อาชีพในฝันของเด็กไทยเจน-อัลฟ่า
อาชีพในฝันของเด็กไทยเจน-อัลฟ่า คอลัมน์... อินโนสเปซ โดย... บัซซี่บล็อก
ขอต้อนรับเด็กๆ ชาวเจน-อัลฟ่าทุกคน ในโอกาสวันเด็กแห่งชาติปี 2563 เด็กยุคนี้คือ อนาคตที่จะพุ่งแรงในยุคดิจิทัลครองโลก วันนี้เราจึงมีผลสำรวจ “อาชีพในฝันของเด็กไทยเจน-อัลฟ่า” มาฝากกัน คุณพ่อคุณแม่จะได้รู้เท่าทันและปูทางให้ลูกๆ ได้แต่เนิ่นๆ
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับชาวเจน-อัลฟ่า (Generation Alpha หรือ Gen Alpha) ซึ่งเป็นนิยามที่ใช้เรียกกลุ่มประชากรที่เกิดตั้งแต่ราวปี 2554 จนถึงปี 2568 ชัดเจนว่าเด็กเจนนี้เติบโตมาพร้อมกับเทคโนโลยีที่ทันสมัย และถูกโอบล้อมไปด้วยเครือข่ายสังคมออนไลน์ และมีตัวเลขคาดการณ์จาก Mark McCrindle นักประชากรศาสตร์ชื่อดังชาวออสเตรเลีย ว่า ในทุกๆ สัปดาห์จะมีชาวเจน-อัลฟ่า เกิดใหม่บนโลกใบนี้ 2.5 ล้านคน อีกทั้งประมาณการว่า เด็กกลุ่มนี้ มีการใช้อินเทอร์เน็ตทุกวันเฉลี่ย 47.4% และมีแนวโน้มการใช้อินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง
ด้วยบริบทรอบตัวที่เปลี่ยนไปตามกระแสเทคโนโลยี ดิสรัปชั่น จึงไม่น่าแปลกใจว่าผลสำรวจใหม่ๆ เกี่ยวกับอาชีพในฝันของเด็กยุคโซเชียลจะครองโลกจึงเปลี่ยนไปแบบพลิกผัน อาชีพยอดฮิตแต่เก่าก่อนในรุ่นพ่อแม่ จึง(อาจ)ไม่โดนใจและตรงใจลูกๆ เจน-อัลฟ่าอีกต่อไป
ล่าสุดกลุ่มบริษัท อเด็คโก้ (Adecco) เปิดเผยผลสำรวจ “อาชีพในฝันของเด็กไทย” ครั้งที่ 11 ปี 2563 มีกลุ่มตัวอย่างเด็กไทยอายุ 7-14 ปี จำนวน 4,050 คน จากทั่วทุกภูมิภาค พบว่าอาชีพในฝันเด็กของเด็กไทยในปีนี้ “หมอ” นำลิ่วมาอันดับหนึ่ง ด้านอันดับสองยังคงเป็นอาชีพ “ครู” ไม่ต่างจากปีก่อนหน้า
อย่างไรก็ตาม อาชีพมาแรงในปีนี้ ได้แก่ อาชีพ “ยูทูบเบอร์” ที่ไต่อันดับขึ้นมาอยู่ในอันดับที่สาม แซงอาชีพ “นักกีฬา” และ “ทหาร” โดยเด็กไทยมองว่าเป็นอาชีพที่ได้ทำในสิ่งที่ชอบ สบาย รายได้สูง มีอิสระ มีชื่อเสียง และคิดว่าตัวเองมีทักษะและความสามารถในการทำอาชีพนี้ได้ หลายคนได้รับแรงบันดาลใจจากยูทูบเบอร์และนักแคสเกมที่ตนชื่นชอบ
จากผลสำรวจพบว่าเด็กไทยกว่า 93% ใช้ยูทูบ นำหน้าสื่อโซเชียลมีเดียอื่นๆ ส่วนสื่อที่เด็กนิยมใช้รองลงมาคือเฟซบุ๊ก ไลน์ และติ๊กต๊อก (TikTok) ซึ่งเป็นแอพพลิเคชันที่เป็นบริการเครือข่ายสังคมสัญชาติจีน เป็นบริการประเภทวิดีโอ ให้บริการบนไอโอเอส และแอนดรอยด์ กลุ่มเป้าหมายหลักก็คือ วัยรุ่น
อย่างไรก็ตาม ยูทูบ ครองแชมป์เป็นสื่อที่มีอิทธิพลต่อการเลือกอาชีพในฝันและไอดอลที่ชื่นชอบ โดยกว่า 48% ของเด็กที่ตอบแบบสอบถาม เลือกยูทูบเบอร์เป็นไอดอลในดวงใจ ทำให้ปีนี้มียูทูบเบอร์เข้ามาติดโผจำนวนมาก
