"คอมบูชะ" ชาหมัก เครื่องดื่มสุดปัง ของดีที่มีมานานนับพันปี
"คอมบูชะ" ชาหมักหลากประโยชน์ เครื่องดื่มสุดปัง ของดีที่มีมานานนับพันปี
คอมบูชา หรือ คอมบูชะ ( Kombucha ) "ชาหมัก" เครื่องดื่มที่ได้จากการหมักจนได้รสเปรี้ยว ซ่า เป็นที่คุ้นเคยมานานกว่า 2 พันปี และเชื่อกันว่า คอมบูชะ ส่งผลดีต่อสุขภาพ เพราะไม่เพียงมีสรรพคุณเช่นเดียวกับชา แต่ยังประกอบด้วยโพรไบโอติกส์ หรือเชื้อจุลินทรีย์และยีสต์ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ทั้งยัง อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยทำลายเชื้อแบคทีเรียอันตรายและเชื้อโรคหลายชนิดด้วย
สำหรับ กรรมวิธีในการทำ คอมบูชะ นั้น เริ่มจากการนำน้ำชา ไม่ว่าจะเป็น ชาดำ ชาเขียว น้ำตาล จุลินทรีย์ และยีสต์ หมักรวมกันอย่างน้อย 7 -15 วัน แต่ไม่ควรจะนานกว่านั้น เพราะจะกลายเป็นน้ำส้ม ที่มีรสเปรี้่ยวจนไม่สามารถดื่มได้
โดยขั้นตอนแรก ให้นำใบชาเขียว หรือ ชาดำ ต้มในน้ำเดือด ประมาณ 10-15 นาที เพื่อสกัดเอาสารอาหารและแร่ธาต่าง ๆ จากนั้น กรองใบชาออก เติมน้ำตาลซูโครส เพื่อใช้เป็นแหล่งสารอาหารในการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์แล้วตั้งทิ้งไว้เย็น จึงเทใส่ภาชนะ ที่เตรียมไว้เช่น ขวด หรือโถแก้ว จากนั้นเติมเชื้อจุลลินทรีย์พันธุ์ดี หรือ SCOBY แล้วปิดด้านบนด้วยผ้าขาวบาง บ่มทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้อง เป็นเวลา 7-10 วัน จะเกิดเป็นแผ่นวุ้นเหมือนฝ้าสีขาวที่ผิวด้านบนของน้ำชา ให้เทเฉพาะน้ำ แยกใส่ขวดสำหรับดื่ม
เชื้อจุลลินทรีย์พันธุ์ดี หรือ สโคบี (SCOBY) เป็นส่วนผสมของแบคทีเรียและยีสต์ หลังจากหมักบ่มชาไประยะหนึ่งแล้วจะทำให้เกิดแผ่นวุ้นหยุ่นๆ ลอยอยู่บนน้ำชา มีรูปร่างคล้ายเห็ด ทำให้บางคนเรียกว่าชาเห็ด ซึ่ง สโคบี ทำหน้าที่ย่อยสลายน้ำตาลให้กลายเป็นสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อระบบภายในร่างกาย
คอมบูชะ เป็นเครื่องดื่มที่มีรสเปรี้ยวนำ มีรสหวานเล็กน้อย มีกลิ่นและรสชาติเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเกิดจากกระบวนการหมักและมีความซ่าคล้ายน้ำไซเดอร์ ให้ดื่มก่อนรับประทานอาหาร 20 -30 นาที หรือหลังมื้ออาหาร 1 ชั่วโมงตอนท้องว่าง ในปริมาณ 200-300 มิลลิลิตร วันละ 3 ครั้ง โดยให้อมไว้ในปากก่อนกลืน ส่วนคนที่เพิ่งเริ่มดื่ม ให้เริ่มในปริมาณน้อย ๆ ก่อน หรือ อาจนำไปผสมกับสมูทตี้ หรือใช้ดื่มแทนน้ำอัดลม น้ำผลไม้ก็ได้
ถึงแม้ว่า คอมบูชะ จะมีประโยชน์ ดีต่อสุขภาพ แต่ คอมบูชะ ไม่เหมาะกับคนที่ระบบภูมิคุ้มกันต่ำ, เด็กที่มีอายุน้อยกว่า 4 ขวบ และหญิงตั้งครรภ์ นอกจากนี้ กระบวนการหมักที่ไม่สะอาดอาจทำให้ คอมบูชะ ปนเปื้อนเชื้อโรค รวมถึงภาชนะบรรจุที่ใช้หมัก อาจไม่เหมาะสม อย่างภาชนะเหล็กหรือเซรามิกเคลือบ อาจทำปฏิกิริยากับกรดและปล่อยสารพิษออกมา ดังนั้น ผู้ที่ดื่ม คอมบูชะ จึงอาจเสี่ยง ที่จะเกิดปัญหา กับระบบลำไส้ เช่น ท้องเสีย ปวดท้อง ทางเดินอาหารติดเชื้อ อาการแพ้ เป็นต้น บางรายอาจมีอาการรุนแรง จนอาเจียน หายใจลำบาก มึนงง หรือวิงเวียนศีรษะ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที