"แมลงสาบ" พาหนะตัวแพร่กระจายเชื้อโรค สู่ภัยเงียบที่อันตรายถึงชีวิต | คมชัดลึก

ปกติแล้วแมลงสาบเป็นแมลงที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตอบอุ่น แต่ปัจจุบันพบว่ามีการแพร่กระจายไปทั่วโลก ซึ่งอาจติดไปกับสินค้า หีบห่อหรือลังไม้ที่ใช้ขนส่ง แมลงสาบชอบอาศัยอยู่ตามบ้านเรือน ท่อระบายน้ำ ร้านอาหาร โกดังเก็บสินค้าทางการเกษตรหรือกระดาษ ซึ่งภายในและภายนอกลำตัวของแมลงสาบมีเชื้อจุลินทรีย์หลายชนิดที่เป็นเชื้อก่อโรคในมนุษย์ เช่น แมลงสาบเป็นตัวการสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้และหอบหืดโดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยเด็ก เนื่องจากแมลงสาบสามารถปล่อยสารภูมิแพ้ (allergen) เมื่อมนุษย์สัมผัสสารก่อภูมิแพ้ดังกล่าวต่อเนื่องกันเป็นระยะเวลาหนึ่ง จะก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้และหอบหืดได้

 

 

 

ภายในและภายนอกลำตัวของแมลงสาบมีเชื้อจุลินทรีย์หลายชนิดที่เป็นเชื้อก่อโรคในมนุษย์ พบได้ในเกือบทุกส่วนของตัวแมลงสาบหรือแม้กระทั่งมูลของแมลงสาบ ตัวอย่างเชื้อก่อโรค ได้แก่ เชื้อแบคทีเรีย โดยเฉพาะเชื้อ Salmonella ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคอาหารเป็นพิษ มักพบในมูลของแมลงสาบ นอกจากนี้ที่ตัวแมลงสาบยังแบคทีเรียตัวอื่นที่เป็นสาเหตุนำไปสู่โรคอื่นๆ เช่น โรคบิด โรคท้องเสียในเด็ก โรคฝีและพุพองผิวหนัง หนอนพยาธิ แมลงสาบเป็นโฮสต์กึ่งกลาง (Intermediate host) ของพยาธิหลายชนิด เช่น พยาธิปากขอ (Ancylostoma Duodenle) พยาธิไส้เดือนกลม (Ascaris lumbricoides) พยาธิตืดวัว (Taenia Saginata) พยาธิใบไม้โลหิต (Schistosoma Haematobium) เป็นต้น

หนอนพยาธิสามารถอาศัยอยู่ในตัวแมลงสาบประมาณ 12 ชนิด ซึ่งสามารถผ่านออกมาทางมูลของแมลงสาบได้ เชื้อโปรโตซัว พบได้หลายชนิดโดยเฉพาะเชื้อ Toxoplasma เป็นสาเหตุทำให้เกิดความพิการของทารกในครรภ์ และเชื้อโปรโตซัวอีกหลายชนิดที่เป็นสาเหตุของโรคท้องเสียหรือโรคบิด เชื้อรา มีรายงานพบเชื้อรา 2 ชนิดในตัวแมลงสาบ ได้แก่ Aspergillus Fumigatus เป็นสาเหตุของโรคระบบทางเดินหายใจ และ Aspergillus Niger เป็นสาเหตุของโรคผิวหนัง ในผู้ป่วยที่มีอาการแขนบวม หรือมีความผิดปกติของร่างกายอย่างหนึ่งอย่างใด ควรปรึกษาแพทย์และรับการรักษาอย่างเหมาะสม

 

แมลงสาบเป็นพาหนะ และตัวแพร่กระจายเชื้อโรคในมนุษย์ ในตัวของแมลงสาบนั้นมีเชื้อก่อโรคซึ่งเป็นสาเหตุของการเจ็บป่วยตามมา เช่น โรคอาหารเป็นพิษ โรคท้องเสีย หรือโรคบิด และเป็นสาเหตุหลักที่ก่อนโรคภูมิแพ้หรือหอบหืด 

แมลงสาบก่อภูมิแพ้ได้อย่างไร ?

แมลงสาบเป็นพาหะนำเชื้อโรคมากมาย และเป็นต้นเหตุของโรคหลายชนิด โดยแมลงสาบสามารถปล่อยสารก่อภูมิแพ้ออกมาจากส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ เช่น ลำตัว ขา ปีก และหนวด หรืออาจปล่อยออกมาในรูปแบบอื่น ๆ เช่น น้ำลาย มูก หรือไข่ หากมนุษย์สัมผัสหรือสูดดมสารดังกล่าวเป็นระยะเวลาหนึ่ง ก็อาจทำให้เป็นโรคภูมิแพ้และหอบหืดได้

 

อาการที่บ่งบอกว่าเป็นภูมิแพ้แมลงสาบ

โรคภูมิแพ้แมลงสาบอาจไม่เกิดกับผู้อาศัยทุกคนที่อยู่ในบ้านที่มีแมลงสาบ และคนทั่วไปที่ไม่ได้เป็นโรคภูมิแพ้หรือหอบหืดอาจไม่ปรากฏอาการใด ๆ แต่ผู้ที่แพ้แมลงสาบอาจแสดงอาการดังต่อไปนี้

• คัดจมูกเรื้อรัง
• คันจมูก คันตา
• ไอไม่หยุด
• หายใจไม่อิ่ม หรือหายใจเป็นเสียงหวีด
• แน่นหน้าอก
• เป็นผื่น

 

ทั้งนี้ หากปรากฏอาการข้างต้น ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย โดยแพทย์อาจทดสอบอาการแพ้ทางผิวหนังด้วยการหยดสารก่อภูมิแพ้ลงบนผิวและทิ้งไว้ 15 นาที จากนั้นแพทย์จะสังเกตปฏิกิริยาอาการแพ้ เช่น ผิวหนังบวม แดง หรือเป็นตุ่มคัน เพื่อวางแผนรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป โดยผู้ป่วยอาจต้องใช้ยาตามใบสั่งแพทย์ หรือยาแก้แพ้อื่น ๆ เพื่อช่วยบรรเทาความไวต่อสารก่ออาการแพ้จากแมลงสาบ