ในปีนี้ไอดอลที่เด็กไทยเทใจให้มากที่สุด ได้แก่ “เก๋ไก๋สไลเดอร์” ยูทูบเบอร์สาววัย 23 ปีที่มียอดผู้ติดตามมากที่สุดในประเทศไทยกว่า 11 ล้านคน โดยเด็กๆ ให้เหตุผลว่าพี่เก๋ มีความน่ารัก สดใส ตลก พูดเพราะ ทำคลิปสนุกๆ และมีประโยชน์ ด้านอันดับ 2 ได้แก่ “BLACKPINK” เกิร์ลกรุ๊ปเกาหลีมาแรงแห่งปี สมาชิกในวงที่เป็นที่ชื่นชอบของน้องๆ มากที่สุด ได้แก่ “ลิซ่า” ลลิษา มโนบาล อันดับ 3 ได้แก่ แป้ง “Zbing Z.” ยูทูบเบอร์และนักแคสเกมที่ติดโพลล์มา 3 ปีซ้อนติดต่อกัน อันดับ 4 ศิลปินเกาหลีวง “BTS” และอันดับ 5 “CGGG” นักแคสเกม Free Fire ชื่อดัง
อีกพฤติกรรมน่าสนใจของเด็กไทยชาวเจน-อัลฟ่า ก็ยังสอดคล้องกับพฤติกรรมประชากรชาวเจนนี้ทั่วโลก คือ อินเทอร์เน็ต เป็นเครื่องมือยอดนิยมในการเข้าถึงความรู้และข้อมูลต่างๆ ที่สนใจ โดยเด็กไทยกว่า 50% มีทั้งการหาความรู้ผ่านการเสิร์ชกูเกิล การเข้าเว็บไซต์ต่างๆ หรือดูยูทูบ ทั้งผ่านคอมพิวเตอร์และสมาร์ทโฟน เพื่อค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติมขณะที่อีก 25% เลือกค้นคว้าผ่านการ “อ่านหนังสือและการเข้าห้องสมุด”
ส่วนของขวัญวันเด็กที่เด็กไทยอยากได้มากที่สุดในปีนี้คือ “สมาร์ทโฟน” โดยคิดเป็น 25% ของจำนวนผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด รองลงมาคือ “คอมพิวเตอร์” “ตุ๊กตา” “เงิน” และ “หนังสือ” ตามลำดับ ซึ่งของขวัญเหล่านี้ก็สอดคล้องกับงานอดิเรกที่เด็กไทยชอบทำคือ เล่นเกม เล่นอินเทอร์เน็ต เล่นกับเพื่อน อ่านหนังสือ อ่านการ์ตูน ดูภาพยนตร์ และไปเที่ยว
"ธิดารัตน์ กาญจนวัฒน์" ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร กลุ่มบริษัท อเด็คโก้ ประเทศไทย บอกว่า กล่าวว่า ผลสำรวจที่จัดทำกับกลุ่มตัวอย่างเด็กอายุ 7-14 ปีนี้ แบ่งได้เป็นสองเจนเนอเรชัน คือ GEN Z และ Gen Alpha ซึ่งเป็นกลุ่มที่เติบโตมากับเทคโนโลยี คุ้นชินกับการใช้สมาร์ทโฟน แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ อินเทอร์เน็ต มาตั้งแต่เด็ก จึงไม่น่าแปลกใจว่า ภาพรวมของคำตอบในปีนี้ จะเห็นความเป็นดิจิทัลมากขึ้นเรื่อยๆ ไม่ว่าจะเป็น อาชีพยูทูบเบอร์ที่มาแรงขึ้นมาเป็นอันดับสาม และมีแนวโน้มที่สูงขึ้นทุกปี หรือการที่เด็กเกือบครึ่งโพลล์เลือกยูทูบเบอร์เป็นไอดอลในดวงใจ
รวมถึงพฤติกรรมของเด็กในยุคนี้ที่ชอบเล่นเกมสื่อสารผ่านโซเชียลมีเดีย ค้นหาความรู้ทางอินเทอร์เน็ต ล้วนสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นประชากรชาวดิจิทัล (Digital native) ของเด็กไทยในปัจจุบัน
และเนื่องจากวันนี้เป็นวันพิเศษ “วันเด็กแห่งชาติ” ทางคอลัมน์ฯ จึงขอส่งท้ายด้วยคำขวัญวันเด็กปี 2563 ที่ลุงตู่ (พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา) นายกรัฐมนตรี มอบให้แก่เด็กๆ ทุกคนว่า "เด็กไทยยุคใหม่ รู้รักสามัคคี รู้หน้าที่พลเมืองไทย"