สุดยอดมะนาวพันธุ์ใหม่ (1) | คมชัดลึก

 

                     ปัจจุบันต้องยอมรับว่า กระแสการปลูกมะนาวมาแรงมาก มาแรงตั้งแต่เกิดภาวะน้ำท่วมใหญ่เมื่อปี 2554 ทำให้พื้นที่ปลูกมะนาวได้รับความเสียหายจำนวนมาก บางพื้นที่เกษตรกรเปลี่ยนสวนมะนาวเป็นสวนยางพารา และปาล์ม เมื่อครั้งที่ราคายางพาราพุ่ง กก.ละกว่า 150 บาท ทำให้มะนาวขาดตลาด ราคาพุ่งขึ้นเป็นประวัติการณ์ โดยเฉพาะช่วงหน้าร้อนราคามะนาวผลละกว่า 10 บาท คนปลูกมะนาวบังคับออกนอกฤดูรวยตามๆ กัน

 

                     การที่มะนาวราคาแพง ทำให้เกษตรกรเจ้าของสวนมะนาวบางราย จากเดิมเป็นผู้ปลูกมะนาวขาย กลายเป็นผู้ขยายกิ่งมะนาวขาย ทำให้มีรายได้เป็นกอบเป็นกำ ถึงขนาดบางคนต้องงัดกลยุทธ์เด็ดในการตลาดด้วยการอุปโลกน์พันธุ์มะนาวแป้นขึ้นมา โดยอ้างว่าเป็นผู้ปรับปรุงพันธุ์ขึ้นมา และอวดสรรพคุณที่เหนือกว่าเจ้าอื่น

 

                     การพัฒนาสายพันธุ์มะนาวนั้น ไม่ได้แปลว่าอุปโลกน์กันทั้งหมด บางรายมีการพัฒนาสายพันธุ์จริง มีทั้งปรับปรุงพันธุ์เป็นไปตามหลักวิชาการ และพัฒนาสายพันธุ์ที่เป็นภูมิปัญญาของของชาวบ้าน 

 

                     การอุปโลกน์พันธุ์มะนาวขึ้นมา ส่วนใหญ่จะบอกว่าแป้น สายพันธุ์โน่น นี่ นั่น เพราะว่ามะนาวตระกูลแป้นถือเป็นมะนาวที่ดีที่สุด และได้รับความนิยมมากที่สุด เนื่องจากมีน้ำเยอะ เปลือกบาง กลิ่นหอม โดยมะนาวแป้นดั้งเดิมที่ดีที่สุดคือ "แป้นรำไพ" บางพื้นที่เกษตรกรนำไปปลูกที่สภาพดินดี ดูแลดี ทำให้คุณภาพมะนาวดีตามด้วย จึงมีการตั้งชื่อใหม่ว่า แป้นโน่น แป้นนี่ สุดแต่ใครจะตั้งใหม่

 

                     มีอีกรูปแบบหนึ่ง เป็นแป้นรำไพ แต่เมื่อนำเมล็ดไปปลูกที่อื่น มักจะกลายพันธุ์ตามความสมบูรณ์ของดิน ซึ่งการกลายพันธุ์ที่ว่านี้ มีทั้งกลายไปในทางที่เลวร้ายกว่าเดิม หรือดีกว่าพันธุ์เดิม แล้วเจ้าของต้นมะนาวถ้าเป็นนักขยายกิ่ง เอาพันธุ์ที่กลายนี่แหละมาตั้งชื่อมะนาวแป้นใหม่ บ้างก็ตั้งตามชื่อของอำเภอ หรือตำบลที่ตนเองอยู่ บ้างก็ให้เกียรติแก่วงศ์ตระกูลก็ตั้งชื่อแป้นที่เป็นชื่อของตัวเอง ถ้าคนกลัวเมียก็มักให้เกียรติตั้งเป็นชื่อภรรยา อาทิ "แป้นอังคนา" รวมถึงชื่อลูกที่ตัวเองรัก

 

                     ขณะเดียวกันก็มีเกษตรกรที่ปรับปรุงสายพันธุ์เอง แต่เป็นการปรับปรุงสายพันธุ์แบบภูมิปัญญาชาวบ้านคือ เอาเมล็ดมะนาวที่ตัวเองต้องการ อาทิ ชนิดที่ทนโรคมาเพาะนับร้อยต้น เลือกเอาต้นที่ดีที่สุดมาเป็นพ่อพันธุ์ พอมะนาวออกดอกก็หามะนาวพันธุ์แม่ที่คิดว่าพันธุ์ดีที่สุด ส่วนใหญ่เป็นแป้น มาเป็นพันธุ์แม่ ด้วยการเอาเกสรของมะนาวพันธุ์ที่ดีที่สุดไปโรยบนเกสรของพ่อพันธุ์ หาถุงคลุมไว้ป้องกันแมลงเอาเกสรจากต้นอื่นมาผสมทับ พอมะนาวออกผล จนสุก เอาเมล็ดมาเพาะอีก หลายๆ ต้นเลือกเอาต้นที่ดีที่สุดมาเป็นต้นที่จะขยายต่อไป

 

                     "คุณวัง สุขประเสริฐ" ปราชญ์ชาวบ้านด้านมะนาว เจ้าของ "สวนบ้านพันธุ์ไม้" ที่ อ.เมือง จ.พิจิตร ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการขยายพันธุ์มะนาวคนหนึ่งในประเทศไทย ก็ใช้วิธีนี้ และได้พันธุ์มะนาวแป้นพันธุ์ใหม่ ที่เขาบอกว่า สุดยอดของมะนาวในยุคนี้ รายละเอียดเอาวันพุธหน้า 

 

 

 

 

 

-----------------------

 

(รู้มาเล่าไป : สุดยอดมะนาวพันธุ์ใหม่ (1) : โดย...ดลมนัส กาเจ)