'ผ้าไหม' ย้อมสีมูลหนอนไหม สินค้าทำเงิน...ของดีศรีสะเกษ
20 พ.ค. 2559
'ผ้าไหม' ย้อมสีมูลหนอนไหม สินค้าทำเงิน...ของดีศรีสะเกษ : โดย...สุรัตน์ อัตตะ
ของดีศรีสะเกษ ไม่ใช่มีแค่ข้าวหอมอินทรีย์และไม้ผล แต่ยังมีผลิตภัณฑ์เด่นจากชุมชนที่สืบต่อจากภูมิปัญญามาหลายชั่วอายุคน จนกลายเป็นวิถีชีวิตและวัฒนธรรมพื้นถิ่นของคนในชุมชนไปแล้วสำหรับการทอผ้าไหมบ้านอะลาง ต.โคกจาน อ.อุทุมพรพิสัย จ.ศรีสะเกษและเป็นหนึ่งใน 38 กลุ่ม (ทอผ้าไหม) ของ อ.อุทุมพรพิสัย ที่ปัจจุบันสามารถสร้างรายได้ให้คนในชุมชนเป็นอย่างดี โดยสามารถทำรายได้เข้ากลุ่มเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 1 แสนบาทต่อเดือน
สมบูรณ์ เพ็งพันธ์ ประธานกลุ่มทอผ้าไหมทอมือบ้านอะลาง ย้อนอดีตการทอผ้าไหมของชุมชนบ้านอะลางให้ฟังว่า เดิมนั้นได้ดำเนินกิจกรรมกลุ่มโดยมีการปลูกหม่อนเลี้ยงไหม ขายไข่ไหมเป็นหลัก จากนั้นมีการผลิตเส้นไหมที่มีคุณภาพแล้วนำมาทอเป็นผ้าผืน ปัจจุบันมีการทอผ้าไหมกันแทบทุกครัวเรือน ส่วนเทคนิคการผลิตอาศัยภูมิปัญญาดั้งเดิมจนสามารถผลิตผืนผ้าด้วยเทคนิควิธีหลายชนิดเช่น การมัดหมี่ การยกดอก การยกขิด แต่ที่ผ่านมากลุ่มประสบปัญหาในเรื่องความหลากหลายของเทคนิควิธีการทอผ้า ลวดลายซ้ำๆ เดิมๆ ไม่มีผลิตภัณฑ์ที่แปลกใหม่และสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มให้ผลิตภัณฑ์ผ้าไหมที่นี่ได้
“การทอผ้าไหมถือเป็นวิถีชีวิตของคนที่นี่ที่สืบทอดมาหลายชั่วอายุคนแล้ว เป็นอาชีพเสริมที่สร้างรายได้หลักก็ว่าได้ ผู้หญิงที่นี่จะรู้จักการทอผ้ามาตั้งแต่เด็ก มีการทอผ้าไหมเกือบทุกครัวเรือน โดยผู้หญิงจะทอผ้า ส่วนผู้ชายจะทำเครื่องสาน ดังนั้นเด็กผู้หญิงทุกคนจะถูกสอนให้รูัจักทอผ้ามาตั้งแต่เด็ก เป็นการเรียนแบบธรรมชาติ อาศัยดูคนอื่นทำบ่อยๆ จนรู้และเข้าใจสามารถนำไปทำเองได้ ส่วนอีกวิธีหนึ่งผู้ใหญ่จะจับมาสอนให้ฝึกปฏิบัติทำสิ่งเหล่านี้สืบต่อๆ กันมาจนกลายเป็นวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนบ้านอะลางไปแล้ว”
ประธานกลุ่มผ้าไหมทอมือบ้านอะล่างกล่าวถึงจุดเด่นของผ้าไหมบ้านอะลางว่าเป็นผ้าย้อมสีด้วยมูลหนอนไหม ซึ่งเป็นสีที่เกิดจากมูลหนอนไหม นับเป็นครั้งแรกของการนำเอามูลหนอนไหมมาย้อมเป็นสีผ้า โดยย้อมเป็นสีเขียวขี้ม้า หากย้อมหลายๆ น้ำจะพบว่าสีจะจางลง ซึ่งเหมาะแก่การเล่นสีทั้งเส้นยืนและเส้นพุ่ง นอกจากนั้นสีที่ได้จากการย้อม