"Codeshare Flight" มันไม่ยั่งยืน
"Codeshare Flight" มันไม่ยั่งยืน มองผ่านดีดีบินไทย "สุเมธ ดำรงชัยธรรม"
จากข้อมูลที่่ “ยุทธศักดิ์ สุภสร” ผู้ว่าการททท. ระบุว่านักท่องเที่ยวจากภูมิภาคยุโรปที่เดินทางเข้าประเทศไทยในปี 2561 มีจำนวนทั้งสิ้น 6,765,326 คน อัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นอยู่ที่ร้อยละ 3.86 เมื่อเทียบกับปี 2560 ตลาดเยอรมันโตเป็นอันดับ 3 ที่มีจำนวนนักท่องเที่ยวเดินทางมาประเทศไทยรองจากรัสเซีย และสหราชอาณาจักร สร้างรายได้เกือบ 5 แสนล้าน ดังนั้นปีนี้ททท.ได้ตั้งเป้าตัวเลขในแง่จำนวนนักท่องเที่ยวเพิ่มไว้ที่ 6% หรือต้องไม่ต่ำกว่า 7 ล้านคนและรายได้อยู่ที่ประมาณ 5.4 แสนล้าน
สุเมธ ดำรงชัยธรรม ดีดีบินไทย
เครื่องบินไทยในสนามบินแฟรงก์เฟิร์ต
“คม ชัด ลึก” ถือโอกาสสัมภาษณ์พิเศษ “สุเมธ ดำรงชัยธรรม” กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ (ดีดี) บมจ.การบินไทยถึงแผนการดำเนินธุรกิจของสายการบินแห่งชาติในการเตรียมพร้อมรับมือนักท่องเที่ยวในการเดินทางเข้ามายังประเทศไทยในโอกาสนำบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) เข้าร่วมงานเทรดแฟร์ด้านการท่องเที่ยวที่ใหญ่และยาวนานที่สุดในโล หรือ Tourismus Borse 2019 (ITB 2019) ครั้งที่ 53 ณ Messe Berlin Exhibition Ground กรุงเบอร์ลิน สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี ระหว่างวันที่ 6-10 มีนาคม ที่ผ่านมา
# โอกาสของทีจีในภาคพื้นยุโรปตอนนี้เป็นอย่างไร
เรื่องผู้โดยสารตอนนี้ถ้าออกนอกประเทศไทยอันดับหนึ่งเป็นญี่ปุ่น ส่วนในยุโรปต้องยกให้เยอรมันใหญ่สุด ที่เราบินอยู่ตอนนี้มี 2 สนามบินคือมิวนิคกับแฟรงก์เฟิร์ต มีคนชวนไปสนามบินที่ 3 หรือว่าจะยึดสนามบินแฟรงก์เฟิร์ตหรือมิวนิคเดิม แต่ทำให้มันใหญ่ขึ้น ก็ดูๆ อยู่ ในขณะเดียวกันก็มีสนามบินในประเทศข้างเคียงอย่างเวียนนาแอร์พอร์ต ของออสเตรีย เขาก็ค่อนข้างจะมีผลตอบรับที่ดีเมื่อทีจีไป ประการต่อมาสิ่งที่เรามองเป็นโอกาสก็คือเรื่องคาร์โก้ เราต้องยอมรับว่าธุรกิจขนส่งทางอากาศมันใหญ่โตขึ้นเรื่อยๆ เราเองมองโอกาสตรงนี้อยู่เหมือนกันว่าทางทีจีจะรองรับได้มากน้อยแค่ไหน คงต้องเอาบทเรียนเทรดเตอร์สมัยก่อนมาศึกษา ที่เราทำไปในวันนั้นมีตัวแปรหลายตัวที่ยังไม่ได้ครอบคลุมนัก ถ้าจะทำอีกเราคงต้องคิดให้ละเอียดรอบคอบกว่านี้ เพราะการบินไทยไม่ได้มีเงินเยอะเหมือนเมื่อก่อนที่เราอยากทำอะไรก็ทำ การทำทุกเรื่องวันนี้เราต้องหวังผลสำเร็จเป็นหลักไว้ก่อน อันนี้คือสิ่งที่เราได้เห็นในภาคพื้นยุโรปที่เป็นโอกาส
