ไขข้อสงสัย เบกกิ้งโซดา ดับไฟได้หรือไม่ หลังคลิปถูกแชร์ว่อนโซเชียล
"อ.เจษฎ์" ไขข้อสงสัย "เบกกิ้งโซดา" ใช้ดับไฟได้หรือไม่ หลังคลิปถูกแชร์ว่อนโซเชียล กางข้อมูล มีข้อจำกัดอะไรบ้าง
อ.เจษฎ์ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Jessada Denduangboripant ว่า เบกกิ้งโซดา ใช้ดับไฟได้จริงครับ ภายหลังที่มีคนส่งคลิปในทวิตเตอร์มาให้ดู เป็นการสาธิตวิธีการดับไฟแบบฉุกเฉิน ให้ห้องครัว (เช่น มีไฟติดแก๊สรั่ว จากถังแก๊ส) และก็เลยสงสัยว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่ (ดูคลิป)
โดย อ.เจษฎ์ ยืนยันคำตอบว่า เบกกิ้งโซดา (baking soda) สามารถใช้ช่วยดับไฟได้จริง แต่แค่เฉพาะกรณีฉุกเฉิน ไฟไม่รุนแรง และไม่มีถังดับเพลิง
เบกกิ้งโซดา คือ สารโซเดียมไบคาร์บอเนต (sodium bicarbonate) ซึ่งเมื่อมันถูกความร้อน จะกลายสภาพเป็น สารโซเดียมคาร์บอเนต (sodium carbonate) พร้อมกับปลดปล่อย น้ำ และ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (carbon dioxide) ออกมา ซึ่ง ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ นี้เองที่ช่วยไปดับไฟ โดยการเข้าไปแทนที่ก๊าซออกซิเจน ซึ่งจำเป็นต่อการสันดาปของเชื้อเพลิง
ดังนั้น โซเดียมไบคาร์บอเนต จึงสามารถเอามาใช้ดับไฟขนาดเล็ก ที่เกิดจากน้ำมันหรือไฟฟ้าได้ โดยการโยนใส่ลงไปบนไฟ ให้ความร้อนจากไฟไปทำให้เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ขึ้น
แต่ก็มีข้อจำกัดครับ คือ ห้ามใช้ในการดับไฟที่เกิดใน หม้อใส่น้ำมันทอดอาหาร (ทอดแบบ deep fry) เพราะการที่ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ถูกปลดปล่อยออกมากระทันหัน อาจจะทำให้น้ำมันกระเด็นออกมา เป็นอันตรายกับเราได้
โซเดียมไบคาร์บอเนต จริงๆ แล้ว ก็เป็นส่วนประกอบของ สารเคมี ดับเพลิงแห้ง ที่อยู่ในถังดับเพลิง ชนิด BC โดยเอามาใช้แทนสาร ไดแอมโมเนียมฟอสเฟต (diammonium phosphate) ที่มีฤทธิกัดกร่อนสูงกว่า และใช้อยู่ในถังดับเพลิงชนิด ABC
และความที่ โซเดียมไบคาร์บอเนต มีฤทธิเป็นด่าง มันจึงเป็นสารเคมีแห้งที่ถูกนำมาใช้ในอุปกรณ์ยับยั้งเพลิงไหม้ขนาดใหญ่ ในครัวของร้านอาหารภัตตาคาร โดยสภาวะที่มันเป็นด่างนี้ จะช่วยทำให้เกิดปฏิกิริยา ซาปอนนิฟิเคชั่น saponification กับพวกน้ำมันร้อนๆ ในครัว ทำให้เกิดเป็นฟองโฟมของสบู่ขึ้น
ข้อมูล : คลิก
ภาพ : FREEPIK