"โควิด19" การใช้ แอนติบอดี ป้องกัน-รักษา ยิ่งกลายพันธุ์ ประสิทธิภาพยิ่งลด | คมชัดลึก

"หมอยง" ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ผ่านเฟสบุ๊ก Yong Poovorawan ออกมากล่าวถึงการใช้ แอนติบอดี ในการป้องกันและรักษา "โควิด19"

 

 

ซึ่งในระยะแรกเมื่อไม่มี วัคซีนโควิด เราก็ใช้ แอนติบอดี มาช่วยในการรักษา เช่นการใช้พลาสมาของผู้ที่หายจากโรค "โควิด19" แล้ว ซึ่งมีแอนติบอดีอยู่เปรียบเสมือนการให้เซรุ่ม หรือ โมโนโคลนอลแอนติบอดี มาช่วยในการรักษา

 

ต่อมาเมื่อมีวัคซีนในการสร้างภูมิต้านทาน แอนติบอดี้ ความจำเป็นที่จะใช้ พลาสมา แอนติบอดี้ ก็ไม่มี เพราะร่างกายสามารถสร้างแอนติบอดีได้จากวัคซีน หรือการติดเชื้อแล้ว เราจะใช้ในผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีนและไม่เคยติดเชื้อมาก่อน 

 

 

ไวรัสมีการกลายพันธุ์เรื่อยมา ทำให้ แอนติบอดี ที่สังเคราะห์หรือสร้างขึ้นมาด้วยสายพันธุ์เดิม มีประสิทธิภาพน้อยลง หรือใช้ไม่ได้ จนมาถึงสายพันธุ์ปัจจุบัน เป็น โอไมครอน BA.2.75 แอนติบอดีที่ยังพอใช้ได้ในบ้านเราก็คงจะเป็น แอนติบอดี ที่จัดหามาที่เรียกว่า LAAB ( Evusheld ) และต่อไป ไวรัสถ้าเปลี่ยนแปลงไปถึง สายพันธุ์ย่อย BQ.1, BQ.1.1 หรือ XBB ก็จะยิ่งมีประสิทธิภาพน้อยลงไปอีก 

 

 

การใช้ แอนติบอดี ที่มีอยู่ในบ้านเราขณะนี้ควรให้ในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ โดยเฉพาะผู้ที่ฉีดวัคซีนแล้วภูมิต้านทานไม่ตอบสนอง ได้แก่ผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง ผู้กินยากดภูมิต้านทาน ผู้ป่วยเปลี่ยนอวัยวะ ผู้ป่วยมะเร็งที่อยู่ระหว่างการรักษาด้วยยาหรือรังสีที่มีผลต่อภูมิต้านทาน มีอยู่เป็นจำนวนมากพอสมควร

 

แอนติบอดี LAAB ยังสามารถมาใช้ในการรักษา คล้ายกับแต่เดิมการให้พลาสม่า ในกลุ่มเสี่ยงที่ไม่เคยได้รับวัคซีนมาก่อน หรือ ได้รับวัคซีน 1 หรือ 2 เข็ม เพราะระดับภูมิต้านทานอาจจะยังต่ำหรือไม่มี การให้ แอนติบอดี แต่เริ่มแรกเมื่อติดเชื้อ จะช่วยลดความรุนแรงของโรค และอัตราการเสียชีวิตลงได้

 

 

ขณะนี้ กระทรวงสาธารณสุข เอง มี LAAB เพียงพอ ที่จะให้กับผู้ป่วยดังกล่าว ยาดังกล่าวมีความปลอดภัยสูง และขณะนี้โรคอยู่ในขาขึ้น ผู้ป่วยในกลุ่มเปราะบางดังกล่าว จึงควรได้รับแอนติบอดี้เป็นอย่างยิ่ง รวมทั้งเมื่อมีการติดเชื้อ ก็ควรได้รับ เพื่อการรักษาด้วยแอนตีบอดี เพื่อลดความรุนแรงของโรคและการเสียชีวิต ยาที่มีอยู่ขณะนี้ ควรจะรีบใช้ในระลอกนี้ ไม่ควรเก็บไว้ เพราะเมื่อไวรัสกลายพันธุ์ไปแล้ว ก็จะใช้ไม่ได้ผล หรือไม่มีประโยชน์