ตำรวจนักสืบสูญพันธุ์ | คมชัดลึก

เหตุระเบิด และการลอบวางเพลิงที่เกิดขึ้นในห้วงเวลาที่ผ่านมานี้ เป็นความรุนแรงที่ท้าทายการพิสูจน์ฝีมือในการบริหารจัดการของเหล่าบรรดาผู้นำตำรวจทั้งหลายในสำนักงานตำรวจแห่งชาติเป็นอย่างยิ่ง และเป็นบทพิสูจน์ผลงานด้านการบริหารจัดการกำลังพลในมิติการแต่งตั้งโยกย้ายที่ผ่านมาด้วยว่ามีความเหมาะสมหรือล้มเหลว? บทท้าทายนี้ไม่เว้นแม้กระทั่ง พล.ต.อ.จักรทิพย์ ชัยจินดา ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ทั้งนี้เนื่องมาจากเป็นที่รับรู้กันโดยทั่วกันว่า ความหวังหนึ่งที่เกิดขึ้นมาเมื่อแรกรับตำแหน่งสูงสุดขององค์กรตำรวจนั้น คือ ผู้บัญชาการตำรวจท่านนี้เป็นตำรวจที่เติบโตมาจากงานสืบสวน

เมื่อย้อนมองงานสืบสวนจะพบว่า ประสิทธิภาพของงานสืบสวนเป็นตัวบ่งชี้ความพึงพอใจและความศรัทธาที่ประชาชนมีต่อภารกิจของตำรวจอย่างแท้จริง มิใช่เพียงแค่การวัดผลในประเด็นความพึงพอใจที่มีต่อการบริการในรูปแบบอัธยาศัยดี วจีไพเราะแต่เพียงเท่านั้น หากแต่เป็นการวัดผลจากเนื้อหาสาระ กล่าวคือ เมื่อประชาชนถูกทำร้ายไม่ว่าจะเป็นชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สิน สิ่งที่ประชาชนหรือผู้เสียหายต้องการเมื่อมาแจ้งความร้องทุกข์คือ ตำรวจต้องสามารถจับตัวผู้กระทำผิดให้มารับโทษทางกฎหมาย และความสามารถในการนำทรัพย์สินของพวกเขากลับคืนมาได้ นี่คือหน้าที่ของตำรวจสายสืบสวน!!!

แต่ทำไมคนในสังคมจึงไม่ได้พูดถึงผลงานของตำรวจสายสืบ ไม่เว้นแม้กระทั่งผู้บริหารงานตำรวจเองก็ให้ความสำคัญกับงานสืบสวนต่ำกว่าที่ควรจะเป็น รวมถึงหากวิเคราะห์ให้ถ่องแท้จะเห็นได้ว่า ในห้วงเวลาที่ผ่านมานั้น งานสืบสวนได้รับผลกระทบจากระบบการบริหารจัดการงานบุคคลของสำนักงานตำรวจแห่งชาติด้วยไม่น้อย ??????

งานสืบสวนเป็นงานที่มีความสำคัญอย่างมากในภารกิจของตำรวจ เป็นงานที่ผู้ปฏิบัติงานทุกระดับจำเป็นต้องมีคุณสมบัติทั้งในเชิงปัญญา มีทักษะทางสังคมที่เหมาะสมกับการสืบสวน มีวุฒิภาวะ และสิ่งที่สำคัญคือ จำเป็นต้องเป็นตำรวจที่มีวินัยที่เข้มแข็งจึงจะสามารถปฏิบัติงานสืบสวนได้เป็นอย่างดี และมีประสิทธิภาพ

อะไรคือตัวบ่งชี้ประสิทธิภาพของงานสืบสวน?

