ย้อนรำลึกที่มาพระนาม "ภูมิพลอดุลเดช" พระนามเดิม "ในหลวงรัชกาลที่ 9" | คมชัดลึก

รู้หรือไม่ว่า พระนามของ “พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช” หรือ "ในหลวงรัชกาลที่ 9" นั้น แท้ที่จริงแล้ว “สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว” (รัชกาลที่ 7) เป็นผู้พระราชทานพระนาม “ภูมิพลอดุลเดช”

 

“พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช” หรือ “ในหลวงรัชกาลที่ 9” ของปวงชนชาวไทย เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันจันทร์ที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2570 ณ โรงพยาบาลเมาต์ออเบิร์น รัฐแมสซาชูเซตส์ ประเทศสหรัฐอเมริกา

 

หลังจากที่รัชกาลที่9 ประสูติได้ไม่ถึง 3 ชั่วโมง สมเด็จพระบรมราชชนกทรงรีบส่งโทรเลขถวายสมเด็จพระพันวัสสาฯ ว่า “...ลูกชายเกิดเช้านี้ สบายดีทั้งสอง ขอพระราชทานนามทางโทรเลขด้วย...”

 

สมเด็จพระพันวัสสาฯ เสด็จไปเฝ้าพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 และทรงมีลายพระหัตถ์ ลงวันที่ 14 ธันวาคม 2470 เมื่อสมเด็จย่า ได้รับพระราชทานพระนามทางโทรเลขแล้ว โดยทรงกำกับตัวสะกดเป็นอักษรโรมันว่า “...Your son's name is Bhumibala Aduladeja...” ทำให้สมเด็จย่า ทรงเข้าพระทัยว่าได้รับพระราชทานนามพระโอรสว่า “ภูมิบาล” จึงได้สะกดภาษาอังกฤษในสูติบัตรว่า “Bhumibal”

 

 

จะสังเกตได้ว่าคำว่า “อดุลเดช” (ไม่มี ย ยักษ์) นั้นสะกดไม่เหมือนกับในสมัยปัจจุบันซึ่งเขียนว่า “อดุลยเดช” (มี ย ยักษ์)  อันที่จริงพระนามรัชกาลที่ 9 เริ่มเขียน “อดุลเดช” (ไม่มี ย ยักษ์) แต่ต่อมาได้เขียนทั้ง 2 แบบกลับไปกลับมา และในที่สุดก็นิยมใช้แบบที่ 2 คือ “อดุลยเดช” (มี ย ยักษ์) มาจนถึงปัจจุบัน

 

พระนามรัชกาลที่ 9 มาจากพระนามของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ว่า “มหิดลอดุลยเดช”  รวมถึงรัชกาลที่ 8 ด้วย

พระนามรัชกาลที่ 8 อานันท + (มหิดล)
พระนามรัชกาลที่ 9 ภูมิพล + (อดุลยเดช)

พระนาม “ภูมิพลอดุลเดช” มีความหมายว่า

คำว่า “ภูมิพล” มาจาก ภูมิ+พล
“ภูมิ” หมายความว่า “แผ่นดิน”
“พล” หมายความว่า “พลัง”
รวมกันแล้วหมายถึง “พลังแห่งแผ่นดิน”

 

คำว่า “อดุลยเดช” มาจาก อดุลย+เดช
“อดุลย” หมายความว่า “ไม่อาจเทียบได้”
“เดช” หมายความว่า “อำนาจ”
รวมกันแล้วหมายถึง “อำนาจที่ไม่อาจเทียบได้”

 

 

 

ที่มา โบราณนานมา