5 รพ.สาธารณสุขชายแดน ดูแล "3 ศูนย์ลี้ภัย" 5 หมื่นคน หลัง "ทรัมป์" ระงับงบ IRC | คมชัดลึก

สถานการณ์หลัง “โดนัลด์ ทัมป์” ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ยุติการสนันบสนุนงบประมาณช่วยเหลือองค์กรต่างประเทศชั่วคราว 90 วัน ส่งผลกระทบต่อค่ายลี้ภัยชายแดนไทย-เมียนมา โดยเฉพาะโรงพยาบาลที่ดูแลผู้ป่วยผู้ลี้ภัยเหล่านี้ ซึ่งได้รับงบฯ สนับสนุนด้านสาธารณสุขจากองค์กร International Rescue Committee (IRC) ถูกระงับการให้รักษาผู้ป่วยทันที

 

เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในค่ายผู้ลี้ภัยนุโพ อ.อุ้มผาง จ.ตาก ระบุว่า ค่ายลี้ยภัยถูกระงับไปแล้วตั้งแต่วันที่ 27 มกราคม 2568 ที่ผ่านมา ส่งผลให้ผู้ป่วยทั้งหมดยกเว้นผู้ป่วยฉุกเฉินที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลในค่ายผู้ลี้ภัย จะไม่สามารถเข้ารับบริการได้อีกต่อไปสำหรับค่ายลี้ภัยที่ตั้งอยู่บริเวณชายแดนไทย มีอยู่ 9 ค่าย มีผู้ลี้ภัยอยู่ราว 9 หมื่นคน ภายใต้การดูแลของกระทรวงมหาดไทย โดยทั้งหมดได้รับความช่วยเหลือด้านงบประมาณจากสหรัฐฯและประเทศตะวันตก ซึ่งค่ายเหล่านี้ตั้งขึ้นมาเพื่อรองรับผู้หนีภัยจากพม่าเมื่อกว่า 30 ปีก่อน

 

 

เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นย่อมส่งผลกระทบต่อโรงพยาบาล(รพ.) ชายแดนของไทยอย่างแน่นอน งบประมาณบัตรทองรักษาคนไทยยังไม่เพียงพอ ที่ผ่านมายังต้องดูแลคนต่างด้าวที่เข้ามาผิดกฎหมาย และหากมีกลุ่มคนลี้ภัยอีกกว่า 9 หมื่นคน ประเทศไทย บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขชายแดน จะรับมืออย่างไร แม้จะต้องให้บริการตามหลักมนุษยธรรมก็ตาม

 

 

 

นพ.พิทักษ์พงษ์ จันทร์แดง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดตาก (นพ.สสจ.)  ให้สัมภาษณ์ว่า ที่ผ่านมาได้มีการประชุมเพื่อเตรียมรับมือผลกระทบจากกรณีที่สถานพยาบาลในค่ายผู้พักพิงชายแดนไทยและสถานพยาบาลบริเวณแนวชายแดนปิดบริการ ซึ่งปกติทางศูนย์ฯ จะมีหน่วยบริการสาธารณสุขคอยตรวจรักษามาตลอด ซึ่งได้รับงบฯสนับสนุนจาก IRC แต่เมื่อถูกระงับงบฯชั่วคราว ทางสาธารณสุข จึงต้องมาพิจารณาว่า ต้องจะช่วยเหลือผู้ป่วยกรณีใดบ้าง อย่างผู้ป่วยโรคทั่วไป โรคเรื้อรัง หรือโรคเฉพาะ โรคจิตเวช  วัณโรค เป็นต้น รวมไปถึงผู้ป่วยใน เดิมจะมีแอดมิทในศูนย์อพยพ ยกเว้นอาการหนักก็จะส่งโรงพยาบาลข้างเคียง หรือโรงพยาบาลขนาดใหญ่ คือ รพ.แม่สอด รวมทั้งการคลอด

 

 