ตอนนี้สิ่งที่ไทยกรุ๊ปเอง ซึ่งหมายถึงการบินไทยและไทยสมายล์ เราออกแบบให้มีการเชื่อมต่อสูงขึ้นเรื่อยๆ ไทยสมายล์เองจะเป็นศูนย์กลางในการเชื่อมต่อ เพราะฉะนั้นต่อไปนี้เวลาเครื่องทีจีเข้ามาเมืองไทยผู้โดยสารสามารถต่อเครื่องได้สะดวก ไทยสมายล์จะเป็นโปรดักส์ที่เราเอาไว้ปิดช่องว่างตรงนี้โดยเฉพาะ ถ้าเทียบกับสายการาบินคู่แข่งโดยเฉพาะประเทศในแถบตะวันออกกลาง ที่ต้องบินลงในตะวันออกกลางก่อนแล้วกลับมากรุงเทพฯ หรือเชื่อมต่อไปที่เอเชียระยะเวลาที่ต้องเดินทางมากกว่า บางคนอาจโอเคได้เที่ยวเมืองนั้นเมืองนี้เพิ่มอีกสักวัน แต่อีกกลุ่มเขาไม่อยากเสียเวลาที่เขาหยุุดเวลาพักร้อนมาเพื่อท่องเที่ยว อยากประหยัดเวลาการเดินทางให้มากที่สุด ไม่อยากมาเสียเวลาตรงนี้ เรื่องพวกนี้เป็นความได้เปรียบเสียเปรียบ ฉะนั้นเรื่องเวลาการเดินทางเป็นสาระสำคัญของคนเดินทางกับสายการบิน ซึ่งผมเชื่อว่าคนยุโรปที่บินเข้าไทยแล้วไปต่อเครื่องตรงนี้การบินไทยค่อนข้างได้เปรียบที่เราเห็นมา ยุโรปตอนนี้ผมก็ยังเชื่อมั่นว่าในปีนี้หรือปีหน้าถ้าทุกอย่างไม่มีอะไรที่ผิดปกติ ยุโรปน่าจะทวีความสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ
# อะไรคือปัญหาของทีจีในปัจจุบัน
สิ่งที่พวกเราปวดหัวที่สุดตอนนี้คือเครื่องบิน บ่อยครั้งพอการบินไทยทำแผนจัดหาเครื่องใหม่เราก็จะถูกโจมตี จริงๆ แล้วก็ต้องบอกว่าการบินไทยก็เหมือนโรงงาน ตอนนี้โรงงานผลิตของได้เต็มที่เบอร์นี้แล้ว ถ้าคุณจะเอาผู้โดยสารเพิ่มคุณก็ต้องขยายโรงงาน เครื่องบินก็คือโรงงานครับ ถ้าคุณไม่ขยายโอกาสที่จะเพิ่มประสิทธิภาพ เพิ่มความจุในการขนคนก็ทำไม่ได้ จริงๆ การบินไทยเองสิ้นปีหน้าเราก็จะมีลำใหม่เข้ามาอีก 3 ลำที่จะบินเข้ามิวนิค โดยใช้วิธีการเช่าเพื่อผ่อนเครื่องบ้าง คือตอนนี้พอจัดหาด้วยวิธีการซื้อหรือเช่าซื้อก็จะถูกโจมตีต่างๆ นานา ว่าทำภาระหนี้เพิ่ม ผมจะบอกให้ว่าภาระหนี้มันมีอยู่แล้ว แต่วันนี้ถ้าคุณไม่ออกแบบธุรกิจดีๆ คุณแทบจะไม่มีโอกาสลดหนี้เลย เพราะรายได้เท่าเดิมจะเอาเงินที่ไหนไปปลดหนี้ ผมยังนึกไม่ออก จากการที่เราขยายธุรกิจแบบชัดๆ แม่นๆ ผมเชื่อว่าโอกาสที่เราจะได้ลูกค้าเพิ่มมีแน่นอนแล้วก็ทำให้ตัวเราเองแข็งแรงขึ้น ไม่ว่าจะเป็นรายได้มาใช้จ่ายเพื่อลดหนี้หรือการปรับปรุงประสิทธิภาพการทำงานให้มากขึ้น