เศษที่เหลือจากการย้อมก็ยังให้กลิ่นคล้ายกลิ่นชาใบหม่อนอีกด้วย” ประธานกลุ่มทอผ้าไหมบ้านอะลางเผยจุดเด่นผลิตภัณฑ์ผ้าไหมทอมือที่ปัจจุบันกลายเป็นผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดมีชื่อเสียงในการนำมูลหนอนไหมมาย้อมให้เกิดสีที่หลากหลายและสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ อาทิ กระเป๋าแฟชั่น ผ้าสไบ ผ้าพันคอและอื่นๆ อีกมากมาย ปัจจุบันกลุ่มมีรายได้จากจำหน่ายผ้าไหมไม่ต่ำกว่า 1 แสนบาทต่อเดือน โดยลูกค้าส่วนใหญ่มาจากกรุงเทพฯ และส่วนหนึ่งมาจากการไปออกงานแสดงสินค้าโอท็อปของจังหวัด
สมบูรณ์ยอมรับว่าการพัฒนานวัตกรรมการผลิตไม่เพียงการย้อมสีธรรมชาติจากมูลหนอนไหมเท่านั้น แต่ยังมีการพัฒนาการย้อมด้วยสีโคลนดินผสมผสานด้วยเส้นใยพืชและใยไหมเพื่อให้เกิดความแตกต่างของสี เช่น ดำ แดง เหลือง ส้ม เป็นต้น จากนั้นมีการนำเส้นใยก้านตาลมาทอผสมกับเส้นไหม หลังจากที่พัฒนาเส้นไหมแล้ว จึงนำมาออกแบบลวดลายการมัดหมี่ โดยการยกดอกและออกแบบพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อประดับตกแต่งอาคาร ผ้าเพื่องานเฟอร์นิเจอร์ ผ้าเพื่อเป็นของฝากของขวัญและเป็นของที่ระลึกต่อไป นอกจากนี้ในส่วนของผ้าทอเส้นใยตาล 2 ตะกอและ 4 ตะกอก็สามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑที่รองนั่งหมอนอิง ผลิตภัณฑ์ผ้ารองจาน กล่องใส่กระดาษทิชชู่ เป็นต้น
ด้าน ธวัช สุระบาล ผู้ว่าฯ ศรีสะเกษ กล่าวระหว่างนำคณะสื่อมวลชนเยี่ยมชมผลิตภัณฑ์ผ้าไหมทอมือบ้านอะลางว่า ผ้าไหมที่นี่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักมานานในหมู่ผู้นิยมชมชอบผ้าไหม เพราะมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่โดดเด่นไม่เหมือนผ้าไหมจากที่อื่นก็คือการใช้มูลหนอนไหมมาย้อมเป็นสีธรรมชาติ ผสมผสานด้วยลวดลายการมัดหมี่ การยกดอก การยกขิด ทำให้มีความสวยงามโดดเด่นที่สอดผสานกับลายนกแก้วและลายดอกลำดวนได้อย่างลงตัว
“นอกจากขา้วหอมมะลิอินทรีย์ ไม้ผลที่เป็นสินค้าเด่นของจังหวัดแล้ว ยังมีผ้าไหมทอมือบ้านอะลางที่สร้างชื่อเสียงและเป็นของดีคู่กับศรีสะเกษมาอย่างยาวนาน” ผู้ว่าฯ ศรีสะเกษกล่าวย้ำ
ผ้าไหมทอมือบ้านอะลาง นับเป็นอีกผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดที่นำมาจัดแสดงในงานเทศกาลเงาะ ทุเรียนและของดีศรีสะเกษ ซึ่งจัดขึ้นเมื่อวันที่ 10-20 เมษายน ณ ศาลากลางจังหวัดศรีสะเกษสนใจผลิตภัณฑ์ผ้าไหมทอมือย้อมสีธรรมชาติจากมูลหนอนไหมหรือสิบถามเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ โทร.08-6263-9287 ประธานกลุ่มยินดีให้ข้อมูลอย่างเต็มที่
--------------------
('ผ้าไหม' ย้อมสีมูลหนอนไหม สินค้าทำเงิน...ของดีศรีสะเกษ : โดย...สุรัตน์ อัตตะ)