กระเพาะลำไส้เป็นตะคริว
ความหนาวเย็นที่ทำให้ลำไส้เป็นตะคริวเกิดขึ้นได้บ่อย ดังนั้นอาการปวดท้องต้องหาสาเหตุให้ดี ไม่เช่นนั้นจะรักษาผิด
ผู้ป่วยสตรีท่านหนึ่ง อายุ 36 เพิ่งคลอดลูกได้ 3 เดือน กำลังให้นมลูก ช่วงเดือนกรกฎาคม เป็นช่วงที่เด็กเป็นหวัด เป็นโรคปากเท้าเปื่อยกันมาก ลูกคนโตของเธอมีไข้ ปากเป็นแผล หมอบอกว่าเป็นโรคปากเท้าเปื่อย ต้องนอนโรงพยาบาล ผู้เขียนให้ยาดับร้อนถอนพิษให้เธอกวาดคอลูก ทำให้ไข้ลดลงเร็ว แผลที่ปากก็หายเร็ว กินข้าวได้ตามปรกติ อาการไข้จึงหายเร็ว
ลูกคนเล็กก็เป็นหวัด พักผ่อนไม่พอ เหนื่อยมาก วันหนึ่งช่วงกลางวัน ขณะออกจากห้องน้ำ รู้สึกปวดท้องมากอย่างเฉียบพลันจนหน้าซีด จะเป็นลม ต้องรีบส่งโรงพยาบาล หมอให้น้ำเกลือ ให้ยาแก้ปวด อาการทุเลาบ้างแต่ไม่หาย วันรุ่งขึ้นออกโรงพยาบาล ขณะขับรถกลับยังไม่ถึงบ้านเกิดปวดท้องมากระหว่างทางขึ้นมาอีก ต้องกลับรถไปโรงพยาบาลอีกครั้ง หมอตรวจทุกอย่างแล้วไม่มีอะไรผิดปรกติ ฉีดยาแก้ปวดแล้วกลับบ้าน
เมื่อผู้เขียนฟังเธอเล่าแล้ว คาดว่าน่าจะเกิดจากกระเพาะลำไส้ถูกความหนาวเย็น เป็นตะคริว ทำให้ปวดมากขนาดนี้ แค่เราเป็นตะคริวที่น่องยังปวดแทบทนไม่ไหว การเป็นตะคริวที่ลำไส้จะเจ็บปวดยิ่งกว่าอีก เพราะตามที่เล่ามา ไม่เพียงมีอาการปวดท้องอย่างหนักและเฉียบพลันเท่านั้น ยังมีความรู้สึกช่องทางเข้าออกถูกปิดกั้น เธอรู้สึกว่า ข้างบนก็เรอไม่ออกเหมือนที่คอถูกปิด ข้างล่างทางทวารก็ผายลมไม่ได้เหมือนถูกปิด เหมือนตีบตันไปหมด
ลำไส้เมื่อโดนความหนาวเย็นจะเป็นตะคริว ตะคริวก็คือการบีบรัด เมื่อบีบรัดนอกจากปวดแล้วยังถูกปิดกั้นไปหมดจึงย้ำถามเอาความจริงว่าวันนั้นกินอะไรบ้าง เธอเล่าว่า ตอนเช้าไปตลาด ซื้อชาเย็นกิน กลับมาบ้านรู้สึกเจ็บๆ คอ กลัวติดหวัดจากลูก เลยป้องกันด้วยการกินฟ้าทะลายโจรไป 4 เม็ด พอถึงกลางวันก็มีอาการปวดท้องเช่นว่านั้นแหละ
เช้าหนาวเย็นจากน้ำแข็ง สายหนาวเย็นจากฤทธิ์ยาฟ้าทะลายโจร บวกกับช่วงนี้ลูกป่วยพักผ่อนน้อย ตัวเองก็เพิ่งคลอดไม่นาน ร่างกายยังอ่อนแอ ทำให้ลำไส้หนาวเย็นเป็นตะคริวจนเกิดอาการที่กล่าวมา จึงให้ยาอบอุ่นกระเพาะลำไส้ ไล่ความหนาวเย็น อาการปวดท้องหายไปเป็นปลิดทิ้ง ทั้งยังถ่ายได้สบาย แต่กล้ามเนื้อเรียบที่ลำไส้หายจากตะคริว มาถึงกล้ามเนื้อลายบ้าง พอหายปวดท้อง กลับมาปวดกล้ามเนื้อต้นคอ กล้ามเนื้อต้นคอแข็งเกร็งเจ็บปวดจนหันคอไม่ค่อยได้ ต้องมาแก้เรื่องตะคริวที่กล้ามเนื้อลายที่ต้นคอกันอีก
ความหนาวเย็นที่ทำให้ลำไส้เป็นตะคริวเกิดขึ้นได้บ่อย ดังนั้นอาการปวดท้องต้องหาสาเหตุให้ดี ไม่เช่นนั้นจะรักษาผิด เพราะเคยมีผู้ป่วยปวดท้องมาก หมอเอกซ์-เรย์แล้ว ว่าเป็นลำไส้อุดตัน เตรียมผ่าตัด แต่ญาติคนไข้ไม่ยอม หลังจากกินยาจีนลำไส้หายเป็นตะคริว อาการปวดท้องก็หายไป แต่นั่นก็เพียงตัวอย่างหนึ่ง ถ้าลำไส้อุดตันจากสาเหตุอื่นก็ต้องผ่าตัดอยู่ดี