สุดเจ๋ง ทีมวิจัย ม.เกษตรฯ ค้นพบปลิงสกุลใหม่ครั้งแรกในประเทศไทย
สุดเจ๋ง ทีมนักวิจัยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ค้นพบปลิงสกุลใหม่ครั้งแรกในประเทศไทย เกาะอยู่กับหอยฝาเดียวน้ำจืดหลายชนิด
คณะผู้วิจัย นางสาวกฤติยา เชียงกุล นิสิตปริญญาเอก, ดร.ปรเมศร์ ตรีวลัยรัตน์ และ รศ.ดร.วัชริยา ภูรีวิโรจน์กุล ภาควิชาสัตววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
Batracobdelloides bangkhenensis มีชื่อสามัญว่า "Bangkhen snail-eating leech" ชื่อไทย "ปลิงกินหอยบางเขน" เป็นปลิงกินหอยชนิดใหม่ที่พบครั้งแรกในประเทศไทย พบเกาะอยู่กับหอยฝาเดียวน้ำจืดหลายชนิด ได้แก่ Bithynia siamensis siamensis, Indoplanorbis exustus, Radix rubiginosa, Physella acuta และ Pomacea canaliculata
โดยปลิงจะดูดกินของเหลวจากตัวหอย ใช้เปลือกหอยเป็นที่พักพิงในช่วงที่ดูแลตัวอ่อน ในภาพจะเห็นตัวอ่อนเกาะอยู่บริเวณด้านท้องของปลิง ถูกค้นพบครั้งแรกในบ่อน้ำสวน 100 ปี หลวงสุวรรณวาจกกสิกิจ ภายในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน จังหวัดกรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ปลิงกินหอยบางเขน นี้มีขนาดเล็กยาวประมาณ 14 มิลลิเมตร ตัวใส มีเม็ดสีสีเขียวเข้มกระจายทางด้านหลัง มีตา 2 คู่ อยู่บริเวณปล้องที่ 3 การแยกชนิดของปลิงชนิดนี้ใช้เทคนิคทางอณูชีววิทยา โดยการเปรียบเทียบยีน COI โดย phylogenetic tree ของยีน COI ระบุว่า B. bangkhenensis มีลักษณะแตกต่างจาก Batracobdelloides ชนิดอื่นๆ
นับได้ว่าเป็นการพบปลิงสกุลใหม่ครั้งแรกในประเทศไทย และเป็นการพบในเจ้าบ้านที่เป็นหอยฝาเดียว ซึ่งในอดีตมีรายงานพบปลิงกลุ่มนี้ในเอเชีย โดยมีรายงานพบในหอยแมลงภู่ ปลาน้ำจืด
เอกสารอ้างอิง
Chiangkul, K., P. Trivalairat and W. Purivirojkul. 2020. Batracobdelloides bangkhenensis sp. n.
(Hirudinea: Rhynchobdellida), a new leech species parasite on freshwater snails from
Thailand. Parasitol. Res. https://doi.org/10.1007/s00436-020-06919-6