ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรีส่งเสริม 'ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านไผ่แซว'  | คมชัดลึก

ข้าวเป็นพืชที่มีความสำคัญกับประเทศไทยทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม การทำนาเป็นอาชีพเกษตรกรรมส่วนใหญ่ของประชากร ในปัจจุบันปัจจัยการผลิตมีราคาสูง จึงต้องมีการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้เพื่อช่วยลดต้นทุนการผลิต ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรีหนึ่งในหน่วยงานที่ดูแลพี่น้องเกษตรกรในทุกกระบวนการผลิตข้าว

 

นายกริชชา จึงเจริญ ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี กล่าวว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรีมีภารกิจหน้าที่ในการผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวสู่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวในพื้นที่รับผิดชอบ 3 จังหวัด คือ จังหวัดนครปฐม เพชรบุรี และสมุทรสงคราม นอกจากนี้ยังมีพื้นที่การตลาด 8 จังหวัด ในการจัดจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี คือ จังหวัดราชบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม เพชรบุรี สมุทรสงคราม สมุทรสาคร กาญจนบุรี และประจวบคีรีขันธ์ โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรีมีกำลังการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี ผ่านการรับรองมาตรฐานจากกรมการข้าว จำนวนมากกว่าปีละ 4,000 ตัน 

นางสาวจิตตานันท์ รังสิมันตุชาติ นักวิชาการเกษตรชำนาญการ ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี กล่าวว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี ผลิตและจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าว  2 พันธุ์ คือ พันธุ์ปทุมธานี 1 และพันธุ์ กข31 และในฤดูกาลถัดไปจะมีการผลิตพันธุ์ กข95 เพิ่มเติมตามความต้องการที่เปลี่ยนไปของตลาด ซึ่งการใช้เมล็ดพันธุ์คุณภาพดีถือเป็นอีกหนึ่งการส่งเสริมการลดต้นทุนการผลิตข้าวให้แก่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวอีกด้วย

นายไชยยา วิมูลชาติ เลขาธิการ ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านไผ่แซว ตำบลไผ่หูช้าง อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม กล่าวว่า การลดต้นทุนการผลิตข้าว ถือเป็นเรื่องที่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวต้องให้ความสำคัญ หากราคาข้าวมีความผันผวน เกษตรกรจะได้รับผลกระทบน้อยที่สุดคือต้องลดต้นทุนการผลิตข้าวให้ได้มากที่สุด

 

ซึ่งจากเดิมในพื้นที่ตำบลไผ่หูช้างยังไม่มีการรวมกลุ่มเกษตรกรเป็นศูนย์ข้าวชุมชน เกษตรกรมีการผลิตข้าวแบบดั้งเดิม ไม่มีความรู้ ไม่มีการใช้หลักวิชาการ ไม่นำเทคโนโลยี นวัตกรรมใหม่ๆมาปรับใช้ มีการใช้ปุ๋ยเคมี สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและวัชพืช เมื่อมีการผลิตข้าวอย่างต่อเนื่องหลายสิบปี

ส่งผลให้ดินเสีย น้ำมีสารเคมีปนเปื้อน เกิดการดื้อยาของแมลงศัตรูข้าว ส่งผลให้ต้องเพิ่มปริมาณสารเคมี ต้นทุนการผลิตสูงขึ้นทุกฤดูกาลผลิต รวมไปถึงสุขภาพของเกษตรกรและผู้บริโภคได้รับสารเคมีตกค้างในร่างกาย

ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรีได้มีแนวทางการดำเนินงานในด้านการพัฒนาศักยภาพของเกษตรกร โดยการส่งเสริมให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวเกิดการรวมกลุ่มกัน ภายใต้โครงการเสริมสร้างศักยภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของศูนย์ข้าวชุมชน ซึ่งการรวมกลุ่มจะทำให้เกษตรกรมีความเข้มแข็งและยกระดับเป็นศูนย์กลางการพัฒนาข้าวของชุมชน มีการแลกเปลี่ยนความรู้ด้านการผลิตข้าว รวมกันจัดซื้อวัสดุ อุปกรณ์ เมล็ดพันธุ์ข้าว ปุ๋ย สารเคมีทางการเกษตรได้ในราคาที่ถูกลง และจำหน่ายข้าวในราคาที่สามารถกำหนดได้เอง

 

ส่งผลให้เกษตรกรลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มมูลค่าข้าวได้สูงขึ้น นางสาวจิตตานันท์ รังสิมันตุชาติ นักวิชาการเกษตรชำนาญการ ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี กล่าวเพิ่มเติม

นางสาวคนึงนิจ เจียวพ่วง นักวิชาการเกษตรปฏิบัติการ ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี กล่าวว่า สำหรับศูนย์ข้าวชุมชนบ้านไผ่แซว ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรีได้มีการสนับสนุนและส่งเสริมการลดต้นทุนด้านแรก คือการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีที่ได้รับการรับรองจากกรมการข้าว อีกทั้งยังได้ส่งเสริมความรู้ในด้านการใช้เมล็ดพันธุ์ในอัตราที่เหมาะสม เก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีไว้ใช้ในฤดูกาลถัดไป ส่งเสริมและพัฒนาการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวด้วยการปฏิบัติที่ดี (GAP Seed) การใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน

 

การลดการใช้สารกำจัดแมลงและศัตรูพืช โดยการเปลี่ยนไปใช้สารชีวภัณฑ์ การลดการเผาด้วยการหมักฟางหลังการเก็บเกี่ยว และการใช้เทคโนโลยีการผลิตที่จะช่วยประหยัดเวลาและแรงงาน เช่น รถดำนา โดรนพ่นปุ๋ยและสารเคมีการเกษตร เป็นต้น

นอกจากการลดต้นทุนการผลิตข้าวแล้ว ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี ยังได้มีการส่งเสริมกลุ่มเกษตรกรศูนย์ข้าวชุมชนบ้านไผ่แซว ให้เพิ่มมูลค่าสินค้าด้วยการแปรรูปเป็นข้าวสารบรรจุถุงสูญญากาศ จำหน่ายภายใต้แบรนด์ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านไผ่แซวอีกด้วย เรียกได้ว่าเป็นกลุ่มเกษตรกรที่ในอดีตประสบปัญหาต้นทุนการผลิตข้าวที่มีราคาสูง แต่ปัจจุบันกลายเป็นกลุ่มเกษตรกรตัวอย่างให้แก่เกษตรกรทั่วประเทศได้นำไปเป็นต้นแบบการผลิตข้าวให้มีคุณภาพดีต่อไป