4 ประเด็น น่าห่วงโครงการ "บ้านเพื่อคนไทย" เป็นไปตามที่หลายคนวาดฝันไว้? | คมชัดลึก

กรณีรัฐบาลเปิดให้จองโครงการ "บ้านเพื่อคนไทย" สำหรับผู้มีรายได้น้อยและคนเริ่มต้นทำงาน (First Jobber) ได้สิทธิซื้อเป็นบ้านหลังแรกมีงวดผ่อน 4,000 บาท/เดือน ระยะผ่อน 30-40 ปี แต่ได้สิทธิอยู่อาศัย 99 ปี โดยมีธนาคารอาคารสงเคราะห์ (ธอส.) เป็นผู้ปล่อยกู้ซื้อบ้านเพื่อคนไทย ในอัตราดอกเบี้ยต่ำ 2.5%

21 ม.ค. 2568 ดร.สามารถ ราชพลสิทธิ์ อดีตรองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ โพสต์เฟซบุ๊กถึงประเด็น "บ้านเพื่อคนไทย" มีอะไรที่ต้องห่วง? ระบุว่า น่าดีใจที่รัฐบาลกำลังจะสร้างที่อยู่อาศัยให้คนไทยโดยเฉพาะคนที่เพิ่งเริ่มทำงาน โดยพยายามหาพื้นที่ใกล้กับสถานีรถไฟฟ้า เพื่อจะได้ใช้รถไฟฟ้าเดินทางไปทำงาน ทั้งนี้รัฐบาลจะลดค่าโดยสารรถไฟฟ้าให้เหลือ 20 บาทตลอดสาย ทุกสายทุกสี ทำให้โครงการนี้มีดีที่ราคาที่พักอาศัย ซึ่งคนเพิ่งเริ่มทำงานสามารถจ่ายได้และสามารถเดินทางไปทำงานในเวลาที่กำหนดได้ด้วยรถไฟฟ้าค่าโดยสารไม่แพง 

แต่อย่างไรก็ตาม ยังมีเรื่องที่ต้องเป็นห่วงว่า "บ้านเพื่อคนไทย" จะเป็นไปตามที่หลายคนวาดฝันไว้หรือไม่ ?
นอกจากปัจจัยด้านราคาและความสะดวกรวดเร็วในการเดินทางแล้ว หลายคนจับจอง "บ้านเพื่อคนไทย" ด้วยความหวังว่าจะได้ที่พักอาศัยที่มีคุณภาพดี มั่นคงแข็งแรง มีสิ่งแวดล้อมดี ไม่เป็นแหล่งมั่วสุม ไม่เป็นแหล่งอาชญากรรม และมีการบริหารจัดการที่ดีทั้งเรื่องเพื่อนบ้านที่ดี เคารพกฎกติกาของสังคม ความเป็นระเบียบเรียบร้อย สะอาดและปลอดภัย

ด้วยเหตุนี้ แม้ว่า "บ้านเพื่อคนไทย" เป็นโครงการที่ดี แต่ก็ยังมีเรื่องที่น่าเป็นห่วงดังนี้
(1) รถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสาย ทุกสายทุกสี จะทำได้ตลอดรอดฝั่งหรือไม่ ? รัฐจะมีเงินชดเชยให้เอกชนผู้รับสัมปทานจนสิ้นสุดระยะเวลาสัมปทานหรือไม่ ? อย่าลืมว่า “บ้านเพื่อคนไทย” เป็นโครงการที่ต้องพึ่งพารถไฟฟ้าราคาถูก นับเป็นการพัฒนาเมืองกับทางรถไฟในเชิงบูรณาการ (Integrated Urban and Railway Development) ซึ่งใช้กันมากในการพัฒนาเมืองใหม่ในประเทศญี่ปุ่น

(2) บ้าน หรือ คอนโด ในโครงการนี้มีความมั่นคงแข็งแรงตามที่ออกแบบไว้หรือไม่ ? หากก่อสร้างตามสเปกที่กำหนดไว้ในแบบก็ไม่มีปัญหา แต่ถ้ามีการลดสเปกลงก็น่าเป็นห่วง ดังนั้น ผู้รับผิดชอบจะต้องควบคุมการก่อสร้างอย่างเข้มงวดกวดขัน ไม่ปล่อยให้มีการทุจริตคอร์รัปชันเกิดขึ้นอย่างเด็ดขาด

(3) มีสิ่งแวดล้อมดีหรือไม่ ? การเลือกพื้นที่ที่จะสร้างที่พักอาศัยจะต้องคำนึงถึงพื้นที่ใกล้เคียงด้วย จะต้องไม่เป็นแหล่งมั่วสุม แหล่งอาชญากรรม ถ้าพื้นที่ใกล้เคียงเป็นแหล่งดังกล่าว จะต้องแก้ไขให้ได้

(4) มีการบริหารจัดการที่ดีหรือไม่ ? ถ้าดี จะทำให้ผู้อาศัยเคารพกฎระเบียบ ช่วยกันรักษาความสะอาด ทำให้เกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อย ไม่เป็นแหล่งมั่วสุม แหล่งอาชญากรรม

ในการบริหารจัดการพื้นที่ใกล้เคียง ผมขอเสนอแนะให้รัฐนำ "พ.ร.บ.จัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่" ซึ่งมีผลบังคับใช้มาตั้งแต่ปี พ.ศ.2547 มาใช้ให้เกิดประโยชน์ 

การจัดรูปที่ดินเป็นวิธีการที่ทำให้เจ้าของที่ดินทุกคนได้รับประโยชน์อย่างเป็นธรรม โดยมีการจัดแบ่งแปลงใหม่ให้มีรูปร่างที่เหมาะสม ไม่เป็นเสี้ยว ไม่เป็นชายธง ไม่เป็นพื้นที่ตาบอด มีถนน ระบบระบายน้ำ สวนสาธารณะ โรงเรียน สถานพยาบาล และระบบสาธารณูปโภคอื่นที่จำเป็นอย่างเพียงพอตามมาตรฐาน เจ้าของที่ดินทุกคนจะต้องสละที่ดินส่วนหนึ่งตามหลักเกณฑ์ที่ตั้งไว้ เพื่อใช้เป็นพื้นที่ส่วนกลางสำหรับระบบสาธารณูปโภค และอีกส่วนหนึ่งสำหรับแบ่งขาย เงินที่ได้จากการขายที่ดินจะนำไปใช้ในการจัดหาระบบสาธารณูปโภค โดยภาครัฐจะให้เงินช่วยเหลือด้วย หากมีเงินเหลือก็แบ่งให้เจ้าของที่ดินตามสัดส่วนที่เสียสละให้

ทั้งหมดนี้ ด้วยความหวังดีที่อยากเห็นคนไทยมีที่อยู่อาศัยที่ดี ได้มาตรฐาน ได้อยู่อาศัยร่วมกันอย่างมีความสุขครับ