ตามรอยพระบาท ดูงานวิจัยศูนย์ประมงน้ำจืดสระแก้ว | คมชัดลึก

 

                      โครงการพระราชดำริอ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบน บ้านคลองคันโท ต.โนนหมากเค็ง อ.วัฒนานคร จ.สระแก้ว ซึ่งอยู่ในพื้นที่รับผิดของฝ่ายส่งน้ำและบำรุงรักษาที่ 1 โครงการชลประทานสระแก้ว มีลักษณะเป็นอ่างพวง มีความจุดของน้ำ 2,200 ล้านลูกบาศก์เมตร

 

                      อ่างเก็บน้ำแห่งนี้กรมชลประทานดำเนินการก่อสร้างตามพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยุ่หัว แล้วเสร็จในปี 2524 เพื่อใช้เป็นแหล่งอุปโภคบริโภคของราษฎรในพื้นที่บ้านคลองทรายและช่วยเหลือด้านการเกษตรในพื้นที่เพาะปลูกจำนวน 1,500 ไร่

 

                      ในระยะแรกทรงมีพระราชดำริให้ส่งน้ำจากอ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบนไปยังโรงไฟฟ้าพลังน้ำช่องกล่ำเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าใช้กับเครื่องสีข้าวและไฟส่องสว่างในหมู่บ้านก่อนใช้เพื่อการเกษตร อีกทั้งยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืดที่ในอดีตนั้นเป็นที่ตั้งฐานปฏิบัติการของหน่วยทหาร “ร้อย ร.2122” ทำหน้าที่รักษาความปลอดภัยในพื้นที่เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ เยี่ยมเยียนฐานปฏิบัติการเมื่อปี 2524

 

 

 

 

                      “ท่องโลกเกษตร” อาทิตย์นี้ยังวนเวียนอยู่ในภาคตะวันออกเยี่ยมชมความก้าวหน้าของโครงการพัฒนาที่ราบเชิงเขาตามพระราชดำริในพื้นที่ต่างๆ ของ จ.ปราจีนบุรี-สระแก้ว นำโดยประธานที่ปรึกษาสำนักงานโครงการพระราชดำริ กระทรวงเกษตรฯ "สายเมือง วิรยศิริ” โดยวันนี้มาดูการบริหารจัดการน้ำในลักษณะอ่างพวงของโครงการอ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบน ตามพระราชดำริ

 

                      สำหรับอ่างพวงนั้นเป็นอ่างน้ำในระบบจะเชื่อมต่อกันเป็นเครือข่ายด้วยระบบท่อส่งน้ำ อ่างเก็บน้ำที่อู่ตอนบนจะส่งน้ำลงมาเติมให้แก่อ่างที่อยู่ตอนล่าง โดยมีอ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบน ช่องกล่ำกลางและช่องกล่ำล่างและอ่างท่ากะบาก ซึ่งแต่ละอ่างจะสามารถผันและเติมน้ำให้แก่กันและกันได้ โดยมีชาวบ้านรวมกลุ่มผู้ใช้น้ำเพื่อบริหารจัดการกันเอง

 

                      นอกจากนี้ประโยชน์ของอ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบน ตามพระราชดำริ ยังเป็นแหล่งน้ำสำคัญสำหรับการเพาะพันธุ์สัตว์น้ำของศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดจังหวัดสระแก้ว กรมประมง ในตำบลหนองตะเคียนบอน อ.วัฒนานคร ซึ่งตั้งอยู่บริเวณปลายน้ำของอ่างดังกล่าว

 

 

 

 

                      ปัจจุบันมี "การุณ อุไรประสิทธิ์” เป็นผู้อำนวยการศูนย์วิจัย สำหรับศูนย์แห่งนี้ถือเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืดที่สำคัญเพื่อนำไปปล่อยในแหล่งน้ำธรรมชาติให้ประชาชนได้จับบริโภคและสร้างรายได้ ได้แก่ ปลานิล ปลาตะเพียน ปลาสวาย ปลาบ้า ปลายี่สกเทศ เป็นต้น

