ตุ๊กตา 'ม้าลายแก้บน' รักษ์โลก ทางเลือกใหม่สายมู ถวายตามสัญญาแถมไม่ทำลายโลก | คมชัดลึก

คนไทยกับการบนบานศาลกล่าวเป็นเรื่องคู่กัน เมื่อขอพร สมหวังกันแล้วก็จะต้องเอาของไปแก้บน ตามที่ได้ให้สัญญาเอาไว้ โดยที่ผ่านมาเราพบว่า "ม้าลายแก้บน" เป็นสัตว์ยอดฮิตที่คนไทยมักจะนำไปถวายมากที่สุด หลังจากสมหวังได้ตามที่ปรารถนา  โดยจากการสำรวจพบว่า ศาลเจ้าขนาดใหญ่ในพื้นที่กรุงเทพฯและปริมณฑล รวมถึงต่างจังหวัด เช่น ศาลเจาพ่อม้าลาย ศาลเสด็จปู่  ศาลโพธิ์ 5 ต้น บริเวณโค้งศาลอาญา ประชาชนนำ ตุ๊กตา  "ม้าลายแก้บน" ไปแก้บนกันเป็นจำนวนมาก

 

 

การนำ ตุ๊กตาแก้บน ไปแก้บนนั้น หลายคนรู้ดีว่าสร้างปัญหาด้านภูมิทัศน์ ทั้งภายในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ หรือพื้นที่สาธารณะต่างๆ ยิ่งกว่านั้นยังก่อให้เกิดปัญหามลพิษทางอากาศ หรือ PM2.5 ที่เกิดจากการนำซากตุ๊กตาปูนปลาสเตอร์จำนวนมหาศาลไปย่อยสลายและทำลายทิ้ง  สร้างมลภาวะและเป็นการซ้ำเติมปัญหาสิ่งแวดล้อมที่โลกกำลังเผชิญอยู่อย่างมาก  ดั้งนั้นทางศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)   และโครงการเพื่อนสวนพฤกษ์  จึงได้มีการคิดค้น "ม้าลายแก้บน" หรือ ZERO POLLUTION ZEBRA ขึ้นมา เพื่อลดอัตราการทำลายโลกใบนี้อีกหนึ่งทาง 

ดร.นัฐวุฒิ บุญยืน ทีมวิจัยปฏิสัมพันธ์ของจุลินทรีย์ทางการเกษตร ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)  ให้สัมภาษณ์กับ คมชัดลึก ถึงแนวคิด และวิธิการผลิต "ม้าลายแก้บน" ว่า ตุ๊กตาแก้บน ส่วนใหญ่ที่วางขายในประเทศไทยมักจะทำมาจาก ปูนปลาสเตอร์ ซึ่งผลการวิจัยพบว่า การกำจัดทิ้งจะต้องใช้วิธีการฝังกลบ ซึ่งใช้เวลานานกว่า 4 ปี ในการย่อยสลาย อีกทั้งหากมีการฝังกลบเป็นเวลนาน จะทำให้เกิดก๊าซไข่เน่าส่งผลให้โลกร้อนมากยิ่งขึ้น   ดังนั้นทางทีมวิจัย จึงได้ร่วมกับ โครงการเพื่อนสวนพฤกษ์  คิดค้น "ม้าลายแก้บน"  ZERO POLLUTION ZEBRA ที่ทำมาจากวัสดุชีวมวลเหลือใช้จากภาคการเกษตร  ไม่ว่าจะเป็น ซังข้าวโพด ซังอ้อย ซังข้าว กากกาแฟ จากนั้นใช้เส้นใยจากเห็ดรา ในการขึ้นรูป ยึดติดและประสาน โดย ม้าลายแก้บน จะทำมาจากเศษวัสดุเหลือทิ้งทั้งหมด 

 

สำหรับข้อดีของ "ม้าลายแก้บน" นั้น มีอยู่มากมายไม่ว่าจะเป็นน้ำหนักที่เบากว่า ม้าลายแก้บนแบบปูนปลาสเตอร์ เพราะใช้วัสดุมาจากของเหลือจากภาคการเกษตรแบบ 100%   สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ เป็นแร่ธาตุให้ดิน เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยพบว่าหากนำไปฝังกลบจะให้เวลาย่อยสลายเพียง 4-5 เดือนเท่านั้น  ทั้งนี้เวลาในการย่อยสลายขึ้นอยู่กับรูปแบบของวัสดุที่นำมาใช้ในตอนขึ้นรูปด้วย  นอกจากนี้ยังสามารถนำ "ม้าลายแก้บน"  ZERO POLLUTION ZEBRA ตัวเดิมกลับมากลับมาผลิตซ้ำได้อีกซึ่งจะเป็นการลดการใช้วัสดุที่สิ้นเปลืองลงได้   และช่วยลดต้นทุนการผลิต  และถือเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรที่มีอยู่เป็นจำนวนมากในประเทศไทย

 

 

 

 

อย่างไรก็ตามนอกจากที่ "ม้าลายแก้บน" จะย่อยสลายได้อย่างรวดเร็ว เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมแล้วนั้น การใช้วัสดุตั้งต้นจากชีวมวล ในอนาคตหากต่อยอดตัวต้นแบบไปยังสัตว์อื่น ๆ ได้ ไม่ว่าจะเป็น ไก่ ม้า เสือ หรือตุ๊กตารุปปั้นอื่น ๆ  จะสามารถยังช่วยให้ภาคการเกษตรลดอัตราการเผาลงได้อย่างมาก และยังช่วยลดมลภาวะ PM2.5 จากการเผาซังอ้อย ซังข้าวโพดได้ด้วย โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือที่พบว่าในช่วงหน้าแล้งมักจะเกิดการเผาไร่จำนวนมาก   เพราะ ZERO POLLUTION ZEBRA ถือเป็นนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นเพื่อช่วยความเชื่อดั้งเดิมเกี่ยวกับการถวายเครื่องสักการะให้ไม่ส่งผลกระทบด้านลบต่อระบบนิเวศ ZERO POLLUTION ZEBRA ผลิตจากกระบวนการและเทคโนโลยีที่ใส่ใจกับผลกระทบที่จะเกิดกับสิ่งแวดล้อม โดยเริ่มต้นตั้งแต่การคัดเลือกวัตถุดิบในการผลิต จนกระทั่งเสร็จสมบูรณ์เป็นผลิตภัณฑ์ 

 

 

 

 

หลายคนคงอยากทดลองใช้เจ้าตุ๊กตา "ม้าลายแก้บน" กันแล้ว แต่ตอนนี้อาจจะอดใจรอกันสักนิด เพราะทีมวิจัยยังอยู่ระหว่างการผลิตต้นแบบเท่านั้น  โดยทางทีมงานได้ดำเนินการนำร่องในพื้นที่กลุ่มแม่สอด จ.ตาก โดยให้ชุมชนได้ทดลองทำ ซึ่งในอนาคตจะค่อย ๆ ขยายและต่อยอดไปยังชุมชนอื่น ๆ  ต่อไป เพื่อเป็นการลดอัตราการทำลายสิ่งแวดล้อมจากความเชื่อของคนไทยลง นอกจากนี้ทีมวิจัยยังเชื่อว่าต้นแบบม้าลายรักษ์โลกจะเป็นจุดเริ่มต้นที่จะช่วยให้เกษตรกรลดการเผา และช่วยลดฝุ่นควันลงไปได้อีกด้วย