ป.ป.ส. ติดตามโครงการ CBTx หมู่บ้านสีแดง นักค้ายาฝังตัวสร้างอิทธิพล | คมชัดลึก

พล.ต.ท.ภาณุรัตน์ หลักบุญ เลขาธิการสำนักคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) นำคณะลงพื้นที่กลุ่มบ้านบริวาร หมู่บ้านสันเจริญ ตำบลแม่ยาว อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย เพื่อติดตามผลการแก้ไขปัญหายาเสพติดบริเวณชายแดนภาคเหนือ

 

เนื่องจากเป็นเส้นทางผ่านของกลุ่มขบวนการค้ายาเสพติด ที่เข้ามาฝังตัวสร้างอิทธิพลในหมู่บ้านชาวไทยภูเขาบนดอยสูง ทำให้เกิดการแพร่ระบาดของยาเสพติดในวงกว้าง จึงต้องมีการป้องกันและการบำบัดฟื้นฟูผู้ใช้ยาเสพติดโดยชุมชนเป็นฐาน (CBTx) 

 

 

ทาง ป.ป.ส. จึงได้ร่วมกับชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ทั้ง หน่วยงานสังกัดกระทรวงมหาดไทย สาธารณสุขจังหวัดเชียงราย จัดโครงการป้องกันและการบำบัดฟื้นฟูผู้ใช้ยาเสพติดโดยชุมชนเป็นฐาน (CBTx) เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2563 มีผู้เสพยาเสพติดชนิดเฮโรอีนและฝิ่นสมัครใจเข้ารับการบำบัดทั้งหมด 11 คน และบำบัดเสร็จสิ้น 2 คน

?

จากการพูดคุยกับนายอาแห่ มาเยอะ ชาวอาข่า อายุ 58 ปี เคยใช้สารเสพติดประเภทฝิ่นและเฮโรอีน และเป็น 1 ในผู้ที่สมัครใจเข้ารับการบำบัด เล่าว่า สาเหตุที่ต้องใช้สารเสพติด เพราะเข้าใจว่า จะทำให้ความดันในร่างกายคงที่ ปกติแล้วตนต้องไปรับยาความดันอยู่ตลอดเวลา ไม่มีใครแนะนำ คิดเอง 

เมื่อได้ลองเสพแล้ว ก็เริ่มติด แต่ยังไม่เคยมีอาการคลุ้มคลั่ง หรือมีอารมณ์แปรปรวน มีเพียงเวลาไม่ได้เสพจะปวดกระดูก จนทนไม่ได้ต้องไปหามาเสพจนได้ ซึ่งอายุมากขึ้น พอเสพก็ทำงานไม่ได้ ประกอบกับคนในครอบครัวรับรู้ เริ่มเป็นห่วงและขอร้องให้เลิก ถึงขั้นลูกยื่นคำขาด หากไม่เลิกจะไม่ให้เงินแล้ว ที่สำคัญหลาน บอกอยากมีชีวิตเหมือนคนอื่นไม่อยากให้คนรอบข้างมองว่าคุณปู่ของเขาเป็นคนติดยาเสพติด จึงตัดสินใจจะขอเลิกและยอมเข้าสู่การบำบัด รับยาเมทาโดนจากอนามัยหมู่บ้านต่อเนื่อง 3 เดือน และค่อยๆหยุด ตอนนี้หายขาดแล้ว ยอมรับช่วงแรกมีความคิดทุกวันว่าอยากหวนกลับไปเสพอีก แต่พอนึกถึงลูกหลานและครอบครัว ทำให้มีจิตใจแน่วแน่ จึงเอาชนะใจตัวเองได้และเลิกขาดได้ 

 

อาแห่ ยอมรับว่ายาเสพติดในหมู่บ้านค่อนข้างหาง่ายและกลุ่มผู้เสพก็มักจะหายามาแบ่งปันกัน ตนใช้ยาเสพติดในปริมาณ 3 ครั้งต่อวัน

ด้านพล.ต.ท.ภาณุรัตน์ กล่าวว่า หมู่บ้านสันเจริญเป็นหมู่บ้านต้นแบบในการแก้ไขปัญหายาเสพติด ส่วนใหญ่มีปัจจัยสำคัญจากความอบอุ่นในครอบครัว และความร่วมมือระหว่างหน่วยงานรัฐที่เข้มแข็ง และมีชุมชนเป็นกำลังสำคัญในการดูแลติดตามเอาใจใส่อย่างต่อเนื่อง ทำให้สามารถบำบัดยาเสพติดได้ประสบความสำเร็จและยั่งยืน 