“ที่ประชุมมีการพูดคุยว่า ทางสาธารณสุขจะช่วยจัดบริการอะไรบ้าง  ซึ่งมีการปรึกษากับท่านผู้ตรวจราชการฯเขตสุขภาพที่ 2 ว่า ทางสาธารณสุขอาจต้องให้บริการระยะนี้ไปก่อน และทราบว่าผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข ทั้งท่านรมต.สธ.และปลัดสธ. ให้ความสำคัญเรื่องนี้ ขณะนี้มีการวางแผนขอสนับสนุนงบประมาณจากเอ็นจีโอหน่วยงานระหว่างประเทศอื่นๆเช่นกัน แต่ยังอยู่ระหว่างการเจรจา แต่ระหว่างนี้เราก็ต้องจัดบริการสาธารณสุขไปช่วยเหลือตามจุดต่างๆ”

 

 

ปัจจุบันในจ.ตาก มีศูนย์อพยพฯ หรือ ศูนย์พักพิงชั่วคราวจำนวน 3 แห่ง มีผู้ลี้ภัยประมาณ 4-5 หมื่นคน โดย 3 ศูนย์พักพิงฯ คือ ศูนย์แม่หละ อยู่ที่อำเภอท่าสองยาง ศูนย์อุ้มเปี้ยม อยู่อำเภอพบพระ และศูนย์นุโพ อยู่อำเภออุ้มผาง โดยจุดใหญ่ๆ คือ ศูนย์แม่หละ ที่อำเภอท่าสองยาง   ทั้งนี้ การจัดบริการสาธารณสุขของแต่ละโรงพยาบาลนั้น จะพิจารณาความเหมาะสมของพื้นที่ ระยะห่างของการเดินทาง แต่รวมๆจะมีโรงพยาบาล(รพ.)  5 แห่ง คือ  รพ.อุ้มผาง รพ.พบพระ รพ.ท่าสองยาง  รพ.แม่ระมาด  และ รพ.แม่สอด

 

 

 

ผอ.อุ้มผาง เสนอตั้งกองทุนระดับประเทศ

นพ.วรวิทย์ ตันติวัฒนทรัพย์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลอุ้มผาง จ.ตาก เปิดเผยว่า จ.ตาก มีศูนย์พักพิง 3 แห่ง ที่อำเภอท่าสองยาง คือ ศูนย์พักพิงแม่หละ มีคนอยู่ 3.2 หมื่นคน ที่อำเภอพบพระ มีศูนย์พักพิงอุ้มเปี้ยม มีราว 8 พันคน และอำเภออุ้มผาง มีศูนย์พักพิงนุโพ ราว 7.5 พันคน โดยที่ประชุมตกลงร่วมกันให้โรงพยาบาล 5 แห่งดูแลผู้ลี้ภัย ซึ่งผู้ว่าฯ จ.ตาก และนพ.สสจ.ตาก ให้นโยบาย 1.เน้นหลักมนุษยธรรม และสิทธิมนุษยชน และ2.ไม่คิดเงิน เพราะชาวบ้านยากจนมาก ซึ่งปกติรพ.ไม่ได้คิดเงินอยู่แล้ว

 

ทั้งนี้ วันที่ 30 มกราคม 2568 ที่ผ่านมา สรุปได้ว่าโรงพยาบาลใน 5 อำเภอชายแดนจะแบ่งกันดูแลศูนย์พักพิงชั่วคราว คือ รพ.อุ้มผาง ดูแลศูนย์พักพิงนุโพ รพ.พบพระ ดูแลศูนย์พักพิงอุ้มเปี้ยม  รพ.ท่าสองยาง  รพ.แม่ระมาด และรพ.แม่สอด ดูแลศูนย์พักพิงแม่หละ แต่รพ.แม่สอด จะเป็นฝ่ายสนับสนุนให้กับทุกโรงพยาบาล  อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นผลกระทบจากนโยบายระดับโลก ส่วนงบประมาณ ทรัพยากรใช้ของ รพ.ในพื้นที่ดูแลเฉพาะหน้าก่อน อย่างไรก็ตาม ผมดีใจที่ท่านรมว.สาธารณสุข และรมว.มหาดไทย ย้ำเรื่องมนุษยธรรม ซึ่งทางสาธารณสุขเข้าใจ ซึ่งต้องร่วมกับการควบคุมโรคด้วย  นพ.วรวิทย์ กล่าว