 

                      ขณะเดียวกันก็ยังมีการเพาะพันธุ์สัตว์น้ำเศรษฐกิจเพื่อส่งเสริมพัฒนาอาชีพให้เกษตรกรนำไปเลี้ยงขุนให้โตเพื่อจำหน่ายสร้างรายได้ต่อไป เช่น กบ ปลาดุกรัสเซีย เป็นต้น โดยลูกปลาสนนในราคาตัวละ 50 สตางค์

 

                      ภายในศูนย์มีเนื้อที่ประมาณ 28 ไร่จะแบ่งพื้นที่ออกเป็น 4 จุดเรียนรู้ ประกอบสวนเกษตรผสมผสาน จุดสาธิตการเลี้ยงปลาในบ่อดิน จุดสาธิตการเลี้ยงปลาในกระชังและจุดสาธิตเลี้ยงกบในกระชัง โดยแต่ละจุดมีเส้นทางเดินที่เชื่อมโยงกัน เริ่มจากสวนเกษตรผสมผสาน เป็นวิธีทำการเกษตรที่มีการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์หลายๆ ชนิดอยู่ในพื้นที่เดียวกัน จะสังเกตเห็นว่าบริเวณนี้ศูนย์วิจัยได้ขุดเป็นบ่อเลี้ยงปลา บริเวณคันบ่อโดยรอบปลูกพืชผักสวนครัวและไม้ผลอายุสั้น อาทิ มะละกอ กล้วย เป็นต้น

 

 

 

 

                      ส่วนฝั่งตรงข้ามจะเป็นจุดสาธิตการเลี้ยงปลาในบ่อดิน ซึ่งมีการขุดเรียงกันประมาณ 5-6 บ่อ โดยแต่ละบ่อจะเลี้ยงปลาที่มีอายุแตกต่างกันไป โดยปลาที่นำมาเลี้ยงนั้นนำมาจากบ่ออนุบาลเพื่อนำมาขุนจนโตแล้วจับมาจำหน่ายต่อไป ถัดจากบ่อดินก็จะเป็นการเลี้ยงปลาในกระชังซึ่งเป็นวิธีการหนึ่งที่ชาวบ้านใน จ.สระแก้ว นิยมเลี้ยงกันมาก โดยอาศัยแม่น้ำและอ่างเก็บน้ำในพื้นที่เป็นสถานที่เลี้ยงปลาในกระชัง จากนั้นก็จะเป็นการเลี้ยงกบในกระชัง ซึ่งกบที่เลี้ยงส่วนใหญ่จะเป็นกบจานและกบนา ซึ่งเป็นผลผลิตหลักของศูนย์แห่งนี้ก็ว่าได้ 

 

                      จากนั้นก็มาถึงจุดสุดท้ายเป็นบ่ออนุบาลลูกปลาและลูกกบ ลักษณะเป็นโรงเรือน 2 หลังอยู่ใกล้กัน โรงหนึ่งใช้อนุบาลลูกกบ ส่วนอีกโรงอนุบาลลูกปลา ส่วนใหญ่จะเป็นปลาดุกรัสเซียซึ่งเป็นปลาที่ชาวบ้านส่วนใหญ่นิยมเลี้ยงกันมาก เนื่องจากขายได้ราคาดีและมีตลาดรองรับไม่อั้น 

 

                      ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดจังหวัดสระแก้ว นับเป็นอีกแห่งในการสร้างอาชีพเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำให้เกษตรกรในจังหวัดสระแก้วและใกล้เคียง ซึ่งเป็นผลอานิงส์มาจากโครงการอ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบน อันเป็นส่วนหนึ่งในโครงการพัฒนาที่ราบเชิงเขาตามพระราชดำรินั่นเอง

 

 

 

 

---------------------