นกกางเขนน้ำหลังเทา | คมชัดลึก

 

                      เป็นที่รู้กันดีสำหรับคนที่ชอบการดูนกว่า ลำธารในป่าเป็นที่อยู่อาศัยของนกหลายชนิดที่ไม่พบในถิ่นอาศัยอื่น ส่วนใหญ่จึงเป็นที่หมายปองของบรรดานักดูนก เช่น นกกระเต็น (kingfishers) นกเขน และนกกางเขนน้ำ (water redstarts and forktails) ส่วนใหญ่มีนิสัยขี้อายและย้ายจุดหากินทันทีที่เห็นคน หากลองเฝ้ารอนิ่งๆ สักพัก มักจะได้ยินเสียงร้องของนกกางเขนน้ำ โดยเฉพาะ นกกางเขนน้ำหลังเทา (Slaty-backed Forktail) ซึ่งเป็นหนึ่งในขาประจำตามลำธารในป่า มักพบเดินจิกกินสัตว์ขนาดเล็กและเศษอาหารที่ลอยมากับน้ำ

 

                      นกกางเขนน้ำหลังเทามีเสียงร้องใสๆ 1-2 พยางค์ แต่ดังก้องกังวานได้ยินไปไกลแม้น้ำในลำธารจะไหลแรงและเสียงดัง มันเป็นชนิดที่พบได้ง่ายที่สุดในกลุ่มนกกางเขนน้ำ (forktails) ซึ่งเป็นนกเขนจำพวกที่อาศัยอยู่ตามลำธารในป่า มีที่มาของชื่อสามัญจากหางที่มีลักษณะเป็นแฉกลึก เป็นนกประจำถิ่นที่พบในเขตชีวภูมิศาสตร์แบบ Oriental หรือ Indo-Malayan อันประกอบไปด้วยอนุทวีปอินเดีย จีนตอนใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 

                      แม้จะมีความเฉพาะเจาะจงด้านถิ่นอาศัยพอสมควร แต่บ่อยครั้งก็สามารถพบนกกางเขนน้ำหลังเทาในถิ่นอาศัยเดียวกับนกกางเขนน้ำชนิดอื่น สามารถอาศัยอยู่ตามโขดหินในลำธารขนาดใหญ่ในที่เปิดโล่ง ไม่จำเป็นต้องเป็นลำธารเล็กๆ ใต้สุมทุมพุ่มไม้แบบนกกางเขนน้ำหัวขาว (White-crowned Forktail)

 

                      นอกจากนี้ยังพบได้ตั้งแต่ตามเชิงเขาที่ไม่สูงจากน้ำทะเลมากนัก ไปจนถึงลำธารตามป่าดิบเขา จึงพบอาศัยอยู่ร่วมกับนกป่าต่ำอย่างนกกางเขนน้ำหลังแดง (Chestnut-naped Forktail) และนกกางเขนน้ำหลังดำ (Black-backed Forktail) ด้วย อย่างไรก็ตาม ในคาบสมุทรมลายูพบอยู่ตามลำธารบนป่าดิบเขาเป็นหลัก โดยทางภาคใต้ของไทยมีรายงานเฉพาะบนเขาหลวง จ.นครศรีธรรมราช เพียงแห่งเดียว

 

                      นกกางเขนน้ำทุกชนิดมีลวดลายขาว-ดำเป็นเอกลักษณ์ การจำแนกชนิดของนกกางเขนน้ำหลังเทานั้นไม่ยาก เพราะมันเป็นชนิดเดียวในประเทศไทยที่มีท้ายทอยและหลังสีเทา แต่หากพบในที่ร่มครึ้มก็อาจเห็นเป็นสีเข้มมากจนชวนให้สับสนกับนกกางเขนน้ำหลังดำได้

 

                      นกวัยเด็กมีกระหม่อมและหลังสีน้ำตาล และมีลายเกล็ดที่อกเช่นเดียวกันกับวัยเด็กของนกกางเขนน้ำชนิดอื่น ตัวเต็มวัยบางตัวก็มีลายเกล็ดจางๆ ที่บริเวณอกเช่นกัน ลักษณะดังกล่าวคาดว่าพบได้เฉพาะนกเพศเมียเท่านั้น

 

 

--------------------

 

 

 

 

 

 

 

ชื่ออังกฤษ  Slaty-backed Forktail

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Enicurus schistaceus (Hodgson, 1836)

 

วงศ์ (Family) Muscicapidae (วงศ์นกเขนและนกจับแมลง)

 

อันดับ (Order) Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)

 

 

--------------------