 

ส่วนปัญหาคนคลุ้มคลั่ง พล.ต.ท.ภาณุรัตน์ กล่าวว่า เรื่องนี้ก็เป็นปัญหาใหญ่และมีการตรวจสอบอยู่ตลอดทุกวัน ซึ่งตนในฐานะที่เคยเป็นข้าราชการตำรวจมาก่อนก็เข้าใจปัญหานี้ ทาง ป.ป.ส. และหน่วยงานรัฐก็มีการเฝ้าระวัง เพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์คนคลุ้มคลั่งในชุมชนต่าง ๆ และเน้นย้ำว่า การพาผู้เสพเข้าสู่กระบวนการบำบัดจะสามารถช่วยแก้ปัญหาได้ เพราะหากประเมินแล้วมีอาการป่วยทางจิตเวชจนไม่สามารถอยู่ร่วมกับชุมชนได้ ก็จะถูกแยกออกไปไม่ส่งกลับคืนชุมชนอีก ซึ่งยังมีอีกหลายพื้นที่จะดำเนินโครงการป้องกันและบำบัดฟื้นฟูผู้ใช้ยาเสพติดโดยชุมชนเป็นฐาน หรือ CBTx ร่วมกับ มินิบำบัดตามชุมชนต่าง ๆ ทั่วประเทศ เชื่อมั่นว่า ปัญหายาเสพติดจะแก้ไขได้อย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ ไม่ใช่เพียงแค่การผลักให้ผู้เสพยาต้องรับโทษตามกฎหมายอย่างเดียว แต่เป็นการนำผู้เสพเข้าสู่กระบวนการบำบัดอย่างถูกต้อง ชุมชนเข้มแข็งและให้โอกาส เพื่อให้พวกเขาสามารถกลับมามีที่ยืนในสังคมได้และไม่หวนกลับไปเสพยาเสพติดอีก 

 

ด้าน นพ.พรชัย พรสวรรค์ รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดเชียงราย กล่าวว่า จังหวัดเชียงรายมีผู้เสพยาเสพติดที่สมัครใจเข้ารับการบำบัดแล้วกว่า 5000 คน จากทั้งหมดประมาณ 13,000 คน โดยมีศูนย์ฟื้นฟู ศูนย์คัดกรอง และมีมินิธัญรักษ์ เพื่อรองรับผู้เข้ารับการบำบัดที่ไม่สามารถกลับเข้าสู่ชุมชนได้ นโยบายของภาครัฐที่มีการบูรณาการแก้ไขปัญหายาเสพติดในชุมชน จึงถือเป็นนโยบายที่ดีที่จะคืนคนกลับเข้าสู่ชุมชนได้ 

 

ด้านนายอภิรักษ์ อินต๊ะวัง นายเทศมนตรี ต.แม่ยาว กล่าวถึงนโยบายการดูแลผู้ที่สมัครใจเข้ารับการบำบัดว่า ต้องมีชุมชนให้ร่วมติดตามดูแลอย่างต่อเนื่อง ไม่ซ้ำเติม ต้องให้กำลังใจ รวมทั้งสนับสนุนการฝึกอาชีพ เช่น วิชาช่าง หรือคัดแยกขยะเพื่อเป็นรายได้เสริม พร้อมประสานงานไปยังผู้นำชุมชนให้สร้างความปลอดภัยในชุมชน ทั้งไฟฟ้า แสงสว่าง และกล้องวงจรปิดในพื้นที่เสี่ยง ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้ความรู้กับโรงเรียนในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กให้ทราบถึงพิษภัยของยาเสพติด

 

นอกจากนี้ สำนักงาน ป.ป.ส.ยังได้สนับสนุนเงินอุดหนุนเพื่อการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด จำนวน 112,800 บาทให้แก่ชมรมกำนันผู้ใหญ่บ้านตำบลแม่ยาว เพื่อดำเนินโครงการฝึกอบรมทบทวนเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) ช่วยป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดด้วย