางยาวคอสีฟ้า
ชื่ออังกฤษ Mrs. Gould’s Sunbird, Blue-throated Sunbird
ชื่อวิทยาศาสตร์ Aethopyga gouldiae (Vigors, 1831)
วงศ์ (Family) Nectariniidae (วงศ์นกกินปลีและนกปลีกล้วย)
อันดับ (Order) Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)
------------------------