'กระทุ่ม'ใบแก้ท้องร่วง | คมชัดลึก

         วันก่อนขึ้นเหนือไป จ.เชียงใหม่ แถวๆ เขื่อนแม่กวงธารา เห็นมีต้น "กระทุ่ม" เรียงรายอยู่ 3-4 ต้น กำลังให้ดอกสวยทีเดียว สอบถามชาวบ้านแถวนั้นบอกว่าขึ้นเองตามธรรมชาติ มีชื่อเรียกต่างกันมากมาย อาทิ กระทุ่มบก โกหว่า ตะโกส้ม ตุ้มก้านยาว ตุ้มหลวง ตุ้มพราย เป็นต้น

        เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ในวงศ์  RUBIACEAE ลำต้นตรง สูงราว 15-30 เมตร เปลือกสีน้ำตาลขรุขระ เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ประโยชน์นอกจากให้ความร่มเงาแล้ว ยังมีสรรพคุณทางยา ใบแก้ท้องร่วง แก้บิดมูกเลือด ส่วนเปลือก รักษาโรคผิวหนัง

        สีเขียว เป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน เนื้อใบค่อนข้างหนา ใบแก่กว้าง 3-7 เซนติเมตร ยาว 5-10 เซนติเมตร

        ดอก สีเหลือง ออกเป็นดอกช่อ แต่ละช่อมี 3-4 ดอก ทรงดอกกลมถึงรูปไข่ ออกตามลำต้นหรือปลายกิ่ง ฤดูดอกสิงหาคม-กันยายน 

        ผล รูปไข่มีขนาดเล็ก ผิวแข็ง เมื่อแก่จะแห้งแตก ข้างในมีเมล็ดเล็กๆ 

        ขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด เจริญเติบโตได้ในทุกสภาพดิน ที่มีความชื้นปานกลาง และมีแสงแดดเต็มวัน