กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านบึงเรือใหญ่ ปลื้มมาตรฐาน "เมล็ดพันธุ์" | คมชัดลึก

กรมการข้าว ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น หน่วยงานหลักในการผลิต"เมล็ดพันธุ์ข้าว" เพื่อสนับสนุน ส่งเสริม และกระจายเมล็ดพันธุ์ดีไปสู่เกษตรกร โดยการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวในท้องถิ่นผ่านศูนย์ข้าวชุมชน หรือนาแปลงใหญ่ เพื่อให้เกษตรกรมีความรู้ ความเข้าใจ สร้างรายได้อย่างมั่นคงสู่ครัวเรือน สามารถต่อยอดสร้างความเข้มแข็งและพัฒนาต่อไปในอนาคต  

                                                                 ปัญญา ชีวะรี

นายปัญญา ชีวะรี ประธานกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านบึงเรือใหญ่ เล่าว่า พอมารวมกลุ่มผลิต "เมล็ดพันธุ์" ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ตั้งแต่ด้านองค์ความรู้และได้ผลผลิตที่มีคุณภาพเพิ่มขึ้น ส่งผลให้สมาชิกปลูกข้าวผ่านเกณฑ์มาตรฐานเมล็ดพันธุ์ของกรมการข้าว ราคาขายข้าวให้ศูนย์ก็สูงกว่าขายตามท้องตลาดประมาณ 30-50 เปอร์เซ็นต์ เมื่อได้ราคาที่สูงขึ้น ชีวิตความเป็นอยู่ของเกษตรกรก็ดีขึ้นตามไปด้วย

 

ขณะที่นางสุวรรณี ภูชาดึก รองประธานกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านบึงเรือใหญ่ เล่าเสริมว่า เมื่อได้เข้าร่วมผลิต "เมล็ดพันธุ์"ส่งคืนศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น ชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น เนื่องจากมีการตกลงราคาตั้งแต่ต้น ส่งผลให้รายได้ที่เข้ามามั่นคง และสูงกว่าท้องตลาด และต่อยอดให้กลุ่มมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องการปลูกข้าวได้อย่างถูกต้องเหมาะสม สามารถผลิตข้าวได้อย่างมีคุณภาพมาตรฐาน    

ด้านนายมงคล จันทร์ประทัด ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น กล่าวว่า สำหรับกระบวนการผลิต "เมล็ดพันธุ์ข้าว" ของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น มีขั้นตอนตั้งแต่วางแผนการผลิต ซึ่งแผนการผลิตจะวางไว้อย่างน้อยล่วงหน้า 2 ปี ร่วมกับกองเมล็ดพันธุ์ข้าว

เมื่อได้รับอนุมัติแผนการผลิต ทางศูนย์ฯก็จะมาทำการคัดเลือกพื้นที่ที่เหมาะสม เพื่อใช้จัดทำแปลงขยายพันธุ์โดยคำนึงถึงเรื่องระบบชลประทานเป็นหลักและเรื่องความพร้อมของเกษตรกร และเมื่อคัดเลือกพื้นที่เสร็จเรียบร้อย จะมีการส่งเจ้าหน้าที่ นักวิชาการของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นออกไปประชุมชี้แจง ถ่ายทอดความรู้เรื่องกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ เมื่อเกษตรกรเข้าใจ ศูนย์ก็จัดหาเมล็ดพันธุ์หลัก ซึ่งเป็นชั้นพันธุ์สำหรับผลิต"เมล็ดพันธุ์"ไปจำหน่ายให้กับเกษตรกรที่ผ่านการคัดเลือกในพื้นที่ที่ศูนย์คัดเลือกไว้
แล้วซึ่งเมล็ดชั้นพันธุ์หลักมาจากศูนย์วิจัยข้าว ของกรมการข้าว 

ถ้ากรณีปีใดเมล็ดพันธุ์ชั้นพันธุ์หลักไม่เพียงพอ กองเมล็ดพันธุ์ข้าวจำเป็นต้องใช้เมล็ดพันธุ์ชั้นพันธุ์ขยายซึ่งเป็นของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวไปผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ชั้นพันธุ์จำหน่าย เมื่อจ่าย"เมล็ดพันธุ์"เสร็จ ก็จะมีแผนการปลูกร่วมกับเกษตรกร ระหว่างแผนการปลูกไปจนถึงการเก็บเกี่ยว

 

ศูนย์ก็จะมีเจ้าหน้าที่ นักวิชาการของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวออกไปติดตาม ให้คำแนะนำ กำกับการปฏิบัติในแปลงเกษตร ซึ่งหัวใจสำคัญคือเรื่องกระบวนการควบคุมคุณภาพเมล็ดพันธุ์ในแปลง โดยเฉพาะเรื่องการตรวจตัดพันธุ์ปน ต้องผลิตเมล็ดพันธุ์ตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ที่จะติดตามไปถึงระยะข้าวออกรวง

 

ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นเผยต่อว่าเมื่อถึงฤดูกาลเก็บเกี่ยว การใช้เครื่องจักรเป็นปัญหาหนึ่งคือ ถ้าเครื่องจักรไม่สะอาดจะทำให้เมล็ดพันธุ์ของเกษตรกรที่เก็บเกี่ยวไม่ผ่านมาตรฐาน แต่ถ้ารายใดใช้แรงงานคนก็ให้ใช้ตามปกติ เมื่อเกษตรกรทำการเก็บเกี่ยวเรียบร้อย วิทยาการหลังการเก็บเกี่ยว ศูนย์จะแนะนำให้ตากลดความชื้น ความชื้นจะต้องไม่เกิน 15 เปอร์เซ็นต์

 

แต่ถ้าเกษตรกรมีปัญหาเรื่องการตาก ก็จะให้เกี่ยวสดเพื่อนำมาอบลดความชื้นในโรงงานปรับปรุงสภาพเมล็ดพันธุ์แต่ว่าเมล็ดพันธุ์ทุกราย ทุกเมล็ด ต้องผ่านมาตรฐานของกรมการข้าวก่อนซื้อคืน ปัจจุบันการผลิตเมล็ดพันธุ์ดี มีกฎหมายสำหรับเมล็ดพันธุ์พืชเพื่อเป็นเครื่องมือในการดูแลชาวนาให้มีโอกาสเลือกใช้ "เมล็ดพันธุ์"มากขึ้น

 

ซึ่งนอกจากจะได้ประโยชน์ในการเพิ่มผลผลิตให้สูงขึ้นแล้ว หากมีการควบ
คุมอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ตามที่เหมาะสมกับวิธีปลูก ตามที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวกำแพงเพชรแนะนำ ก็สามารถช่วยลดต้นทุนการผลิตของชาวนา ลดการระบาดของโรคแมลงศัตรูข้าว รวมถึงส่งผลต่อรายได้ของชาวนาที่จะมีผลตอบแทนจากผลผลิตข้าวในแปลงนาที่มากขึ้นอีกด้วย

 

เห็นได้ชัดจากเสียงสะท้อนของเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จจากการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น เมื่อผลิตเมล็ดพันธุ์ตามคำแนะนำของกรมการข้าวทุกขั้นตอน ก็สามารถผลิตข้าวได้คุณภาพมาตรฐาน สร้างรายได้มั่นคงและต่อรองราคากับท้องตลาดได้อีกด้วย