เปิด 4 ขั้นตอน โหวตเลือกนายกฯ ต้องได้กี่เสียง | คมชัดลึก

ในวันที่ 16 ส.ค. 2567 เวลา 10.00 น. มีการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26 ปีที่ 2 ครั้งที่ 15 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่หนึ่ง) เป็นพิเศษ เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบบุคคลซึ่งสมควรได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี ตามมาตรา 159 ของรัฐธรรมนูญ ซึ่งจะเป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 31 ต่อจาก นายเศรษฐา ทวีสิน ที่ถูก ศาลรัฐธรรมนูญ มีคำตัดสินให้พ้นตำแหน่ง พร้อม ครม. ทั้งคณะ เมื่อวันที่ 14 ส.ค. 2567 ที่ผ่านมา

โดย ขั้นตอน การโหวต เลือกนายกฯ คนที่ 31 ของประเทศไทย ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 159 ดังนี้

• แคนดิเดต นายกฯ ที่จะถูกเสนอชื่อโหวตในสภา ต้องมีชื่ออยู่ในบัญชีของพรรคการเมืองตามรัฐธรรมนูญมาตรา 88 แคนดิเดตนายกฯ จากพรรคการเมืองนั้นจะต้องเป็นพรรคที่มี สส. 25 คนขึ้นไป ผู้ที่ถูกเสนอชื่อ ต้องมี สส.รับรองอย่างน้อย 50 คน
• การลงมติเลือกนายกฯ ต้องกระทำโดยการลงคะแนนโดยเปิดเผย และมีคะแนนเสียงมากกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกรัฐสภา ด้วยการขานชื่อ สส.-สว. ตามลำดับอักษร และให้ออกเสียงลงคะแนนเป็นรายคน
• รัฐสภาจะคัดเลือก สส. และ สว. ขึ้นมาเป็นกรรมการนับคะแนน เพื่อความโปร่งใส ทั้งนี้บุคคลที่จะได้เป็นนายกฯ จะต้องมีจำนวนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของสภา (ไม่นับรวม สว.) มี สส.ทั้งหมด 493 คน ต้องได้คะแนนเสียงตั้งแต่ 248 เสียงขึ้นไป จึงจะได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรี
• เมื่อมีการเห็นชอบบุคคลที่จะได้เป็นนายกฯแล้ว ประธานรัฐสภา คือ นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา จะเป็นผู้นำชื่อนายกฯ ขึ้นทูลเกล้าฯ

สำหรับพรรคการเมือง ที่มี สส. ไม่น้อยกว่า 5% ที่มีสิทธิเสนอชื่อบุคคลให้ดำรงตำแหน่งนายกฯและมีแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีให้สภาผู้แทนราษฎรโหวตเลือกได้ ประกอบด้วย

• พรรคเพื่อไทย มี สส. 141 คน บัญชีรายชื่อแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีมีสองคน คือ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร และ นายชัยเกษม นิติสิริ
• พรรคภูมิใจไทย มี สส. 70 คน (ไม่นับรวมผู้ที่ศาลสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่) บัญชีรายชื่อแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีมีหนึ่งคน คือ นายอนุทิน ชาญวีรกูล
• พรรคพลังประชารัฐ มี สส. 40 คน บัญชีรายชื่อแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีมีหนึ่งคน คือ พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ
• พรรครวมไทยสร้างชาติ มี สส. 36 คน บัญชีรายชื่อแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี คือ นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค
• พรรคประชาธิปัตย์ มี สส. 25 คน บัญชีรายชื่อแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีมีหนึ่งคน คือ นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์