นักวิชาการ ไขข้อสงสัย ทำไมปีนี้ ประเทศไทย อากาศหนาวเย็น มากกว่าปกติ | คมชัดลึก

13 ม.ค. 2568 ดร.สนธิ คชวัฒน์ นักวิชาการด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ชมรมนักวิชาการสิ่งแวดล้อมไทย โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว ไขข้อสงสัย "ทำไมประเทศไทยปีนี้ จึงหนาวเย็นมาก กว่าปกติ" โดยระบุว่า

1. ปีนี้ประเทศจีนมีอุณหภูมิหนาวเย็นที่สุดในรอบ 30ปี โดยในปลายเดือนธันวาคม 2567 มีอุณหภูมิถึง -53 องศาเซลเซียส ที่เมืองโม่เหอ ในมณฑลต้าซิงอันหลิง ซึ่งเป็นเมืองที่อยู่เหนือสุดของประเทศจีน รวมทั้งมีหิมะตกหนักเกือบทั้งประเทศ อากาศที่หนาวเย็นสุดขั้วดังกล่าวเป็นผลมาจากปรากฏการณ์ Polar Votex คล้ายกับที่เคยเกิดขึ้นที่ประเทศอเมริกา โดยมวลอากาศเย็นได้แผ่ขยายลงมาจากขั้วโลกเหนือลงมาจนถึงประเทศจีน ทำให้ประเทศจีนเกิดอากาศหนาวเย็นสุดขั้ว

2. Polar Vortex หรือลมที่พัดวนอยู่ขั้วโลกโดยมีลักษณะเป็นแถบความเย็นจัด ในบริเวณขั้วโลกใต้และขั้วโลกเหนือ และจะมีกระแสลมหรือ Polar Jet Stream พัดจากทิศตะวันตกสู่ทิศตะวันออกพัดหมุนขวางกั้นไว้ระหว่างอากาศเย็นจากขั้วโลก และอากาศอุ่นของเขตร้อน หรือเป็นเสมือนกำแพงลมขวางกั้นไม่ให้อากาศเย็นแผ่ลงมาสู่พื้นที่อื่นๆ

อย่างไรก็ตามการที่ปีนี้โลกร้อนขึ้นมากกว่า 1.5 องศาเซลเซียส ก่อนยุคปฎิวัติอุตสาหกรรม จึงทำให้เกิดอากาศแบบสุดขั้ว ฤดูหนาวก็หนาวมากสุด ฤดูร้อนก็ร้อนสุด อุณหภูมิของโลกที่สูงขึ้นทำให้ Polar Votex ที่ขั้วโลกเหนืออ่อนกำลังลง มวลอากาศอุ่นจึงเคลื่อนตัวไปทางเหนือกดให้กระแสลม Polar Jet stream เบี่ยงทิศทางออกจากเส้นทางปกติ ทำให้แถบ Polar Vortex ได้แผ่ขยายลงมายังทางตอนใต้จนถึงประเทศจีน ทำให้ประเทศจีนมีอากาศหนาวเย็นสุดขั้วดังกล่าว

3. การที่ประเทศจีนมีอากาศหนาวมากสุดในรอบ 30 ปี จึงทำให้เกิดมวลความกดอากาศสูงกำลังแรง หรือมวลอากาศเย็นจัดแผ่ขยายลงมายังประเทศทางใต้ใกล้กับเส้นศูนย์สูตร โดยเฉพาะประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ความกดอากาศสูงกำลังแรงดังกล่าว มีมวลอากาศค่อนข้างหนาแน่นและเป็นอากาศแห้ง ได้แผ่ลงมากดทับและปกคลุมอากาศเหนือประเทศไทย และประเทศใกล้เคียงนำพาความหนาวเย็นพัดลงมาเป็นระลอกๆ ทำให้ประเทศไทยมีอากาศหนาวเย็นมากกว่าปรกติ และหนาวนานกว่าปีก่อนๆ

4. ความกดอากาศสูงที่กดทับประเทศไทยดังกล่าว ทำให้เกิดอากาศปิดหรือมีลักษณะคล้ายฝาชีครอบ แหล่งกำเนิดมลพิษต่างๆ ที่ปล่อยฝุ่น PM 2.5 มาถูกอากาศเย็น หรือมวลความกดอากาศสูงครอบไว้ จึงเกิดปัญหาฝุ่น PM 2.5 มีค่าสูงขึ้นจนเกินเกณฑ์ มาตรฐานที่จะเป็นอันตรายต่อสุขภาพของประชาชน รวมทั้งยังทำให้เชื้อไวรัสเจริญเติบโตได้ดี ก่อให้เกิดโรคไข้หวัดไข้หวัดใหญ่ โรคปอดบวม โรคปอดอักเสบได้