ชวนสกัดโรคเรื้อรัง บริหารสมอง ป้องกัน "อัลไซเมอร์" | คมชัดลึก

          ในโอกาสเดือนอัลไซเมอร์โลก พญ.จิตรลดา สมาจาร อายุรแพทย์ประสาทวิทยาและผู้เชี่ยวชาญโรคหลอดเลือดสมอง รพ.สมิติเวช สุขุมวิท จึงได้ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคอัลไซเมอร์ และการป้องกันบริหารสมองเพื่อเป็นความรู้แก่ผู้อ่านคมชัดลึกไว้ดังนี้

         โรคอัลไซเมอร์ คือภาวะของสมองเสื่อม หรือถดถอย ที่พบได้ทั้งในคนวัยน้อยกว่า 65 ปี แต่ส่วนใหญ่มักพบในวัยมากกว่า 65 ปีขึ้นไป แต่ไม่ได้หมายความว่าผู้สูงวัยจะเป็นทุกคน  

 

 

 

 

          โรคอัลไซเมอร์ เกิดจากการที่มีตะกอนของโปรตีน ไปตกตะกอนอยู่ตามตำแหน่งต่างๆ ทั้งในเซลล์ของเนื้อสมองเอง หรือเส้นใยที่เชื่อมโยงกันระหว่างเซลล์สมอง รวมถึงเซลล์พี่เลี้ยงเอง โปรตีนที่ตกตะกอนนั้นเกิดขึ้นจากการที่เซลล์มีการสันดาป การใช้พลังงานแล้วเกิดเป็นขยะโปรตีน ที่หลงหลืออยู่ไปตกตะกอนตามเซลล์ ซึ่งทำให้เซลล์เสียหาย จนเกิดการตายและเกิดการสูญเสียของเนื้อสมองในที่สุด

 

 

ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคอัลไซเมอร์

          แบ่งเป็น 1) ปัจจัยที่มีติดตัวมาตั้งแต่ดั้งเดิมเปลี่ยนแปลงไม่ได้คือครอบครัวมีประวัติป่วยอัลไซเมอร์  อายุที่เพิ่มขึ้น และ 2) ปัจจัยที่มาจากอิทธิพลจากสิ่งแวดล้อมที่เราป้องกันได้ นั่นคือ คนที่มีโรคความดันสูง โรคเบาหวาน  ไขมันสูง จะพบภาวะอัลไซเมอร์สูงกว่าคนที่ไม่เป็นถึงประมาณ 40-60 %  รวมถึงภาวะที่ไม่ออกกำลังกาย ซึ่งมักจะทำให้เป็นทั้งโรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจ นอกจากนั้นคือ คนที่มีคุณภาพการนอนไม่ดีพอ มีภาวะซึมเศร้า มีโรคของการนอนหลับ เช่น โรคทางเดินหายใจอุดกั้น  โรคการเคลื่อนไหวผิดปกติระหว่างการนอน รวมถึงเคยมีอุบัติเหตุทางสมองมาก่อน ล้วนส่งผลต่อการทำงานของสมองและความจำ ทำให้เกิดอัลไซเมอร์ได้ทั้งสิ้น

 

 

 

 

ป้องกันก่อนสมองเสื่อมก่อนวัย

1.ป้องกันปัจจัยที่เกี่ยวกับโรคของหลอดเลือดต่างๆ  เช่น ดูแลตัวเองไม่ให้เป็นเบาหวาน ความดันสูง ไขมันสูง งดการสูบบุหรี่ งดการดื่มแอลกอฮอล์

2.ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

3. หมั่นมีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง จะทำให้จิตใจแจ่มใส ได้ฝึกความคิด ฝึกการวางแผน ฝึกการสื่อสาร 

4. บริหารอารมณ์ให้แจ่มใส ลดความเครียด ลดความวิตกกังวล ลดความซึมเศร้า  หากทำไม่ได้ให้ปรึกษาคนรอบข้าง หรือปรึกษาจิตแพทย์หรือนักจิตบำบัด 

 

       

 

 

เคล็ดลับบริหารสมองป้องกันอัลไซเมอร์

          หมายถึงการออกกำลังสมอง ด้วยการใช้สมองฝึกการทำกิจกรรมต่างๆ เช่น ทำงานอดิเรกที่เราชื่นชอบ เช่น การอ่านหนังสือ วาดรูป การเล่นเกม การปลูกต้นไม้ การทำอาหาร จะทำให้เรา ต้องฝึกการวางแผน ลำดับการทำ การคิดวิเคราะห์และได้ลงมือทำ ก็จะได้ทั้งออกกำลังกายและออกกำลังสมองไปพร้อมกันด้วย โดยกิจกรรมต่างๆ เหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคความจำเสื่อม รวมถึงโรคหลอดเลือดต่างๆ ได้ฝึกใช้ความคิด ฝึกสมอง ลดความเสี่ยงที่จะเกิดอัลไซเมอร์ได้ในอนาคต

 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• คมชัดกับหมอ EP.6 | "หนีให้ห่าง โรคอัลไซเมอร์”
• WHO เตือนรับมือโรค “สมองเสื่อม” เพิ่มขึ้นทั่วโลก
• เผยวิธีดูแลผู้สูงวัยที่เป็น “อัลไซเมอร์” ด้วยการสื่อสารอย่างเข้าใจ
• 12 กลยุทธ์จัดอาหารให้ผู้สูงอายุ สุขภาพดี
• เกิดอะไรขึ้นในใจ ทำไมคนหนึ่งจึงก่อเหตุ “กราดยิง” ฆ่าคนอื่นได้ลง