ในสิ้นปีนี้เราจะเปิดเส้นทางบินใหม่บินตรงญี่ปุ่นเพิ่มอีก 1 เส้นทางคือเมืองเซนได โดยใช้เครื่อง 787 บิน ที่จริงเมืองนี้เราเคยบินมาแล้ว แต่ไม่สำเร็จด้วยอุปสรรคของรอบก่อน ตอนนี้เราไปโดยการทำธุรกิจทีี่ระมัดระวังขีดสุดเป็นเส้นทางแรกที่เรียกว่าป้องกันความเสี่ยงขีดสุด โมเดลนี้ฝั่งตรงข้ามต้องการเรามาก ผมก็พูดติดตลกว่าผมเป็นดีดีใหม่นะเปิดรูทแรกขาดทุนไม่ได้ เขาบอกว่ารับรองการันตีไม่มีการขาดทุน โดยเขาก็จะมีการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในหลายๆ ตัว โดยเฉพาะค่าประชาสัมพันธ์ เพราะผมเชื่อว่าคนไทยเที่ยวญี่ปุ่นเยอะมาก บางคนไปหนที่สาม หนที่สี่แล้ว ก็วนอยู่เมืองเดิมๆ เชนไดก็จะเป็นทางเลือกใหม่ของคนที่คุ้นชินเมืองเดิมๆ เมื่อก่อนไปญี่ปุ่นต้องขอวีซ่า เดี่ยวนี้ไม่ต้อง คุณมีเวลาว่างสักสัปดาห์การไปเทีี่ยวญี่ปุ่นเป็นเรื่องง่ายๆ
#เปิดเส้นทางบินเพิ่มแล้วเครื่องบินจะพอหรือไม่
ตอนนี้ก็ลำบากใจ ทุกคนอยากให้บิน แต่เราไม่มีเครื่องบิน จึงเกิดอาการนี้ อาการอยากจะบินแต่ไม่มีเครื่องบิน โชคดีที่เรามีไทยสมายล์ เราจึงนำมาจัดระบบบริหารจัดการใหม่ผ่านแนวคิด "Seamless หรือแบบไร้รอยต่อ ทำให้ตอนนี้ราจะไม่เห็นเครื่องบิน 80 ลำ แต่เราเห็นเครื่องบิน 100 ลำ พอจัดระบบใหม่ทำให้การบินไทยก็ไม่ต้องบินหนักมาก ไทยสมายล์ก็เพิ่มปริมาณการบินได้มากขึ้น มีความชัดเจนในตัวโปรดักส์มากขึ้น มีการเชื่อมต่อมากขึ้น เพราะฉะนั้นเราเชื่อว่าทั้งสองตัวทั้งไทยสมายล์และบินไทยก็จะดีขึ้น ตัวหนึ่งไม่ต้องตะบี้ตะบันบินมาก อีกตัวหนึ่งก็จะบินได้อย่างเต็มที่ เพราะถ้าบินมากเกินไปก็เข้าโรงซ่อมบ่อย ค่าใช้จ่ายก็จะเพิ่มขึ้นมาอีก
#มีทางเลือกอื่นอีกหรือไม่นอกจากซื้อเครื่องใหม่
มีครับ จะบอกว่าไม่มีก็คงเป็นไปไม่ได้ อย่างเช่นการทำ Codeshare Flight หรือเที่ยวบินร่วมในตลาด ซึ่งจริงๆ แล้วถามว่าเราทำมั้ยเราก็ทำ แต่การทำอย่างนี้มันไม่ยั่งยืน เราเองก็รู้นะว่าโค้ดแชร์ บางทีมันก็มีกำไร เพราะต้นทุนฟิกได้ แต่ต้องยอมรับความจริงอย่างหนึ่งว่าถ้าเราเรียกตัวเองว่าสายการบินแห่งชาติ เราจะทำมาหากินแบบง่ายๆ แบบนี้มันไม่ได้ บางคนมักจะบอกว่าเฮ้ยคนอื่นทำโน่นทำนี่ ทำไมเราไม่ทำ เราก็อยากทำ ถ้าเราเป็นสายการบินปกติ แต่หลายๆ เรื่องวันนี้มันไมใช่ เรามีหลายๆ ภารกิจหน้าที่แล้วเรื่องเครื่องใหม่ยังไงเราก็ยังต้องจัดหา อย่างที่เห็นเครื่องมันเก่ามาก มีนักวิจัยท่านหนึ่งบอกว่าทำไมไม่ปรับปรุงเครื่องใหม่ เราก็รันโมเดลเลยออกมา 20 โมเดล สุดท้ายยังไงก็เจ๊ง เพราะมันเพิ่มคอร์ส แต่รายได้เราไม่เพิ่ม อายุฝูงบินปัจจุบันเฉลี่ยอยู่ที่ 9 ปี ขณะสายการบินคู่แข่งในย่านนี้อย่างสิงคโปร์ แอร์ไลน์ อายุ 6-7 ปี ของเราล่อไป 9 ลำอายุเยอะสุด 25 ปี เรื่องอายุเครื่องบินก็มีผลนะ วันนี้ถ้าเรานำมาปรับปรุงวันหนึ่งก็ต่อไป ซ่อมแต่ละทีไม่ใช่ 5 บาท 10 บาท แต่เป็นหลักพันล้านขึ้น ผมถามว่าถ้าปรับเสร็จใช้ได้อีก 5 ปีก็เป็นต้นทุนที่เราทำ ผมว่าโละแล้วเปลี่ยนเลยทางออกที่ดีที่สุด