เช็กลิสต์ 4 "โรคต้อ" ในตา สาเหตุการเกิดและวิธีรักษา | คมชัดลึก

"โรคต้อ" ของดวงตานั้นมีหลายแบบ ซึ่งก็มีทั้ง ต้อหิน, ต้อกระจก, ต้อเนื้อ และต้อลม โดยแต่ละแบบก็มีลักษณะอาการที่แตกต่างกันออกไป โรคนี้มักพบบ่อยในผู้สูงอายุ แต่คนวัยอื่น ๆ ก็อย่าชะล่าใจไปเพราะหากไม่ถนอมดวงตาให้ดี ๆ ก็อาจมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคต้อนี้ได้เช่นกัน 

 

 

วันนี้เราจะพามาทำความรู้จักกับ "โรคต้อ" ทั้ง 4 แบบ "ต้อหิน, ต้อกระจก, ต้อเนื้อ, ต้อลม" ว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร 

 

ต้อกระจก (Cataract) เกิดจากเลนส์แก้วตาขุ่น ทำให้แสงผ่านเข้าตาน้อย ปัจจัยเสี่ยงคืออายุที่มากขึ้น ส่วนปัจจัยเสี่ยงร่วมอื่น ๆ ได้แก่ การได้รับแสง UV บ่อย ๆ หรือแสงแดดจ้ามาก ๆ การสูบบุหรี่ การใช้ยาสเตียรอยด์ รวมถึงโรคประจำตัว เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ทำให้เป็นต้อกระจกเร็วขึ้น ซึ่งผู้ป่วยต้อกระจกจะมีการมองเห็นภาพซ้อน มัว ตาสู้แสงไม่ได้แต่กลับมองเห็นปกติในที่มืดสลัว ๆ มีฝ้าขาวบริเวณกลางรูม่านตาในผู้ที่ต้อกระจกสุกเต็มที่ 

 

การป้องกัน "โรคต้อกระจก" คือ รับประทานอาหารจำพวกผัก ผลไม้ที่มีสารแอนตี้ออกซิแดนท์ (Antioxidant) ในปริมาณสูง ๆ จะช่วยลดโอกาสที่จะเป็นต้อกระจกได้ เช่น ผักสีเขียวเข้ม (คะน้า บรอกโคลี ใบย่านาง ดอกและใบขี้เหล็ก) ผลไม้ที่มีวิตามินซีมาก ๆ (ฝรั่ง มะม่วง ส้มเขียวหวาน มะกอก มะนาว) รวมทั้งลดปัจจัยที่ทำให้เกิดต้อกระจกก่อนวัย คือ การสูบบุหรี่ การกินหรือหยอดยาสเตียรอยด์ 

 

ส่วนวิธีการรักษาโรคต้อกระจก หากผู้ป่วยรู้ตัวตั้งแต่เนิ่น ๆ ว่าเป็น "ต้อกระจก" ในช่วงที่ยังมีอาการเล็กน้อย เลนส์ตายังไม่ขุ่นมาก สามารถรักษาได้โดยใช้ยาหยอดตาทุกวัน (วันละ 3-4 ครั้ง) ทั้งนี้การหยอดตาไม่ได้เป็นการรักษาโรคต้อกระจก แต่ช่วยแค่ชะลออาการไม่ให้เลนส์ตาขุ่นเร็วขึ้นเท่านั้น วิธีการรักษาต้อกระจกที่ได้ผลดีที่สุดคือการผ่าตัด โดยวิธีการผ่าตัดต้อกระจกออกและฝังเลนส์เทียม 

 

 

ต้อหิน (Glaucoma) จะพบได้น้อยกว่าต้อกระจก แต่เป็นภัยเงียบที่อาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้โดยไม่รู้ตัว ซึ่งสาเหตุเกิดจากความดันลูกตาที่สูงขึ้นจนทำลายประสาทตา ผู้ที่มีบุคคลในครอบครัวเป็นต้อหินก็จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น ส่วนปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ได้แก่ เชื้อชาติ อายุ การใช้ยาสเตียรอยด์ ภาวะสายตาสั้นมาก ๆ โรคประจำตัวบางชนิด เช่น เบาหวาน อาการของต้อหินในช่วงแรกไม่แสดงอาการจนเริ่มสูญเสียลานสายตา คือ การมองเห็นจำกัดวงแคบลง แต่ในต้อหินบางประเภท เช่น ต้อหินมุมปิดเฉียบพลัน จะมีอาการปวดตามาก ซึ่งโรคต้อหินแบ่งได้ 4 ชนิด 

 

1.ต้อหินชนิดมุมเปิด พบได้บ่อยร้อยละ 60-70 ของทั้งหมด เกิดจากเนื้อเยื่อส่วนที่ทำหน้าที่กรองน้ำหล่อเลี้ยงลูกตาผิดปกติ ทำให้ความดันลูกตาเพิ่มสูงขึ้น และทำลายขั้วประสาทตาในที่สุด แบ่งเป็นชนิดความดันตาสูงและชนิดความดันตาปกติ โดยที่ผู้ป่วยอาจมีอาการปวดตาเล็กน้อย แต่ส่วนมากมักไม่ปวดตา 

 

2.ต้อหินชนิดมุมปิด พบได้บ่อยร้อยละ 10 ของทั้งหมด เกิดจากความผิดปกติของโครงสร้างลูกตา ทำให้เกิดการอุดกั้นของน้ำหล่อเลี้ยงในลูกตา กรณีที่เกิดขึ้นเฉียบพลันผู้ป่วยจะมีอาการปวดตา ตาแดง ตามัว ปวดศีรษะ เมื่อมองไปที่แสงไฟจะเห็นเป็นวงกลมจ้า หรือสีรุ้งรอบดวงไฟ หากรุนแรงมาก จนเกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน

 

3.ต้อหินในทารกและเด็กเล็ก พบเกิดร่วมกับความผิดปกติตั้งแต่แรกคลอดของดวงตา อาจมีความผิดปกติทางร่างกายร่วมด้วย และโรคนี้อาจถ่ายทอดทางพันธุกรรม 

 

4.ต้อหินชนิดแทรกซ้อน เกิดจากความผิดปกติอย่างอื่นของดวงตา เช่น การอักเสบ ต้อกระจกที่สุกมาก อุบัติเหตุต่อดวงตา การใช้ยาหยอดตาบางชนิดและภายหลังการผ่าตัดตา เช่น เปลี่ยนกระจกตา หรือการผ่าตัดต้อกระจกที่มีภาวะแทรกซ้อน 

 

วิธีรักษาต้อหิน ต้องใช้ยาหยอดตาลดความดันลูกตาอย่างสม่ำเสมอ หรือการใช้เลเซอร์ผ่าตัดตามดุลยพินิจของแพทย์ สำหรับผู้ที่ยังไม่เป็นโรค วิธีที่การป้องกันอาการต้อหินที่ดีที่สุดคือ ตรวจพบในระยะเริ่มแรก โดยการตรวจสุขภาพตาเป็นประจำทุกปีเมื่อมีอายุมากกว่า 40 ปี โดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นต้อหิน 

 

 

 

ต้อลม (Pinguecula) เกิดจากความเสื่อมของเยื่อบุตาขาว ที่พบได้บ่อยเป็นก้อนขนาดเล็ก นูน พบที่หัวตามากกว่าหางตา สาเหตุมาจากการได้รับรังสีอัลตร้าไวโอเลตที่อยู่ในแสงแดด การสัมผัสลม ฝุ่น ควัน ความร้อนที่ทำให้เกิดการระคายเคืองของเยื่อบุตาขาว กรณีที่ต้อลมมีขนาดใหญ่หรืออักเสบจะมีอาการเคืองตา แสบตา น้ำตาไหล จะเป็นมากขึ้นเมื่ออยู่กลางแดด หรือโดนลม 

 

วิธีรักษาต้อลม ผู้ที่เป็นต้อลมหากมีอาการเคืองตา น้ำตาไหล ตาแดง แพทย์จะให้ยาหยอดตาเพื่อบรรเทาอาการระคายเคืองตาและทำให้ตาไม่แดง แต่ยาหยอดตาไม่สามารถทำให้ต้อลมหายไปได้ นอกจากนี้เมื่อมีอาการเคืองตามากไม่ควรซื้อยาหยอดตาใช้เอง เพราะยาบางตัวอาจมีส่วนผสมที่อันตราย ทั้งนี้ต้อลมนั้นไม่จำเป็นต้องผ่าตัดออก เพราะเป็นเพียงก้อนเนื้อขนาดเล็ก ๆ ไม่มีอันตรายต่อตา และไม่ใช่โรคร้ายแรง ดังนั้นวิธีที่ดีที่สุดคือการป้องกันการเกิดโรคนั่นเอง 

 

 

ต้อเนื้อ (Pterygium) ลักษณะอาการเหมือนต้อลม เพียงแต่มีก้อนเนื้อเป็นรูปสามเหลี่ยมยื่นเข้าไปในตาดำ อาการส่วนใหญ่จะมีตาแดง ระคายเคือง คันตา เห็นภาพไม่ชัด เพราะต้อเนื้อจะค่อย ๆ ลุกลามเข้าตาดำจนค่อย ๆ ปิดรูม่านตา ซึ่งจะปิดบังการมองเห็นทำให้ตามัว หรือทำให้เกิดสายตาเอียง

 

วิธีรักษาต้อเนื้อจะคล้ายกับผู้ที่เป็นต้อลม คือ หากมีอาการเคืองตา น้ำตาไหล ตาแดง แพทย์จะให้ยาหยอดตาเพื่อบรรเทาอาการระคายเคืองตาและทำให้ตาไม่แดง แต่ยาหยอดตาไม่สามารถทำให้ต้อเนื้อหายไปได้ 

 

ส่วนวิธีการผ่าตัดแพทย์จะพิจารณาให้รักษาด้วยวิธีนี้ก็ต่อเมื่อต้อเนื้อลุกลามเข้าไปบนกระจกตาขนาดพอสมควร แต่ถ้าเป็นน้อยก็ไม่จำเป็นต้องทำผ่าตัด เพราะต้อเนื้อแม้ไม่ใช่โรคร้ายแรงและในบางรายที่ลอกต้อเนื้อไปแล้ว อาจมีโอกาสกลับเป็นซ้ำได้ ซึ่งเมื่อเป็นซ้ำมักจะมีลักษณะที่หนาและแดงกว่าเดิม ในขณะที่การรักษาโดยการลอกอีกครั้งจะทำยากกว่าการลอกครั้งแรก 

 

 

ข้อมูล nakornthon

 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

 

เคล็ด(ไม่)ลับ "4 ท่า" บริหาร "ดวงตา"

"ดวงตา"เป็นหน้าต่างของหัวใจ เปิดเคล็ดบริหาร"ดวงตา" พิสูจน์แล้วว่าได้ผลจริง