"มะนาว"จากส่วนประกอบของอาหารสู่สรรพคุณทางยา
"มะนาว"อยู่ในสถานะเป็นทั้งผักและผลไม้ คุณสมบัติของมะนาวไม่ได้มีเพียงความโดดเด่นในรื่องของความเปรี้ยวเท่านั้น แต่มะนาวยังมีบทบาทในแง่ของการมีสรรพคุณทางยา เพื่อรักษาอาการ
“มะนาว” พืชพื้นเมืองในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การใช้ประโยชน์เป็นที่รับรู้ถึงการใช้ปรุงรสเปรี้ยวในอาหาร ตามความต้องการ จนต้องมีไว้ในทุกครัวเรือน ในแง่ของประโยชน์หรือสรรพคุณทางยาแล้ว มะนาวนับว่าให้ประโยชน์ที่หลากหลาย
แก้อาการไอที่มีเลือดปน ใช้น้ำผึ้ง 1 ช้อนชา "มะนาว" 4 ลูก เกลือ 1 ช้อน หรือประมาณ 3-4 เม็ด ผสมให้เข้ากันดี ให้มีรสเปรี้ยวเค็มหวาน ใช้จิบทุกครั้งที่มีอาการไอ , แก้เสียงแหบแห้ง ตื่นเช้าให้ผ่ามะนาวครึ่งหนึ่ง จิ้มเกลือบีบน้ำลงคอ ทำทุกเช้า ทำให้เสียงไม่แหบแห้ง , ใช้เพื่อแก้ไข้ นำใบมะนาวมาหั่นฝอยๆ ชงด้วยน้ำเดือด ดื่มแบบน้ำชาจะช่วยลดไข้และใช้อมกลั้วคอฆ่าเชื้อโรคได้
เป็นลมวิงเวียน ใช้"มะนาว"จิ้มเกลืออมไว้ในปาก จะรู้สึกสดชื่นจากการเป็นลมวิงเวียน หน้ามืดได้ ใช้เปลือกมะนาวแกะออกแล้วบีบหรือดมใกล้จมูก แก้เป็นลม วิงเวียน หน้ามืด , บำรุงผิว เอาเปลือกที่บีบเอาน้ำออกแล้ว นำมาทาบริเวณข้อศอก คาง เข่า ฝ่าเท้า ส้นเท้า ช่วยให้ส่วนเหล่านั้นนุ่มนวลได้อย่างดี
ผิวแตก ใช้มะนาวทาผิวหนังทำให้ชุ่มชื้น ไม่แตกกร้านในช่วงอากาศแห้ง , แก้สิวฝ้า มะนาวจะช่วยรักษาสิวให้ลดน้อยลงได้ เพราะน้ำมะนาวมีสภาวะเป็นกรดอ่อนๆจะทำให้เนื้อเยื่อที่ตายแล้วหลุดออกไป ทำให้ลดการอุดตันของรูขุมขน วิธีทำ คือ ล้างหน้าด้วยสบู่ธรรมดาให้สะอาดแล้วผ่ามะนาวทาบริเวณที่มีสิวขึ้นให้เปียกชุ่มจนทั่ว ทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที จึงล้างออกด้วยสบู่อีกครั้ง ทำเช่นนี้วันละ 1-2 ครั้ง เช้าและเย็น
ลบรอยแผลเป็น รอยแผลเป็นจากอุบัติเหตุ ใช้น้ำมะนาวผสมดินสอพองทาบริเวณที่เป็น จะลดรอยแผลได้ ,แก้ส้นเท้าแตก นำมะนาวสดผ่าซีกแล้วบีบมะนาวให้หยดลงบนบริเวณที่เป็นแผล วันละ 2-3 ครั้ ง แผลส้นเท้าแตกจะหายไป ,แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย ใช้ระงับความเจ็บปวดจากพิษแมลงได้ โดยใช้มะนาวพอกบริเวณปากแผลทิ้งไว้ 2-3 นาที จะลดอาการปวดลง
แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ให้เอาน้ำมะนาวมาชะโลมบริเวณที่ถูกไฟไหม้หรือถูกน้ำร้อนลวก มีสรรพคุณดับพิษปวดแสบปวดร้อนได้ , แก้บาดทะยัก เมื่อถูกตะปูตำ หนามเกี่ยว หรือถูกของที่มีคม เอาน้ำมะนาวบีบใส่แผลที่เป็น จะป้องกันบาดทะยักได้ , ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้อาการปวดท้อง แน่นท้อง เอาผลมะนาวครึ่งผล บีบเอาน้ำมะนาวใช้กินกับน้ำอ้อย หรือน้ำตาล แก้อาการนี้ได้
รักษาโรคกระเพาะ เปลือกผลมะนาว ใช้ชงกับน้ำอุ่ม ดื่มเป็นยาขับลมและแก้โรคกระเพาะได้ , การแก้ท้องผูก ใช้มะนาว ประมาณค่อนแก้วกาแฟ ใส่เกลือเล็กน้อย ให้เค็มพอประมาณ ดื่มทุกวันเป็นยาระบายได้ , อาการจากโรคโลหิตจาง ให้เอาผลมะนาวผ่าซีก บีบเอาเฉพาะน้ำ ผสมกับน้ำหวานแล้วปรุงด้วยเกลือพอสมควร ใส่น้ำแข็ง ใช้รับประทานบ่อยๆ เป็นยาบำรุงโลหิต แก้โลหิตจาง และทำให้มีผิวพรรณมีน้ำมีนวล
อย่างไรก็ดีมีข้อสังเกตุถึงผลข้างเคียงจากมะนาวคือ รสเปรี้ยวของมะนาวอาจทำให้เกิดท้องเสียหรือท้องร่วงได้หากรับประทานมากเกินไป ,หลังจากดื่มน้ำมะนาวแล้วไม่ควรแปรงฟันทันที เพราะอาจทำให้สารเคลือบฟันตามธรรมชาติหลุดได้ , หากดื่มหรือกินมะนาวบ่อย ๆ และเป็นเวลานานติดต่อกันอาจทำให้ฟันผุได้ , ผู้ที่มีภาวะโลหิตจางไม่ควรรับประทานมะนาว เพราะรสเปรี้ยวจะไปกัดฟอกโลหิตทำให้เกิดอันตรายได้
เหล่านี้คือบางส่วนที่ทำให้เห็นถึงประโยชน์หรือสรรพคุณที่ได้จากมะนาว อันมีมากกว่าการใช้เป็นส่วนประกอบของอาหารหรือเครื่องดื่ม
*** ภาพประกอบจาก : https://pixabay.com/th/