หากพื้นที่ในความรับผิดชอบของสถานีตำรวจ หรือกองบังคับการตำรวจแห่งใด มีคดีที่ระบุว่าเป็นคดีที่ไม่รู้ตัวผู้กระทำผิดสูง นั่นหมายถึง ฝ่ายสืบสวนยอมจำนนแล้วว่า พวกเขาไม่รู้ตัวคนร้ายที่ก่อเหตุในคดีเหล่านั้น ปรากฏการณ์เช่นนี้ถือได้ว่าเป็นภาพสะท้อนของความปราชัยที่ฝ่ายตำรวจมีต่อผู้กระทำผิดที่เกิดขึ้นในพื้นที่รับผิดชอบของตน

คำกล่าวอ้างที่ว่า คดีดังกล่าวนั้นไม่สามารถระบุตัวผู้กระทำผิดได้เนื่องมาจากพยานหลักฐานในคดีมีน้อย หายาก เป็นคำกล่าวอ้างที่ไม่ควรนำมาใช้ในการกล่าวอ้าง เพราะนักสืบที่มีความสามารถย่อมไม่ยอมจำนนต่อพยานหลักฐานที่ปรากฏแต่เพียงเล็กน้อยเท่านั้น

ความรู้ ความสามารถในการสืบเสาะเพื่อแสวงหาพยานหลักฐานต่างๆ ให้ได้อย่างครบถ้วน ถูกต้อง และรวดเร็ว เป็นตัวบ่งชี้สมรรถนะของตำรวจสายสืบ ซึ่งจะเป็นเช่นนั้นได้ก็ต่อเมื่อตำรวจผู้ที่จะทำงานสืบสวนต้องมีประสบการณ์ที่สะสมมาเป็นระยะเวลาที่มากพอ มีความรู้เกี่ยวกับสภาพพื้นที่ ภูมิประเทศ วิถีชีวิต และความสัมพันธ์ทางสังคมของผู้คนในแต่บริบทเป็นอย่างดีและลึกซึ้ง ดังนั้นการทบทวนว่า การย้ายไป ย้ายมา อย่างปั่นป่วนในห้วงเวลาที่ผ่านมานั้น เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ความรู้ ความชำนาญ และสมรรถนะของตำรวจสายสืบในแต่ละระดับหายไปหรือไม่? มากน้อยเพียงใด?

อย่าปล่อยให้ชาวบ้านเสียศรัทธาจนคำพูดที่ว่า “ตำรวจไร้ฝีมือ เชื่อถือไม่ได้ จับแพะ”? กลายเป็นความคุ้นชิน

ในความเป็นจริงนั้น การทำงานในสายอาชีพเฉพาะนี้อย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งมีการเพิ่มพูนความรู้ ความสามารถเป็นสิ่งจำเป็น ดังนั้นการอ้างว่าเป็นตำรวจต้องทำได้ทุกหน้าที่ จึงไม่ใช่ความจริง การโยกย้ายข้ามสายงาน ข้ามหน่วยจึงเป็นเหตุปัจจัยสำคัญมากที่ทำให้งานสืบในแต่ละพื้นที่อ่อนแอ?

ความรู้ ความสามารถในรูปแบบจับฉ่าย หรือมีทักษะแบบเป็ดที่ทำงานได้ทุกสายงานแต่ทำได้อย่างฉาบฉวยตื้นเขินนั้น ไม่ก่อให้เกิดประสิทธิภาพในงานสืบสวน ที่นอกเหนือจากจะต้องสามารถจับกุมผู้กระทำผิดได้แล้วนั้น ยังจำเป็นต้องดำเนินการสืบสวนขยายผลจนกระทั่งสามารถจับผู้กระทำผิดในแต่ละเหตุมาให้ได้อย่างครบถ้วนสิ้นซากอีกด้วย รวมถึงสามารถนำเอาพยานหลักฐานและของกลางคืนมาได้ด้วยนั้น ถือได้ว่าเป็นบทพิสูจน์ฝีมือนักสืบ

แต่ทำไมวิถีการทำงานของตำรวจสืบสวนจึงให้ความสำคัญกับการขยายผลคดีทั้งความผิดค้างเก่าและเพื่อนร่วมแก๊งที่ยังลอยนวลอยู่น้อยเกินไป?